بسته حمایتی ۴۸ میلیونی/ هدیهای که فقط به متولدین این سال میرسد
با اعلام رسمی دبیر ستاد ملی جمعیت، جزئیات نهایی طرح «کارت امید مادر» مشخص شد. این طرح که با هدف حمایت تغذیهای و بهداشتی از نوزادان تدوین شده، قرار است از فروردین ۱۴۰۵ وارد فاز اجرایی شود؛ تصمیمی که تکلیف میلیونها تومان یارانه حمایتی را روشن کرد اما موجی از انتقادات را از سوی والدین متولدین ۱۴۰۴ به همراه داشت.
مهمترین ابهام مطرح شده در روزهای اخیر، دلیل محرومیت متولدین نیمه دوم سال ۱۴۰۴ از این طرح جذاب بود. خانم وحید دستجردی در پاسخ به این درخواستها «قانون بودجه» را فصلالخطاب دانست.
طبق توضیحات ارائه شده، اعتبار این طرح در لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ دیده شده است و از آنجا که قوانین بودجه «سالانه» هستند، امکان هزینهکرد آن برای متولدین سال قبل (۱۴۰۴) وجود ندارد. بنابراین، با وجود استقبال گسترده و نامهنگاریهای والدین، این طرح عطفبهماسبق نخواهد شد و خط شروع آن دقیقاً از اول فروردین ۱۴۰۵ ترسیم شده است.
ساختارشکنی در توزیع یارانه: کارت دستِ مادر است
یکی از تغییرات کلیدی و هوشمندانه در این طرح، تغییر گیرنده وجه است. برخلاف یارانه نقدی ۳۰۰-۴۰۰ هزار تومانی یا وامهای فرزندآوری که معمولاً به حساب سرپرست خانوار (پدر) واریز میشود، «کارت امید» و حقوق ماهانه ۲ میلیون تومانی آن، مستقیماً به نام مادر صادر میشود. استدلال ستاد ملی جمعیت این است که زحمات اصلی دوران بارداری و شیردهی بر دوش مادر است و مدیریت هزینه تغذیه کودک نیز باید در اختیار او باشد.
عدالت جغرافیایی در توزیع ثروت
نقطه قوت دیگر طرح که در متن بودجه ۱۴۰۵ تثبیت شده، حذف شرطهای محدودکننده است. در این طرح:
- قومیت و محل سکونت اهمیتی ندارد (سراسری است).
- نرخ باروری شهر ملاک نیست (برخلاف طرح زمین رایگان).
- ترتیب تولد مهم نیست (فرزند اول تا پنجم مشمول هستند).
هدفگذاری روی «۱۰۰۰ روز طلایی»
دولت با اختصاص بودجهای سنگین (مجموعاً ۴۸ میلیون تومان برای هر کودک طی ۲ سال)، هدف خود را فراتر از تشویق صرف به فرزندآوری تعریف کرده است. تأکید بر بازه زمانی ۲۴ ماهه به این دلیل است که ۸۰ درصد رشد مغزی انسان در همین دو سال رخ میدهد. این طرح تلاشی است تا با تضمین حداقلِ کالری و پروتئین مورد نیاز، از آسیبهای تغذیهای به نسل آینده (بهویژه در دهکهای پایین درآمدی) جلوگیری کند.
