توافق مهم ایران و عراق / کاپوتاژ خودرو استارت می‌خورد
در تحولی مهم که می‌تواند الگوی سفرهای زیارتی به عراق را دگرگون کند، مقامات محلی ایران و عراق بر سر کلیات طرح کاپوتاژ (تردد موقت) خودروهای شخصی زائران از مرز خسروی به توافق اولیه دست یافته‌اند.
این طرح که قرار است زیرساخت‌های آن ظرف سه ماه آینده تکمیل شود، نویدبخش کاهش چشمگیر هزینه‌ها و افزایش رفاه زائران، به ویژه در ایام پرتردد مانند اربعین است.
۱. توافق اولیه و چشم‌انداز اجرایی
محمد شفیعی، فرماندار قصرشیرین، اعلام کرد که در پی مذاکرات با مسئولان مرز منذریه عراق، تفاهم اولیه برای اجرایی شدن کاپوتاژ خودروهای شخصی زائران از مرز خسروی حاصل شده است. بر این اساس، مقرر شده تا این موضوع برای نهایی شدن به سطح ملی و مقامات عالی دو کشور ارجاع داده شود.
- برنامه زمانی: زیرساخت‌های لازم، شامل گیت‌های کنترلی، پارکینگ‌ها و فرآیندهای گمرکی، ظرف سه ماه آینده آماده‌سازی خواهد شد تا این طرح عملیاتی شود.
۲. مزایا و اهداف کلیدی طرح
اجرای این طرح که به عنوان یکی از بزرگترین اقدامات تسهیل‌گرانه برای زائران توصیف شده، مزایای متعددی را به همراه خواهد داشت:
- افزایش رفاه و کاهش هزینه: زائران می‌توانند با خودروی شخصی خود سفر کنند که این امر به ویژه برای خانواده‌ها، هزینه‌های حمل‌ونقل در داخل عراق را به شدت کاهش می‌دهد.
- کاهش بار ترافیکی: با توزیع مسافران در خودروهای شخصی، از ازدحام در پایانه‌ها و وابستگی به سیستم حمل‌ونقل عمومی (اتوبوس و تاکسی) در دو سوی مرز کاسته می‌شود.
- کاهش زمان انتظار: فرآیندهای کنترل مرزی برای گروه‌های کوچک و خانواده‌ها سریع‌تر از کاروان‌های بزرگ انجام خواهد شد.
- تقویت روابط دوجانبه: این طرح به عنوان نمادی از تعمیق همکاری‌ها و حسن همجواری میان ایران و عراق تلقی می‌شود.
۳. اهمیت استراتژیک مرز خسروی
مرز خسروی به عنوان قدیمی‌ترین، اصلی‌ترین و امن‌ترین مرز زمینی ایران به سمت بغداد و عتبات عالیات شناخته می‌شود. این مرز با داشتن بیش از ۸۰ گیت فعال و فعالیت ۲۴ ساعته، در ایام اربعین گذشته میزبان حدود یک میلیون تردد بوده و رضایتمندی بالایی را کسب کرده است. در حال حاضر نیز روزانه به طور میانگین ۱۵۰۰ زائر از این مرز عبور می‌کنند.
۴. تحلیل و چالش‌های پیش رو
هرچند این توافق گامی بسیار مثبت است، اما اجرایی شدن موفقیت‌آمیز آن نیازمند هماهنگی‌های پیچیده در چند حوزه است:
- مسائل بیمه‌ای: ضروری است که پوشش بیمه شخص ثالث و بدنه خودروهای ایرانی در خاک عراق (و بالعکس) از طریق شرکت‌های بیمه بین‌المللی یا توافقات دوجانبه به طور کامل حل شود.
- هماهنگی‌های گمرکی و پلیسی: فرآیند صدور پلاک ترانزیت، گواهینامه بین‌المللی و هماهنگی میان پلیس راهور دو کشور برای پذیرش مدارک یکدیگر باید کاملاً روان و بدون ابهام باشد.
- زیرساخت‌های جاده‌ای و خدماتی: وضعیت جاده‌های منتهی به شهرهای زیارتی عراق و وجود خدمات رفاهی و تعمیرگاهی در مسیر برای خودروهای ایرانی، از نکات مهمی است که باید در نظر گرفته شود.
نتیجه‌گیری: طرح کاپوتاژ خودرو از مرز خسروی یک ایده تحول‌آفرین است که در صورت اجرای صحیح، می‌تواند تجربه سفر به عتبات عالیات را برای میلیون‌ها ایرانی بهبود بخشد. موفقیت نهایی این پروژه در گرو تبدیل “تفاهم اولیه” به “پروتکل‌های اجرایی دقیق” و رفع چالش‌های فنی و لجستیکی در ماه‌های آینده خواهد بود.
