فریاد مرگ دیک چنی در اوج ناامیدی؛ آرزوی براندازی در ایران هم خاک شد
دیک چنی از سیاست خارجی آمریکا، حمله به عراق، جنگ با تروریسم، ایران و هالیبرتون سخن گفت.
معاون اسبق رئیسجمهوری آمریکا درگذشت
دیک چنی؛ یکی از معماران سیاستهای تهاجمی کاخ سفید
ریچارد بروس "دیک" چنی، معاون رئیسجمهور اسبق ایالات متحده آمریکا، امروز سهشنبه در سن 84 سالگی دار فانی را وداع گفت. چنی که متولد 30 ژانویه 1941 در نبراسکا بود، از سال 2001 تا ژانویه 2009 به عنوان چهلمین معاون رئیسجمهور آمریکا خدمت کرد و به عنوان یکی از معماران اصلی سیاستهای تهاجمی کاخ سفید در منطقه غرب آسیا شناخته میشد.
مسیر سیاسی چنی از دانشگاه تا کاخ سفید
چنی پیش از اخذ مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود در رشتههای هنر و علوم سیاسی از دانشگاه وایومینگ، در دانشگاه ییل تحصیل کرد. فعالیت سیاسی وی با کارآموزی برای نماینده کنگره، ویلیام ای. استایگر، آغاز شد و در نهایت در دوران ریاست جمهوری نیکسون و فورد به کاخ سفید راه یافت. او از سال 1975 تا 1977 به عنوان رئیس کارکنان کاخ سفید خدمت کرد و سپس از سال 1979 تا 1989 به عنوان نماینده حوزه انتخابیه وایومینگ در مجلس نمایندگان ایالات متحده حضور داشت.
وزیر دفاع و مدیرعامل هالیبرتون
دیک چنی در دوران ریاست جمهوری جورج بوش پدر، از سال 1989 تا 1993 به عنوان وزیر دفاع منصوب شد. پس از آن، وی در دوران ریاست جمهوری کلینتون، از سال 1995 تا 2000، سمت مدیرعاملی شرکت هالیبرتون را بر عهده داشت.
نقش کلیدی در سیاستهای دولت بوش
در ژوئیه 2000، چنی توسط جورج دبلیو بوش به عنوان نامزد معاونت ریاست جمهوری انتخاب شد. در دوران تصدی او به عنوان معاون رئیس جمهور، چنی نقش برجستهای در پشت صحنه واکنش دولت بوش به حملات 11 سپتامبر و هماهنگی جنگ جهانی علیه تروریسم ایفا کرد. وی از حامیان حمله به عراق بود و ادعاهایی مبنی بر داشتن برنامه سلاحهای کشتار جمعی توسط رژیم صدام حسین و ارتباط آن با القاعده مطرح کرد که هرگز اثبات نشد.
دیدگاههای نومحافظهکارانه و چالش با ایران
دیک چنی به عنوان یکی از نومحافظهکاران برجسته آمریکا، از طرفداران سرسخت سیاست حمله پیشگیرانه بود. او بر این باور بود که آمریکا باید با کنترل تحولات جهانی، کشورهایی را که تهدیدی برای منافعش محسوب میشوند، غافلگیر کند. چنی ایران را نیز تهدیدی وجودی برای آمریکا و متحدانش میدید و بر گزینههای نظامی برای براندازی نظام اسلامی تاکید داشت. تحت رهبری او، دولت بوش برنامههای مخفی سایبری و خرابکاری علیه برنامه هستهای ایران را آغاز کرد و گزارشها حاکی از نقش او در طراحی ویروس استاکسنت بود. وی همچنین از تحریمهای مالی علیه ایران حمایت میکرد اما این تحریمها را ناکافی دانسته و بر ترکیب آنها با اقدامات نظامی اصرار داشت.
انتقادات و میراث
منتقدان، چنی را مسئول حمله آمریکا به عراق میدانند و حتی در مناظرات انتخاباتی، اتهاماتی مبنی بر ترغیب بوش به حمله به عراق به دلیل منافع مالی شرکت هالیبرتون علیه او مطرح شده است. وی در کتاب خود "در دوران من" به تلاش خود برای ترغیب جورج بوش به بمباران یک رآکتور هستهای مشکوک در سوریه در سال 2007 اشاره کرده است.