آرزوی براندازی در ایران برای دیک چنی هم حسرت شد
دیک چنی و جرج بوش در سیاست خارجی آمریکا و جنگ عراق، با تمرکز بر غرب آسیا و ایران، تحت تاثیر نئومحافظه‌کاران قرار گرفتند.
درگذشت دیک چنی، معاون جرج بوش؛ معماری سیاست‌های تهاجمی در غرب آسیا
معاون اسبق رئیس‌جمهور آمریکا در سن ۸۴ سالگی دار فانی را وداع گفت.
ریچارد بروس "دیک" چنی، سیاستمدار آمریکایی و چهل و ششمین معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، امروز سه‌شنبه در سن ۸۴ سالگی درگذشت.
سوابق و نقش‌آفرینی‌های سیاسی
دیک چنی که متولد ۳۰ ژانویه ۱۹۴۱ در نبراسکا بود، یکی از معماران اصلی سیاست‌های تهاجمی کاخ سفید در منطقه غرب آسیا به شمار می‌رود. وی پیش از اخذ مدارک دانشگاهی، مدتی را در دانشگاه ییل سپری کرد و سپس تحصیلات خود را در دانشگاه وایومینگ ادامه داد. فعالیت سیاسی چنی با کارآموزی برای نماینده کنگره آغاز شد و در دوران ریاست جمهوری نیکسون و فورد به کاخ سفید راه یافت.
او در سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۷ به عنوان رئیس کارکنان کاخ سفید خدمت کرد. در سال ۱۹۷۸، چنی به مجلس نمایندگان ایالات متحده راه یافت و از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ به عنوان نماینده حوزه انتخابیه وایومینگ در کنگره حضور داشت. در سال ۱۹۸۹، برای مدتی کوتاه به عنوان عضو اقلیت مجلس نمایندگان فعالیت کرد.
چنی در دوران ریاست جمهوری جرج بوش پدر، از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۳، سمت وزیر دفاع را بر عهده داشت. پس از آن، در دوران ریاست جمهوری کلینتون، از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰، به عنوان رئیس و مدیرعامل شرکت هالیبرتون فعالیت کرد.
معاون رئیس‌جمهور در دوران بوش پسر
در ژوئیه ۲۰۰۰، دیک چنی توسط جرج دبلیو بوش (بوش پسر) به عنوان معاون اول وی در انتخابات ریاست جمهوری انتخاب شد. در دوران تصدی او به عنوان معاون رئیس‌جمهور، چنی نقش برجسته‌ای در پشت صحنه ایفا کرد و در واکنش دولت بوش به حملات ۱۱ سپتامبر و هماهنگی "جنگ جهانی علیه تروریسم" نقش کلیدی داشت.
حمله به عراق و ادعاهای بی‌اساس
چنی از حامیان اولیه حمله به عراق بود و ادعا کرد که رژیم صدام حسین دارای برنامه سلاح‌های کشتار جمعی است و با القاعده رابطه عملیاتی دارد. با این حال، هیچ‌یک از این ادعاها هرگز اثبات نشد. بسیاری از تحلیلگران آمریکایی، چنی را مسئول حمله آمریکا به عراق می‌دانند. حتی در سال ۲۰۰۴، در مناظره‌ای میان معاونان نامزدهای ریاست جمهوری، جان ادواردز، معاون جان کری، صراحتاً چنی را متهم کرد که به دلیل کسب منافع مالی بیشتر برای شرکت نفتی هالیبرتون، بوش را ترغیب به حمله به عراق کرده است.
نومحافظه‌کاری و دکترین حمله پیشگیرانه
دیک چنی که یکی از نومحافظه‌کاران پر و پا قرص عرصه سیاسی آمریکا به شمار می‌رفت، از جمله سیاستمداران جنگ‌طلب بود. وی به شدت به سیاست حمله پیشگیرانه اعتقاد داشت و بر این باور بود که آمریکا باید با کنترل تحولات جهانی، هر کشوری را که تهدیدی برای منافعش محسوب می‌شود، در حمله‌ای پیگیرانه غافلگیر کند.
شکست طرح حمله به سوریه و تقابل با ایران
چنی در کتاب خاطرات خود (در دوران من) اذعان کرده است که در سال ۲۰۰۷، تلاش کرده بود تا جرج بوش را به بمباران یک راکتور هسته‌ای مشکوک در سوریه ترغیب کند. وی می‌گوید بوش با این پیشنهاد موافقت نکرد و دلیل آن را انتقادات وارده به دلیل "سلاح‌های کشتار جمعی در عراق" عنوان کرد و بر ادامه راه‌حل دیپلماتیک پافشاری نمود. در آن جلسه، هیچ‌یک از اعضای کابینه نیز با پیشنهاد چنی موافقت نکردند.
ایران؛ تهدید وجودی از دیدگاه چنی
دیک چنی به عنوان یک نئوکُون محافظه‌کار، ایران را تهدیدی وجودی برای آمریکا و متحدانش، به ویژه رژیم صهیونیستی، تلقی می‌کرد و بر گزینه‌های نظامی و براندازی نظام اسلامی ایران تاکید داشت. تحت رهبری چنی، دولت بوش برنامه‌های مخفی سایبری و خرابکاری علیه برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران را آغاز کرد. گزارش‌ها حاکی از آن است که او در رایزنی‌های اولیه برای طراحی ویروس استاکس‌نت جهت حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نقش داشته است. وی همچنین از تحریم‌های مالی علیه ایران حمایت می‌کرد، اما این تحریم‌ها را ناکافی دانسته و بر ترکیب آن‌ها با اقدامات نظامی اصرار داشت.
گزارش‌های منتشر شده حاکی از آن است که چنی معتقد بود دولت پیشین آمریکا به اندازه کافی به گسترش جنگ نپرداخته است. وی در مصاحبه‌ای با مایک آلن، کارشناس موسسه پولیتیکو، به بررسی مساله عراق پرداخت. در دوران حمله به عراق، عبارتی با عنوان "مردان واقعی به تهران حمله می‌کنند" در میان اعضای دولت بوش رایج بود که نشان‌دهنده هدف نهایی سرنگونی حکومت ایران بود.
سیمور هرش در سال ۲۰۰۸ گزارش داد که دیک چنی به دنبال آن بود تا با ارائه مدارک دروغین، آمریکا را وارد جنگ با ایران کند. ایده این عملیات، حمله نیروهای دریایی آمریکا به یک کشتی آمریکایی بود درحالی که سربازان آمریکایی لباس نظامیان ایرانی را بر تن داشتند.
