سودان غرق در خون؛ فاجعه انسانی در سایه جنگی بی‌پایان
جنگ داخلی سودان با دخالت خارجی، بحران انسانی، آوارگی و قحطی را تشدید کرده است.
جنگ داخلی سودان؛ تشدید بحران انسانی با ادامه درگیری‌ها و دخالت خارجی
سودان - درگیری‌ها در سودان که از آوریل ۲۰۲۳ میان نیروهای مسلح و شبه‌نظامیان موسوم به «نیروهای واکنش سریع» آغاز شده، همچنان با وجود دخالت‌های خارجی، به ویژه از سوی امارات متحده عربی، ادامه یافته و بحران انسانی در این کشور جنگ‌زده را تشدید کرده است.
عرصه نظامی و امنیتی
رهگیری حملات پهپادی توسط نیروهای مسلح سودان
در روز ۷ نوامبر، نیروهای مسلح سودان موفق شدند حملات پهپادی نیروهای واکنش سریع را در شهرهای مراوه در شمال و العبیید در جنوب این کشور خنثی کنند. این اتفاق تنها یک روز پس از توافق نیروهای واکنش سریع بر سر آتش‌بس بشردوستانه پیشنهادی ایالات متحده رخ داد و نشان‌دهنده عدم تعهد این گروه به توقف درگیری‌ها است. منابع نظامی سودان اعلام کردند که این پهپادها از مناطق تحت کنترل نیروهای واکنش سریع در دارفور پرتاب شده بودند.
تقویت مواضع در کردوفان و دارفور
گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که هر دو طرف درگیر در منطقه کردوفان در غرب سودان، جایی که انتظار درگیری‌های شدیدی می‌رود، در حال تقویت نیروهای خود هستند. نیروهای واکنش سریع در تلاشند تا نیروهای ارتش سودان را به طور کامل از غرب این کشور بیرون کنند، در حالی که نیروهای مسلح سودان برای حفظ حضور و کنترل خود بر این مناطق مبارزه می‌کنند.
گزارش‌های غیررسمی همچنین از ارسال تسلیحات از یک کشور خارجی به نیروهای مسلح سودان خبر می‌دهند. علاوه بر این، گزارش شده که پهپادهای نیروهای واکنش سریع در شمال و غرب کردوفان توسط نیروهای مسلح سودان سرنگون شده‌اند. تصرف شهر الفاشر توسط نیروهای واکنش سریع بیش از ۸۰ هزار نفر را آواره کرده و گزارش‌های مربوط به جنایات جنگی مانند کشتار جمعی، تجاوز و غارت به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
دخالت خارجی و ارسال تسلیحات
گزارش‌های متعددی از ارسال محموله‌های تسلیحاتی اماراتی، شامل پهپاد، کامیون‌های زرهی و موشک‌انداز، از طریق اتیوپی به نیروهای واکنش سریع منتشر شده است. همچنین گزارش شده که نیروهای مسلح سودان کاروانی از تسلیحات اماراتی را که از مناطق تحت کنترل خلیفه حفتر در لیبی به دارفور ارسال می‌شد، هدف قرار داده‌اند. سازمان ملل متحد نسبت به این دخالت‌های خارجی هشدار داده و اعلام کرده است که این اقدامات درگیری‌ها را در سودان تشدید می‌کند.
جابجایی آوارگان و بحران انسانی
شرایط وخیم انسانی در سودان ادامه دارد؛ بیش از ۱۳۰ هزار کودک در شهر الفاشر بیش از ۵۰۰ روز در محاصره بوده‌اند و اکنون با قحطی، خشونت و بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند. سازمان ملل متحد این وضعیت را «بدترین بحران انسانی جهان» توصیف کرده است که بیش از ۲۴ میلیون نفر را در معرض کمبود شدید غذا قرار می‌دهد.
عرصه سیاسی
هشدار سازمان ملل به تشدید درگیری‌ها
سازمان ملل متحد هشدار داده است که با وجود توافق نیروهای واکنش سریع بر سر آتش‌بس انسانی، هیچ نشانه‌ای از کاهش تنش در سودان مشاهده نمی‌شود. نیروهای مسلح سودان توافق آتش‌بس را مشروط به خروج کامل نیروهای واکنش سریع از مناطق غیرنظامی و تسلیم سلاح‌هایشان کرده‌اند. این توافق که با ابتکار ایالات متحده و قدرت‌های عربی (گروه چهارجانبه متشکل از آمریکا، عربستان سعودی، مصر و امارات) مطرح شده بود، توسط نیروهای مسلح سودان رد شده و آنها خواستار انحلال کامل و خلع سلاح نیروهای واکنش سریع شده‌اند.
مذاکرات و موانع
شبه‌نظامیان واکنش سریع با وجود اعلام آمادگی برای مذاکرات به منظور پایان دائمی درگیری‌ها، با اصرار نیروهای مسلح سودان بر انحلال این نیروها و محاکمه رهبر آن، حمیدتی، روبرو هستند. هر دو طرف رقیب و درگیر در سودان، با پشتوانه حمایت‌های خارجی، همچنان بر سر قدرت و نیز سازوکار انتقال قدرت به یک حکومت مدنی درگیر هستند.
وضعیت کلی بحران انسانی
قحطی در مناطق جنگ‌زده سودان گسترش یافته و بیش از ۲۴ میلیون نفر با کمبود شدید غذا مواجهند. تصرف شهر الفاشر با گزارش‌هایی از «جنایات غیرقابل تصور» همراه بوده و سازمان ملل آن را «بدترین بحران انسانی جهان» توصیف کرده است.
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل با اشاره به وخامت اوضاع سودان اعلام کرده است که بحران این کشور بزرگ‌ترین مورد آوارگی در جهان است و ۱۲ میلیون نفر از خانه‌های خود آواره شده‌اند.
این تحولات نشان‌دهنده تداوم چرخه خشونت و درگیری در سودان است و به نظر می‌رسد بدون فشار واقعی بین‌المللی، دستیابی به صلح برای این کشور دور از دسترس باشد.
