پشت پرده تصمیم جنجالی ترامپ و تبعات پنهان آن!
از ماه فوریه، یعنی زمانی‌که رئیس‌جمهوری امریکا گفت «زمان به خانه آمدن مس فرا رسیده است» و ظرفیت وضع تعرفه برای آن را مطرح کرد، معامله‌گران جهانی میزان بی‌سابقه‌ای از این فلز را به امریکا صادر کردند، البته پیش از آن‌که تعرفه واردات وضع شود؛ تعرفه ۵۰ درصدی که می‌تواند در هفته آتی اجرایی شود.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری امریکا با اعلام اینکه قصد دارد تعرفه بالاتر از حد انتظارِ ۵۰ درصدی بر واردات مس وضع کند، موجب بحران در بازار فلزات شده است. این اتفاق همچنین موجب رشد شدید و بی‌سابقه در معاملات آتی نیویورک شده و کاهش نرخ مس در معیار جهانی این فلز را به همراه داشته است.
به نوشته بلومبرگ، این تصمیم که ظاهرا در سخنانی فی‌البداهه به خبرنگاران اعلام شده، تازه‌ترین پیچ‌وخم در دوران پرهیاهوی کامودیتی‌های صنعتی به حساب می‌آید؛ زیرا رهبر امریکا قصد دارد استخراج معدن و گدازگری (smelting) در داخل این کشور را تقویت کند. ترامپ پیش‌تر تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم را افزایش داده بود، در حالی‌که تحقیق درباره وضع تعرفه بر واردات سایر فلزات همچنان ادامه دارد.
از ماه فوریه، یعنی زمانی که ترامپ گفت «زمان به خانه آمدن مس فرا رسیده است» و ظرفیت وضع تعرفه برای آن را مطرح کرد، معامله‌گران جهانی میزان بی‌سابقه‌ای از این فلز را به امریکا صادر کردند؛ البته پیش از آن‌که تعرفه واردات وضع شود. تعرفه ۵۰ درصدی که می‌تواند طی چند هفته آتی اجرایی شود، سیگنال پایان قریب‌الوقوع صادرات مس به امریکا را به‌همراه دارد. اما نااطمینانی‌های بیشتری نیز ایجاد کرده است؛ از جمله درباره زمان‌بندی آن و معافیت بالقوه برای برخی تولیدکنندگان بزرگ.
سیتی‌گروپ این اتفاق را لحظه‌ای سرنوشت‌ساز برای مس دانسته است که طی آن فرصت عرضه قابل‌توجه این فلز به داخل امریکا پایان می‌یابد. مارکوس گاروی، رئیس بخش استراتژی کامودیتی شرکت Macquarie Group، می‌گوید: «میزان تأثیر این اتفاق به‌طور قابل توجهی به جزییات بستگی دارد. نه‌تنها نرخ تعرفه اهمیت دارد، بلکه این موضوع که مالیات واردات بر کدام نوع از مس وضع می‌شود نیز مهم است. همچنین موضوع زمان به اجرا آمدن تعرفه واردات و اینکه چقدر طول می‌کشد تا زمان آن فرا برسد، از موضوعات قابل توجه و تأثیرگذار است.»
اگر این تعرفه به‌طور کامل اجرایی شود، بخش گسترده‌ای از اقتصاد امریکا با هزینه‌های بالاتری روبه‌رو خواهند شد؛ حتی با وجود اینکه ترامپ فشار بر فدرال رزرو برای کاهش نرخ‌های بهره را افزایش داده است. علت این اتفاق این است که تعداد قابل‌توجهی از صنایع امریکا برای فعالیت خود به مس اتکا دارند. خریداران امریکایی پیش از این هشدار داده بودند که این اقدام ریسک تأثیر منفی بر جاه‌طلبی‌های اصلی ترامپ، یعنی احیای تولیدات کارخانه‌ای و به چالش کشیدن قدرت صنعتی چین را به‌همراه خواهد داشت.
تحلیل‌گران شرکت Jefferies LLC از جمله کریستوفر لافمینا، در یادداشتی اعلام کردند: «امریکا ظرفیت تقریبا کافی برای استخراج، ذوب و پالایش مس را ندارد تا بگوید در حوزه مس به خودکفایی رسیده است. در نتیجه، این احتمال وجود دارد که تعرفه واردات باعث شودتا قیمت‌های مس در امریکا به‌طور قابل توجهی بالاتر از نرخ این فلز در سایر نقاط جهان باقی بماند.»
به‌دنبال سخنان رئیس‌جمهوری امریکا، قراردادهای مرتبط با شاخص کامکس با جهش ۲۵ درصدی نسبت به قیمت‌ها در بورس فلزات لندن که معیار جهانی است، روبه‌رو شد؛ سطحی که نشان می‌دهد بازار همچنان قانع نشده تا تعرفه ۵۰ درصدی به‌طور کامل بر مس پالایش‌شده وضع خواهد شد.
رشد ۱۷ درصدی نرخ مس
قیمت مس در روز سه‌شنبه با رشد ۱۷ درصدی در نیویورک روبه‌رو شد؛ رشدی که طی تنها یک روز نرخ این فلز را به بالاترین سطح تاریخی خود رساند؛ اما در اوایل روز معاملاتی چهارشنبه (۱۸ تیر)، نرخ آن بیش از چهار درصد کاهش یافت. در بورس فلزات لندن، این فلز در ابتدای روز معاملاتی تا ۲.۴ درصد کاهش یافت، اما سپس بخشی از زیان‌های خود را جبران کرد و میزان افت خود را به ۱.۴ درصد رساند.
یانگ‌چنگ ژائو، تحلیل‌گر اصلی بازار مس چین در شرکت Benchmark Mineral Intelligence، معتقد است: «در آینده نزدیک، این افزایش تعرفه یک سیگنال خرسی برای بورس فلزات لندن به حساب می‌آید. انتظار داریم تا زمانی‌که این تعرفه به‌طور رسمی معرفی شود، نوسان قیمتی ادامه داشته باشد. پس از آن، ظرفیت کاهش شدید نرخ وجود دارد.»
تصمیم ترامپ برای وضع تعرفه ۵۰ درصدی در زمانی مطرح شده که انتظار می‌رود تقاضا برای مس طی یک دهه آینده با رشد شدیدی همراه شود و در این میان، صاحبان مراکز داده، سازندگان خودرو، شرکت‌های برق و دیگران به‌شدت به‌دنبال مس خواهند بود. تغییر سیستم‌های برق و حمل‌ونقل برای اینکه با انرژی تجدیدپذیر کار کنند، نیازمند میزان مس بسیار بیشتری نسبت به سطحی است که درحال‌حاضر توسط شرکت‌های تولیدکننده این فلز به بازارها عرضه می‌شود.
کارشناسان Jefferies معتقدند: «دولت ترامپ ممکن است در نهایت بخواهد که امریکا تمام مس مورد نیاز خود را تولید کند. با این حال، توسعه معادن جدید به زمان بسیار زیادی نیاز دارد؛ بنابراین، این هدف نمی‌تواند طی یک دهه آینده محقق شود.»
هاوارد لاتنیک، وزیر بازرگانی امریکا، در تکمیل سخنان ترامپ درباره مس گفته است که این تعرفه در اواخر جولای یا تا اول آگوست اجرایی می‌شود. هیچ جزییاتی از جمله اینکه کدام محصولات خاص با نرخ ۵۰ درصدی تعرفه هدف قرار می‌گیرند یا اینکه آیا تولیدکنندگان بزرگ نظیر شیلی از این تعرفه معاف می‌شوند یا خیر، اعلام نشده است.
بسیاری از کارشناسان و معامله‌گران انتظار دارند تا نرخ تعرفه در یک سطح نسبی پایین‌تر یعنی ۲۵ درصد قرار بگیرد و اعلام وضع تعرفه ۵۰ درصدی به این معناست که معافیت تولیدکنندگان بزرگ از این تصمیم، مهم‌تر از همیشه خواهد بود. همچنین جریان چشمگیر صادرات مس به امریکا در امسال میلادی به این معناست که بازار درحال‌حاضر به‌خوبی تأمین شده است.
