وام اشتغال مددجویان: بازپرداخت ۸۴ ماهه، جیب شما را خالی می‌کند؟
قانون بودجه مجلس وام اشتغالزایی را با بازپرداخت مشخص کرده و بانک مرکزی به مددجویان تسهیلات بانکی بدون در نظر گرفتن تورم پرداخت می‌کند.
افزایش مبلغ وام اشتغال بدون توجه به زمان بازپرداخت، اثربخشی طرح‌ها را کاهش می‌دهد
تسنیم: افزایش مبلغ وام اشتغال، بدون در نظر گرفتن بازه زمانی بازپرداخت، نمی‌تواند به تنهایی جایگزین فرصت‌های بلندمدت بازپرداخت شود. بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۴، مبلغ وام اشتغال ۵۰ میلیون تومان افزایش یافته است، اما با کاهش ۲۴ ماهه مهلت بازپرداخت، فشار اقساط به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
کاهش مهلت بازپرداخت، مانع اصلی تحقق اهداف اشتغالزایی
این وضعیت موجب می‌شود بخش قابل توجهی از مددجویان در سال‌های اولیه از پرداخت اقساط ناتوان شده و پرونده آن‌ها به فرآیندهای حقوقی ارجاع داده شود یا از دریافت تسهیلات آتی محروم گردند. از منظر سیاست‌گذاری عمومی، چنین نتیجه‌ای نه تنها با روح قانون بودجه در تضاد است، بلکه بار مالی دولت را از محل کمک‌های معیشتی افزایش خواهد داد. بنابراین، مجلس شورای اسلامی باید از دولت و بانک مرکزی درخواست کند تا با بازگرداندن مهلت بازپرداخت به ۸۴ ماه، هم از فشار مضاعف بر مددجویان جلوگیری کرده و هم اثربخشی واقعی این سیاست را حفظ نمایند.
نقش نظارتی مجلس در تخصیص کامل اعتبارات اشتغالزایی
افزون بر این، مجلس می‌تواند با استفاده از ابزارهای نظارتی خود، بانک مرکزی را به تخصیص کامل اعتبارات مصوب اشتغالزایی ملزم کند. طبق قانون بودجه، بانک مرکزی موظف است تا پایان سال ۱۴۰۴، نسبت به پرداخت ۱۰۰ هزار میلیارد تومان وام اشتغال اقدام نماید. با این حال، با گذشت بیش از نیمی از سال، هیچ بخشی از این تعهد عملیاتی نشده است. مجلس از طریق کمیسیون‌های برنامه، بودجه و محاسبات، اجتماعی و اصل ۹۰، باید عملکرد بانک مرکزی در زمینه تخصیص منابع، نحوه همکاری بانک‌ها با نهادهای حمایتی و میزان تحقق اهداف اشتغال را مورد بررسی قرار دهد. در صورتی که اعتبارات لازم در ماه‌های باقی‌مانده سال پرداخت نشود، هزاران طرح اشتغال نیمه‌تمام رها شده و تأثیر اجتماعی این طرح‌ها به صفر خواهد رسید.
گفت‌وگو با سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس
با توجه به ضرورت بازگرداندن زمان بازپرداخت وام اشتغال به ۸۴ ماه، گفتگویی با محمد معتمدی‌زاده، سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی انجام شده است.
لزوم تناسب بازپرداخت تسهیلات با توانایی بازگشت سرمایه
محمد معتمدی‌زاده، سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی، با اشاره به چالش‌های موجود در زمینه تسهیلات اشتغالزایی، اظهار داشت: "بازپرداخت تسهیلات باید به گونه‌ای باشد که بازگشت سرمایه برای افراد ایجاد کند و نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد. کاهش تعداد سال‌های اقساط باعث کاهش انگیزه افراد می‌شود."
تأثیر تورم و افزایش هزینه‌ها بر تولید
وی با اشاره به وضعیت تورم و افزایش هزینه‌ها، افزود: "این شرایط باعث می‌شود که کار تولیدی این عزیزان نیز با مشکلاتی مواجه شود. در حال حاضر، هزینه‌های نهاده‌ها و مواد اولیه بسیار افزایش یافته و زیرساخت‌ها نیز به دلیل گرانی به راحتی قابل تأمین نیستند."
ارزش ریالی پایین وام و آسیب به اشتغال‌های خرد
معتمدی‌زاده ادامه داد: "تسهیلاتی که پرداخت می‌شود، ارزش ریالی آن پایین است. با ۲۰۰ میلیون تومان نمی‌توان کار آنچنانی راه انداخت. تنها شاید بتوان در منزل یک کار کوچک راه‌اندازی کرد. اگر مدت اقساط را کاهش دهند، عملاً کمکی به قشر ضعیف و متوسط نمی‌شود و این اقدام به اشتغال‌های خرد آسیب می‌زند. بنابراین با توجه به افزایش وام اشتغال مددجویان، باید مدت زمان بازپرداخت ثابت بماند و به همان ۸۴ ماه بازگردد."
اهمیت بازپرداخت طولانی‌مدت برای ثبات تولید و امنیت غذایی
وی همچنین تأکید کرد: "باید مدت اقساط به همان شکل قبلی باقی بماند تا تولید دچار مشکل نشود و امنیت غذایی مردم تحت تأثیر قرار نگیرد. این موضوع به ویژه در حوزه کشاورزی و تولیدات کشاورزی بسیار حائز اهمیت است."
تجدید نظر بانک مرکزی در سیاست‌های تسهیلات اشتغالزایی
نماینده مردم سیرجان در مجلس، خواستار تجدید نظر بانک مرکزی در سیاست‌های تسهیلات اشتغالزایی شد و بر لزوم حمایت از تولیدکنندگان تأکید کرد.
