کالابرگ شارژ شد، اما گرانی نفس مردم را برید!
کالابرگ الکترونیک به دهکهای درآمدی برای جبران قدرت خرید در برابر گرانی کالاها ارائه میشود.
شارژ کالابرگ الکترونیک برای دهکهای اول تا سوم؛ افزایش ۱۲۰ هزار تومانی مبلغ، سؤالی بر قدرت خرید
کالابرگ دهکهای اول تا سوم شارژ شد
امروز شنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۴، کالابرگ الکترونیک برای خانوارهای درآمدی دهک اول تا سوم و همچنین خانوادههای حمایتی، شارژ شد. این مرحله از شارژ کالابرگ که پنجمین مرحله در دولت چهاردهم محسوب میشود، شاهد افزایش ۱۲۰ هزار تومانی مبلغ اعتبار بوده است. بر این اساس، مبلغ قابل استفاده برای هر نفر به ۶۲۰ هزار تومان افزایش یافته است. این مبلغ به خانوادههای مشمول امکان خرید ۱۱ قلم کالای اساسی را میدهد.
تغییرات در مبلغ و اقلام کالابرگ
دولت چهاردهم در اسفند ۱۴۰۳ نخستین مرحله شارژ کالابرگ الکترونیک را برای ۷ دهک درآمدی آغاز کرد. پس از وقفهای حدوداً یک ساله، دولت با توجه به انتقادات نسبت به وضعیت معیشت مردم، پرداخت یارانه غیرنقدی را مجدداً از سر گرفت. در مراحل پیشین، مبلغ ۵۰۰ هزار تومان برای دهکهای اول تا سوم و خانوادههای حمایتی (شامل خانوادههای دارای عضو معلول) و ۳۵۰ هزار تومان برای دهکهای چهارم تا هفتم در نظر گرفته شده بود.
۱۱ قلم کالای اساسی که در ابتدا امکان خرید آنها با کالابرگ وجود داشت، شامل شیر کمچرب، ماست کمچرب، پنیر سفید، گوشت سفید، گوشت قرمز، تخممرغ، روغن مایع، ماکارونی، قند و شکر، برنج و حبوبات بود. از مهر ماه ۱۴۰۴، تنوع گوشتی کالاها با افزودن بوقلمون، بلدرچین، ماهی و میگو افزایش یافت. با این حال، به نظر میرسد در مرحله پنجم، این اقلام گرانقیمت مجدداً از سبد کالابرگ حذف شدهاند و مبلغ فعلی به طور میانگین پاسخگوی خرید گوشت مرغ، برنج و اقلام ضروری اولیه است.
قیمت کالاهای اساسی؛ نگاهی به ۱۱ قلم کالابرگ
بر اساس آخرین گزارشها تا ۱۳ آذر ۱۴۰۴، قیمت اقلام اساسی و ۱۱ قلم قابل خرید با کالابرگ الکترونیک نشاندهنده روند افزایشی در بازار است. به عنوان مثال، ارزانترین شیر کمچرب ۴۹,۵۰۰ تومان، ماست کمچرب ۲.۵ کیلوگرمی ۱۴۵,۰۰۰ تومان، ماکارونی ۵۰۰ گرمی ۳۴,۲۰۰ تومان، گوشت مرغ بین ۱۳۷,۵۰۰ تا ۱۵۵,۰۰۰ تومان و شانه ۳۰ عددی تخممرغ بین ۱۷۹,۰۰۰ تا ۲۵۰,۰۰۰ تومان قیمتگذاری شده است. جدول زیر جزئیات بیشتری از قیمتها را در هفته جاری و گذشته ارائه میدهد:
[در اینجا باید جدول قیمت کالاها قرار گیرد]
"کلاهی گشاد" یا تدبیر اقتصادی؟
افزایش مبلغ شارژ کالابرگ در مرحله پنجم، در حالی که برخی کارشناسان اقتصادی آن را "کلاهی گشاد" توصیف میکنند، با حذف ارز ۲۸,۵۰۰ تومانی از برخی کالاهای اساسی همچون گوشت و برنج همزمان شده است. این اقدام که در راستای جراحی اقتصادی دولت سیزدهم و ادامه آن در دولت چهاردهم صورت میگیرد، احتمالاً تأثیر مستقیمی بر قدرت خرید واقعی مردم نخواهد داشت. واردکنندگان برنج و تولیدکنندگان شیر خشک کودک نیز از عدم تخصیص ارز مورد نیاز خود گلایه دارند و این امر نگرانیهایی را در خصوص تأمین اقلام اساسی در آینده ایجاد کرده است.
چالشهای بخش دام و طیور و تأثیر آن بر بازار
شیوع تب برفکی در دامها و کمبود نهادههای دامی، منجر به افزایش قابل توجه قیمت فراوردههای پروتئینی و لبنیات شده است. وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به نمایندگان مجلس، میزان مطالبات تأمینکنندگان نهادههای دامی را ۶ میلیارد دلار اعلام کرده و تأخیر در پرداختها را دلیل اصلی مشکلات دانسته است. این مسئله، افزایش قیمت شیر خام و تخممرغ را به دنبال داشته و سفره خانوارها را بیش از پیش تحت فشار قرار داده است.
طرحهای حمایتی دیگر؛ از یسنا تا حمایت از کودکان
در کنار کالابرگ الکترونیک، دولت برنامههای حمایتی دیگری نیز برای گروههای خاص در دست اجرا دارد. طرح "یسنا" با هدف تأمین سبد غذایی برای مادران باردار و دارای فرزند شیرخوار در سه دهک اول درآمدی، اعتبار ۶۵۰ هزار تومانی به ازای هر نفر را برای خرید ۱۶ قلم کالای اساسی و پوشک بچه اختصاص داده است. همچنین، طرح حمایت غذایی از کودکان ۵ تا ۵۹ ماهه مبتلا به سوءتغذیه که از سال ۱۴۰۲ آغاز شده، در سال جاری با افزایش تعداد کودکان تحت پوشش و اعتبار سبد غذایی به یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، ادامه یافته است.
آینده کالابرگ؛ ابهام در شارژ دهکهای بالاتر
با شارژ کالابرگ برای دهکهای اول تا سوم، این پرسش مطرح میشود که آیا این طرح برای سایر دهکهای درآمدی نیز ادامه خواهد یافت؟ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده که یارانه غیرنقدی برای ۷ دهک پایین درآمدی در سال ۱۴۰۴ ادامه خواهد یافت، اما این امر منوط به تأمین اعتبار و احتمالاً حذف برخی خانوارها از لیست یارانهبگیران نقدی است. همچنین، هنوز مشخص نیست که آیا مبلغ ۳۵۰ هزار تومانی برای دهکهای چهارم تا هفتم نیز مانند دهکهای اول تا سوم افزایش خواهد یافت یا خیر.
