عراق رسما بین ایران و آمریکا گیر کرد

​دولت عراق بار دیگر تأکید کرده است تا سال ۲۰۲۸ به خودکفایی در تولید گاز خواهد رسید و واردات گاز از ایران را متوقف خواهد کرد.

این تعهد و وعده دولت عراق در حالی مطرح می‌شود که امریکا از تصمیم خود برای لغو معافیت‌های عراق برای واردات گاز از تهران خبر داده و فشارها بر دولت السودانی به منظور استقلال انرژی افزایش یافته و اکنون این سؤال مطرح است که آیا عراق می‌تواند در مدت تعیین‌ شده تا سال ۲۰۲۸ به این هدف برسد؟

دولت عراق بار دیگر برای دومین بار در ظرف کمتر از یک ماه متعهد شد و تأکید کرد تا سال ۲۰۲۸ به خودکفایی در تولید گاز خواهد رسید و واردات این ماده را از ایران برای تأمین برق نیروگاه‌ها متوقف خواهد کرد.

این تاکید‌ات دولت عراق، در پی تصمیمات دولت جدید امریکا در قبال ایران و لغو معافیت‌های عراق برای واردات گاز از تهران و زمان‌بندی آن تا سال ۲۰۲۸ صورت می‌گیرد بدون اینکه به این موضوع اشاره شود که آیا پروژه‌های اتصال برق عراق با کشورهای شورای همکاری، ترکیه و اردن می‌تواند میزان واردات گاز از ایران را کاهش دهد یا خیر.

این منبع نوشت: محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق روز شنبه با اشاره به واردات گاز کشورش از ایران به منظور کاهش بحران برق به‌ویژه در تابستان، اعلام کرد کشورش تا سال ۲۰۲۸ به‌طور کامل واردات گاز را متوقف خواهد کرد.

السودانی به این مسأله نیز اشاره کرد که دولت قبلی امریکا، معافیت‌هایی برای عراق در نظر گرفته بود تا این کشور بتواند از ایران که تحت تحریم است، گاز وارد کند و در ادامه خواستار تمدید این معافیت‌ها از سوی دولت جدید امریکا به ریاست دونالد ترامپ شد.

گفتنی است عراق پس از روسیه و ایران سومین کشور جهان از نظر میزان سوزاندن گاز همراه به شمار می‌آید و بر اساس آمارها و داده‌های بانک جهانی، این کشور در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۸ میلیارد متر مکعب گاز سوزانده است.

اجرای توافق پاریس

«عزت صابر» معاون وزیر نفت عراق در امور گاز در گفت‌وگو با العربی الجدید تصریح کرد: عراق متعهد به اجرای مفاد توافق‌نامه پاریس است که در سال ۲۰۱۵ امضا شد. این توافقنامه کشورهای عضو را ملزم کرده است تا سوزاندن گاز همراه نفت را متوقف و به سمت انرژی پاک حرکت کنند.

وی افزود: در همین راستا، دولت عراق در تلاش است تا با سرمایه‌گذاری در گاز داخلی به خودکفایی برسد بگونه‌ای که تولید گاز عراق به ۷۰ درصد از میزان گاز سوزانده ‌شده رسیده، در حالی که این رقم پیش از روی کار آمدن دولت کنونی ۵۳ درصد بود.

معاون وزیر نفت عراق در امور گاز تاکید کرد: کشورش در سال ۲۰۲۵ بیش از ۳۰۰ میلیون متر مکعب استاندارد گاز در میدان‌های بصره، میسان، ناصریه و الغرّاف سرمایه‌گذاری خواهد کرد و تا پایان همین سال، تولید گاز به ۷۸ درصد خواهد رسید ضمن آنکه عراق قصد دارد تا در سال ۲۰۲۸ سوخت گاز همراه نفت را به صفر برساند.

با وجود این، دولت عراق در دور پنجم و ششم اعطای امتیازات نفتی، شرکت‌های بین‌المللی را ملزم به سرمایه‌گذاری در گاز کرده است در حالی که این کشور حدود ۱۲۷ تریلیون فوت مکعب ذخایر گازی دارد که از این مقدار ۷۵ درصد آن گاز همراه نفت و ۲۵ درصد آن گاز خالص و آزاد است.

صابر در ادامه تاکید می‌کند: هزینه سرمایه‌گذاری در گاز همراه بسیار بالاتر خواهد بود چرا که این نوع گاز به پروژه‌ها و تجهیزات بیشتری نیاز دارد و علاوه بر آن، فرآیند جداسازی مایعات نیز امری ضروری خواهد بود که خود ایجاب می‌کند تجهیزات فراوانی برای آن اختصاص داده شود.

وی رقم سرمایه‌گذاری‌شده در بخش گاز عراق را حدود ۱۵ میلیارد دلار برآورد کرد و افزود: در سال‌های آینده حدود ۷ میلیارد دلار دیگر نیز هزینه خواهد شد.

تأخیر عراق در سرمایه گذاری‌ها در بخش گاز

«باسم نغیمش الغریباوی»، عضو کمیسیون نفت و گاز در مجلس نمایندگان عراق تصریح کرد: این کشور در سرمایه‌گذاری بر روی گاز همراه، تأخیر زیادی داشته است به طوری که در قراردادهای دور‌ه‌های قبلی اعطای مجوزهای نفتی، موضوع سوزاندن گاز را نادیده گرفته شد و مقادیر زیادی گاز سوزانده شد و هدر رفت.

وی می‌افزاید: این در حالی است که دولت عراق اخیراً برای دستیابی به خودکفایی در گاز سرمایه‌گذاری‌های خود را افزایش داده است، به‌ویژه پس از آنکه توقف صادرات گاز ایران و فشارهای امریکا برای متوقف کردن معافیت‌های واردات گاز از ایران، بغداد را در موقعیت و اوضاع دشواری قرار داده است.

این عضو کمیسیون نفت و گاز در مجلس نمایندگان عراق خاطرنشان می‌کند: دور‌ه‌های اخیر اعطای مجوزها، که شامل قراردادهای تکمیلی دور پنجم و همچنین دور ششم اعطای مجوزهای سرمایه‌گذاری نفتی بود، شرکت‌ها را موظف به سرمایه‌گذاری در گاز موجود در میدان‌های نفتی کرده است چرا که سرمایه‌گذاری در گاز داخلی، گامی در مسیر درست برای دستیابی به منافع اقتصادی و تحقق افزایش حداکثری درآمدهای مالی و خودکفایی است تا از هدررفت‌های مالی ناشی از واردات گاز جلوگیری شود.

وی همچنین می‌افزاید: گزارش‌ها، داده‌ها و اظهارات مقامات وزارت نفت عراق در جریان حضورشان در جلسات پارلمانی حکایت از آن دارد که این کشور تا سال ۲۰۳۰ به خودکفایی کامل در سرمایه‌گذاری روی گاز ملی خواهد رسید و واردات گاز به‌طور کامل متوقف خواهد شد.

«احمد صدام»، کارشناس امور اقتصاد انرژی، بر این باور است که عراق، در صورت تولید و فرآوری ۱۶۰۰ میلیون فوت مکعب استاندارد گاز در روز، می‌تواند به خودکفایی برسد و این میزان تولید در واقع معادل همان مقدار گازی است که عراق از ایران وارد می‌کند ضمن آنکه باید به این نکته نیز توجه داشت که تقاضای گاز در عراق هر سال ۱۰ درصد افزایش می‌یابد و برای تأمین این نیاز، باید تولید برق نیز سالانه ۲۰۰۰ مگاوات افزایش یابد.

ضرورت سرمایه‌گذاری داخلی برای کاهش وابستگی

این کارشناس پیش بینی کرد دستیابی عراق به خودکفایی کامل در گاز نه در سال ۲۰۲۸ بلکه در سال ۲۰۳۰ امکانپذیر خواهد بود اما در سال ۲۰۲۸ نیز عراق به پیشرفت قابل‌توجهی در تولید گاز خواهد رسید.

این در حالی است که عراق برای رسیدن به خودکفایی نیازمند تسریع در اجرای قراردادهای خود با شرکت‌های سرمایه گذاری کننده در عرصه گاز و به طور مشخص تمرکز بر آخرین دور از صدور مجوزها در این زمینه و اعطای تسهیلات به این شرکت‌ها خواهد بود.

وی تاکید می‌کند: با توجه به اینکه دولت امریکا دیگر معافیت‌های عراق برای واردات گاز از ایران را تمدید نخواهد کرد، دولت السودانی تحت فشار واقع شده و انگیزه بیشتری پیدا کرده است تا سرمایه‌گذاری در گاز داخلی را تسریع کند و به شکل تدریجی به سمت استقلال در عرصه انرژی گام بردارد.

وی در پایان تأکید می‌کند: عراق برای جبران کمبود گاز خویش، هیچ گزینه‌ای جز سرمایه‌گذاری داخلی ندارد و دولت با اعلام خودکفایی در سال ۲۰۲۸، در واقع می‌تواند این پیام را به امریکایی‌ها ارسال کند که به سوی استقلال انرژی حرکت می‌کند و برنامه‌ای تدوین شده در این زمینه دارد همچنان که در عین حال می‌خواهد خود را از اتهاماتی که واشنگتن به بغداد در خصوص روابط اقتصادی بین ایران و عراق وارد می‌کند، مبرا کند و دور نگه دارد.