این کشورها ایران را دور زدند

این اقدامات شامل تحریم‌ها، لغو قراردادها، رها کردن پروژه‌های مشترک، همکاری با دشمنان ایران و فشارهای اقتصادی بوده است. در ادامه، به مهم‌ترین کشورهایی که در حوزه اقتصادی به ایران "خنجر زده‌اند" اشاره می‌کنیم:

۱. چین – همکاری پنهان با تحریم‌کنندگان

خرید نفت ایران با تخفیف‌های شدید:

• چین بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران است، اما در زمان تحریم‌ها، از شرایط ایران سوءاستفاده کرده و نفت ایران را با قیمت‌های بسیار پایین‌تر از قیمت بازار خریداری کرده است.

جایگزینی ایران با عربستان و امارات:

• چین در مقاطعی که ایران تحت فشار تحریم‌ها بوده، خرید نفت از عربستان و امارات را افزایش داده و عملاً جایگزین ایران را در بازار نفت تقویت کرده است.

کنار کشیدن از پروژه‌های مهم:

• چین در پروژه‌های بزرگی مانند پارس جنوبی (فاز ۱۱) و برخی پروژه‌های نفتی و گازی ابتدا سرمایه‌گذاری کرد، اما در نهایت به بهانه تحریم‌ها ایران را رها کرد.

عدم پرداخت مطالبات ایران:

• چین میلیاردها دلار پول نفت ایران را به بهانه تحریم‌ها بلکه در بانک‌های خود بلوکه نگه داشته است و از بازگرداندن آن خودداری کرده یا فقط به‌صورت کالا پرداخت کرده است.

۲. هند – کنار کشیدن از قراردادهای نفتی و بندری

لغو قراردادهای نفتی:

• هند تا سال‌ها یکی از مشتریان بزرگ نفت ایران بود، اما بعد از تحریم‌های آمریکا، بدون مقاومت، خرید نفت ایران را متوقف کرد و از عربستان و آمریکا نفت خرید.

پروژه بندر چابهار:

• هند با ایران توافق کرد که بندر چابهار را توسعه دهد تا مسیر ترانزیتی جایگزین پاکستان ایجاد شود. اما بعد از فشارهای آمریکا، از پروژه عقب کشید و سرعت پیشرفت آن را کاهش داد.

۳. روسیه – رقیب ایران در بازار انرژی

صادرات نفت به مشتریان ایران:

• در دوران تحریم‌ها، روسیه نفت خود را با تخفیف به مشتریان سنتی ایران مثل چین و هند فروخت و باعث شد ایران بازارهای مهم خود را از دست بدهد.

مانع صادرات گاز ایران به اروپا:

• روسیه از دهه‌ها پیش با نفوذ در سیاست‌های انرژی ایران، اجازه نداده که گاز ایران به اروپا صادر شود، چون نمی‌خواهد ایران رقیب گازپروم در بازار اروپا باشد.

تأخیر در اجرای قراردادها:

• روسیه در پروژه‌های مهمی مثل توسعه نیروگاه بوشهر بارها تاخیرهای طولانی ایجاد کرد و از شرایط ایران سوءاستفاده کرد.

۴. ترکیه – بازی دوگانه در تجارت و انرژی

دور زدن ایران در انرژی:

• ترکیه در دوره‌هایی که ایران تحت تحریم بوده، به‌جای حمایت، به سراغ قطر و آذربایجان برای تأمین گاز و انرژی رفته است.

افزایش صادرات به ایران، کاهش واردات:

• در دوران تحریم‌ها، ترکیه از ایران واردات خود را کاهش داد اما صادرات کالاهای خود را به ایران چند برابر کرد و از بحران ارزی ایران سوءاستفاده کرد.

همکاری با آمریکا برای فشار اقتصادی بر ایران:

• در برخی دوره‌ها، ترکیه با نهادهای آمریکایی همکاری کرده تا فشارهای اقتصادی بر ایران بیشتر شود (مانند پرونده رضا ضراب در تحریم‌های بانکی ایران).

۵. امارات – بازی پشت پرده علیه ایران

همکاری با آمریکا برای محدود کردن تجارت ایران:

• امارات در مقاطعی از مراکز تجاری اصلی ایران بود، اما بعد از تشدید تحریم‌ها، بسیاری از حساب‌های ایرانیان را مسدود کرد و فشار زیادی به تجار ایرانی آورد.

رقابت برای جایگزینی ایران در تجارت منطقه‌ای:

• امارات در دوران ضعف اقتصادی ایران، سعی کرد نقش اصلی ایران در ترانزیت کالا در خلیج فارس را بگیرد و بنادر خود را به قطب تجاری منطقه تبدیل کند.

قاچاق سوخت ایران:

• امارات به یکی از مراکز قاچاق سوخت یارانه‌ای ایران تبدیل شد و با خرید غیرقانونی بنزین ایران، از این تفاوت قیمتی سود برد.

۶. عراق – بدهی‌های میلیاردی و وابستگی به آمریکا

عدم پرداخت پول گاز و برق ایران:

• عراق یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان گاز و برق ایران است، اما بارها پرداخت بدهی‌های خود را به تعویق انداخته و میلیاردها دلار از پول ایران را در بانک‌های خود نگه داشته است.

همکاری با آمریکا در تحریم‌ها:

• عراق تحت فشار آمریکا، از گسترش روابط اقتصادی با ایران خودداری کرده و در برخی موارد واردات کالاهای ایرانی را کاهش داده است.

جمع‌بندی

به طور کلی، بسیاری از همسایگان و شرکای اقتصادی ایران، در مقاطع مختلف ایران را تنها گذاشته‌اند و از ضعف اقتصادی ایران سوءاستفاده کرده‌اند.