پرواز بر فراز تحریمها: صنعت هوایی ایران چگونه از رکود جان سالم به در برد؟
تحریمها ظرفیت ناوگان هوایی کشور را کاهش دادند؛ تعمیر و نگهداری هواپیماهای آسمان در گرو رفع محدودیتها.
سرپرست سازمان هواپیمایی کشوری از افزایش 2000 صندلی به ظرفیت ناوگان هوایی کشور خبر داد و تاکید کرد که تحریمها نه تنها صنعت هوایی را متوقف نکرد، بلکه موجب رشد و افزایش توان عملیاتی آن شده است.
تضمین ایمنی و امنیت پروازها، اولویت اصلی
ابوذر شیرودی، سرپرست سازمان هواپیمایی کشوری، در حاشیه نهمین نمایشگاه بینالمللی حملونقل، لجستیک و صنایع وابسته، بر اولویت مطلق ایمنی و امنیت پروازها تأکید کرد و اظهار داشت: مهمترین رسالت سازمان هواپیمایی کشوری، تضمین ایمنی و امنیت پروازهاست و این موضوع به عنوان اصل حاکم بر صنعت هوایی کشور دنبال میشود. تمام تلاش و تمرکز ما بر حفظ ایمنی پروازهاست و در هیچ شرایطی، چه به دلایل اقتصادی و چه ملاحظات دیگر، ایمنی فدای مصلحت نخواهد شد.
صنعت هوایی؛ در خط مقدم فناوری و مقابله با تحریمها
وی با اشاره به جایگاه صنعت حملونقل هوایی در مرز فناوریهای نوین، بیان کرد: حوزه حملونقل هوایی در خط مقدم فناوری قرار دارد و به همین دلیل، بیش از سایر بخشها در معرض تحریمهای ظالمانه قرار گرفته است؛ تحریمهایی که آثار آن در صنعت هوایی ملموستر از سایر حوزههاست. با وجود این فشارها، صنعت حملونقل هوایی کشور پس از سالها تحریم، توانسته است پویایی خود را حفظ کند و مسیر توسعه را ادامه دهد. امروز به لطف توان داخلی و ظرفیتهای ایجاد شده، صنعت هوایی کشور نه تنها متوقف نشده، بلکه در مسیر رشد و افزایش توان عملیاتی قرار دارد.
توانمندی داخلی در تعمیر و نگهداری ناوگان
شیرودی به دستاوردهای داخلی در حوزه تعمیر و نگهداری هواپیما اشاره کرد و گفت: در حال حاضر، کشور به توانمندی مطلوبی در زمینه تعمیر و نگهداری ناوگان هوایی دست یافته است، به گونهای که تمامی هواپیماهای موجود در کشور در داخل تعمیر و نگهداری میشوند. حتی این ظرفیت فراهم شده است که خدمات تعمیر و نگهداری به هواپیماهای برخی کشورهای همسایه نیز در داخل کشور ارائه شود.
توسعه ناوگان با تکیه بر ظرفیتهای داخلی و بخش خصوصی
وی اولویت بعدی سازمان هواپیمایی کشوری را توسعه ناوگان هوایی عنوان کرد و افزود: در این حوزه تلاش شده است از ظرفیت شرکتهای دانشبنیان و توان داخلی استفاده شود و تقویت زیرساختهای بومی برای تولید و توسعه پرندهها در دستور کار قرار دارد. در کنار ظرفیتهای داخلی، استفاده حداکثری از توان شرکتهای خصوصی برای واردات ناوگان جدید نیز به طور جدی دنبال شده است. نتیجه این رویکرد، افزایش حدود 2000 صندلی به ظرفیت ناوگان حملونقل هوایی کشور در هفتههای اخیر بوده است.
افزایش ظرفیت؛ رویدادی بزرگ در صنعت هوایی
سرپرست سازمان هواپیمایی کشوری این افزایش ظرفیت را رویدادی بزرگ و کمنظیر در صنعت حملونقل هوایی کشور دانست و اظهار امیدواری کرد که این روند در ماههای آینده نیز ادامه پیدا کند. او تحقق این هدف را در سایه حمایتهای دولت چهاردهم و پشتیبانی وزارت راه و شهرسازی ممکن دانست و جزئیات این افزایش ظرفیت را شامل مراحل واردات، خرید، نقلوانتقال و صدور مجوزهای هواپیماها در دولت چهاردهم برشمرد.
نخستین پرواز موفق هواپیمای پهنپیکر پس از افزایش ظرفیت
شیرودی با اشاره به جزئیات این افزایش ظرفیت، تصریح کرد: تمامی مراحل مربوط به واردات، خرید، نقلوانتقال و صدور مجوزهای هواپیماهایی که منجر به افزایش 2000 صندلی در ناوگان هوایی کشور شده، در دولت چهاردهم انجام شده است. وی تاکید کرد: پس از ورود هواپیماهای جدید، نخستین پرواز هواپیمای پهنپیکر پس از اخذ مجوزهای لازم انجام شد که این پرواز با موفقیت کامل به ثبت رسید و گامی مهم در ارتقای توان عملیاتی ناوگان هوایی کشور محسوب میشود.
وضعیت شرکت هواپیمایی آسمان؛ از زیان انباشته تا سوددهی
وی درباره وضعیت شرکت هواپیمایی آسمان توضیح داد: لازم است به اسناد و گزارشهای رسمی و صورتهای مالی حسابرسیشده مراجعه شود. بر اساس صورتهای مالی موجود، سال 1401 تنها سالی بود که شرکت هواپیمایی آسمان پس از سالها از زیان انباشته خارج شد و به سوددهی رسید. این موضوع به طور شفاف در گزارشهای مالی ثبت شده و قابل بررسی است.
ضرورت بازنگری در توسعه ناوگان و نقش وزارت رفاه
سرپرست سازمان هواپیمایی کشوری با اشاره به وضعیت ناوگان این شرکت در مقطعی که تنها یک فروند هواپیمای ایرباس 340 در اختیار داشت و حدود 60 درصد جریان نقدی ورودی شرکت از محل بهرهبرداری همان یک فروند تأمین میشد، یادآور شد: بر همین اساس و بر مبنای مدلهای مالی مندرج در صورتهای مالی، پیشنهاد خرید چند فروند هواپیمای ایرباس 340 مطرح شد تا هم جریان نقدینگی شرکت افزایش یابد و هم امکان انجام پروازهای دوربرد، به ویژه به مقاصد شرق و جنوب شرق آسیا، به جای پروازهای محدود منطقهای فراهم شود. علاوه بر این، این هواپیماها میتوانستند به عنوان پشتیبان عملیاتی ناوگان موجود نیز ایفای نقش کنند. وی تصریح کرد: در همین چارچوب، قرارداد خرید چند فروند هواپیمای ایرباس 340 از طریق یک شرکت واسط و با طرف خارجی منعقد شد و فرآیندهای مربوطه انجام گرفت، اما در ادامه اعلام شد که در مقطع زمانی مذکور، نیازی به خرید هواپیمای جدید وجود ندارد و در نهایت، پرونده این خرید بسته شد.
شیرودی تاکید کرد: تجربه نشان میدهد چنانچه توسعه ناوگان هوایی یک شرکت به درستی دنبال نشود، در سالهای بعد با کاهش شدید تعداد هواپیماهای عملیاتی مواجه خواهد شد؛ موضوعی که نمونههای آن در صنعت هوایی کشور قابل مشاهده است. وی درباره ساختار مدیریتی شرکت هواپیمایی آسمان گفت: این شرکت به صورت مستقیم ذیل مجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اداره میشود، اما از نظر صدور مجوزها و نظارتهای فنی و ایمنی، تحت نظارت سازمان هواپیمایی کشوری قرار دارد. اگر قرار باشد شرکت هواپیمایی آسمان دوباره به روزهای اوج خود بازگردد، تصمیمگیری در این خصوص باید در سطح وزارت رفاه انجام شود و سرمایهگذاری لازم، چه در حوزه خرید هواپیما و چه در زمینه بازگرداندن هواپیماهای غیرعملیاتی به چرخه پرواز، صورت گیرد.
تعداد هواپیماهای فعال کشور
سرپرست سازمان هواپیمایی کشوری با اشاره به تعداد هواپیماهای فعال کشور، بیان کرد: تعاریف مختلفی از «ناوگان فعال» وجود دارد. بخشی از هواپیماها عملیاتی هستند و بخشی دیگر قابلیت عملیاتی شدن دارند. در حال حاضر، حدود 150 فروند هواپیما در کشور وجود دارد که به صورت مستمر وارد چرخه تعمیر و نگهداری میشوند و به تدریج به ناوگان عملیاتی اضافه میشوند.