رییس اتحادیه صنف چاپخانهداران و صحاف تهران در گفتوگو با سرانه؛
زیان ۵۰ درصدی چاپخانهها / دود تصمیمات غلط به چشم مردم میرود!
رییس اتحادیه صنف چاپخانهداران و صحاف تهران با هشدار نسبت به پیامدهای توقف ثبت سفارش و تخصیص ارز برای واردات کاغذ و مقوا گفت: محدودیتهای اخیر نهتنها صنعت چاپ، بلکه زنجیره تامین صنایع غذایی، دارویی و کالاهای مصرفی را با بحران مواجه کرده و مستقیما به افزایش قیمتها در سبد معیشت مردم منجر میشود.
با توجه به توقف ثبتسفارشهای کاغذ و مقوا و پیامدهای گسترده آن بر فعالیت واحدهای چاپی، بستهبندی، نشر، کارتنسازی و بخش بازرگانی، که منجر به اختلال در زنجیره تأمین، افزایش نابسامانی بازار و شکلگیری نوسانات غیرمنطقی قیمتها شده است، سرانه در گفت و گو با بابک عابدین، رییس اتحادیه صنف چاپخانهداران و صحاف تهران به بررسی دقیق این چالش پرداخت.
بابک عابدین با اشاره به ادعای خودکفایی در تولید کاغذ اظهار داشت: در شرایطی از خودکفایی صحبت میشود که ایران اساسا فاقد صنایع جنگلکاری صنعتی برای تولید کاغذ است و بخش قابل توجهی از مواد اولیه باید وارد شود. از سوی دیگر، صنعت کاغذ یکی از آببرترین صنایع دنیاست و حتی تولید یک برگ A4 بهطور متوسط حدود ۲۰ لیتر آب مصرف میکند.
وی افزود: با توجه به بحران جدی منابع آب و محدودیتهای برنامه هفتم توسعه، گسترش تولید کاغذ در داخل کشور نهتنها توجیه اقتصادی ندارد، بلکه فشار مضاعفی به منابع زیستمحیطی وارد میکند.
توقف ثبت سفارش؛ برهمزننده تعادل عرضه و تقاضا
عضو اتحادیه تولیدکنندگان چاپ و بستهبندی با اشاره به ممنوعیت ثبت سفارش تا پایان سال گفت: در حالیکه تولید داخلی کفاف نیاز کشور را نمیدهد، اعلام توقف کامل ثبت سفارش کاغذ و مقوا، چه برای واردکننده و چه برای تولیدکننده، شوک جدی به بازار وارد کرده است.
وی ادامه داد: چاپخانهها و کارخانههای بستهبندی ماهها در صف تخصیص ارز قرار گرفتند و امروز عملا امکان ثبت سفارش از آنها سلب شده است. نتیجه این سیاست، کاهش عرضه، افزایش رقابت ناسالم برای خرید و جهش شدید قیمتها در بازار است.
جهش ۴۰ درصدی قیمت مقوا در ۲ هفته
عابدین با اشاره به تحولات اخیر بازار توضیح داد: در دو هفته گذشته قیمت برخی اقلام پرمصرف مانند مقوای ایندربرد و پشتطوسی نزدیک به ۴۰ درصد افزایش داشته است. این افزایش، صرفا ناشی از رشد نرخ ارز نیست، بلکه نتیجه کمبود عرضه، انتظار تورمی و رفتارهای احتیاطی فروشندگان است.
وی افزود: وقتی عرضه محدود میشود، قیمت کاغذ و مقوا فراتر از نرخ دلار بالا میرود و ما شاهد تورم در تورم هستیم.
بستهبندی؛ حلقه پنهان اما اثرگذار تورم
این فعال صنفی با تأکید بر نقش بستهبندی در قیمت نهایی کالا گفت:در محصولات سلولزی، ۷۰ تا ۷۵ درصد قیمت تمامشده بستهبندی مربوط به کاغذ و مقواست. وقتی قیمت مقوا ۴۰ درصد افزایش پیدا میکند، بهطور طبیعی بین ۱۰ تا بیش از ۲۰ درصد به قیمت نهایی کالای مصرفی اضافه میشود؛ حتی اگر خود محصول هیچ تغییری نکرده باشد.
وی تصریح کرد:به همین دلیل است که مردم هر روز در فروشگاهها با افزایش ۵، ۱۰ یا حتی ۲۰ درصدی قیمت کالاهای بستهبندیشده روبهرو میشوند.
فشار نهایی بر دوش چاپخانهها و مصرفکنندگان
عابدین با اشاره به وضعیت قراردادهای جاری چاپخانهها گفت: چاپخانهای که برای دو ماه آینده قرارداد بسته، با افزایشهای پیاپی قیمت مقوا مواجه میشود و در پایان قرارداد، گاه تا ۵۰ درصد زیان عملیاتی میدهد. نه تولیدکننده مقوا آسیب میبیند و نه واردکننده، فشار نهایی بر دوش چاپخانه و در نهایت مصرفکننده است.
واردات بستهبندی؛ خروج ارز با ارزش افزوده خارجی
وی هشدار داد:اگر امکان تامین مواد اولیه در داخل فراهم نشود، صنایع غذایی و دارویی ناچار میشوند بستهبندی آماده را از خارج وارد کنند؛ یعنی خروج ارز بیشتر، آن هم برای محصولی با ارزش افزودهای که میتوانست در داخل کشور ایجاد شود.
صنعت چاپ؛ حلقه میانی فراموششده زنجیره ارزش
عابدین با رد نگاه غلط بالادستی، پاییندستی گفت: در واقع، رأس زنجیره ارزش تولیدکننده کالای نهایی است که تقاضا ایجاد میکند، نه تولیدکننده کاغذ. صنعت چاپ حلقه میانی این زنجیره است و حذف یا تضعیف آن به معنی فروپاشی کل زنجیره است.
وی افزود: صنعت چاپ و بستهبندی حدود ۲۰۰ هزار شغل مستقیم ایجاد کرده، در حالیکه مجموع اشتغال تولیدکنندگان و واردکنندگان کاغذ بهمراتب کمتر است. امروز داریم مشاغل گسترده را فدای منافع محدود میکنیم.
بازگشت سهمیه واردات به مصرفکننده واقعی
رییس اتحادیه صنف چاپخانهداران و صحاف تهران در پایان پیشنهاد داد: دولت میتواند همانطور که در گذشته به ناشران سهمیه کاغذ میداد، به چاپخانهها نیز اجازه دهد تحت نظارت اتحادیه و وزارت صمت، ثبت سفارش و واردات مستقیم انجام دهند.
