خشم مردم از گرانی: مدیریت بازار کالاهای اساسی ناکام ماند! (جدول)
تورم افسارگسیخته، قیمت لبنیات، روغن و مرغ را در بازار سر به فلک کشید.
رصد هفتگی بازار کالاهای اساسی؛ از گرانی شیر تا جهش قیمت روغن
تهران - در هفته منتهی به ۱۳ آذر ۱۴۰۴، بازار کالاهای اساسی شاهد افزایش قیمتها در بخشهای مختلف بوده است. عواملی چون تأمین نشدن ارز با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان برای نهادههای دامی، شیوع تب برفکی و افزایش نرخ تورم، بر این روند افزایشی دامن زده است. نوسانات قیمتی در کالاهایی که قیمت مصوب دارند، مانند گوشت مرغ و تخم مرغ، وضعیت را پیچیدهتر کرده است.
بازار لبنیات؛ شیر گران شد
پس از شیوع تب برفکی، بازار فرآوردههای لبنی با افزایش قیمت چشمگیری روبرو شده و قیمت شیر در مسیر صعودی قرار گرفته است. اختلال در تأمین صبحانه، وعده غذایی اصلی بسیاری از خانوادهها، میتواند در میانمدت منجر به کمبود ویتامینها، بهویژه در کودکان، و افزایش ابتلا به بیماریها شود.
علیرغم گزارشهایی مبنی بر بازگشت محصولات لبنی از مغازهها به کارخانهها به دلیل گرانی و تبدیل شیر به شیرخشک برای صادرات، رئیس اتحادیه فرآوردههای لبنی از ادامه روند افزایشی قیمت شیر خبر داده است. در هفته جاری، قیمت انواع شیر حدود ۱۰ هزار تومان افزایش یافته است. به عنوان مثال، یک برند ارزانقیمت شیر کمچرب ۹۴۶ میلیلیتری، که هفته گذشته از ۴۲۵۰۰ تومان به ۴۷۵۰۰ تومان رسیده بود، این هفته با قیمت ۴۹۵۰۰ تومان عرضه میشود. این در حالی است که قیمت این محصول در فروردین ماه ۲۸ هزار تومان بوده است. شیر پرچرب همین برند نیز از ۵۲ هزار تومان در ابتدای آذر ماه به ۵۷۵۰۰ تومان در هفته گذشته رسیده است، در حالی که در فروردین ماه ۳۴ هزار تومان قیمت داشت.
با وجود اینکه حذف ارز ۲۸۵۰۰ تومانی از نهادههای دامی هنوز به طور رسمی اعلام نشده، قیمت محصولات پروتئینی بدون وقفه در حال افزایش است. دولت با اتکا به شارژ کالابرگ برای بخش محدودی از جامعه، بدون مدیریت قیمتی کالاهای اساسی، سلامت جامعه را به خطر میاندازد.
بازار روغن؛ جهش قیمتی بیسابقه
روغن نیز به جمع کالاهای با روند افزایشی پیوسته است. قیمت یک بطری روغن مخصوص پخت و پز ۸۱۰ گرمی، که در سه ماهه نخست سال با نرخ ۶۹ هزار تومان توزیع میشد، در سه ماهه دوم به ۹۴۹۰۰ تومان افزایش یافت و این هفته با قیمت ۱۳۹ هزار تومان به فروش میرسد. این بدان معناست که قیمت این قلم کالا نسبت به ابتدای سال ۱۰۱.۴۵ درصد و نسبت به فصل تابستان ۴۶.۴۷ درصد رشد داشته است.
تولیدکنندگان، افزایش نرخ روغن خام کلزا داخلی را دلیل این امر عنوان میکنند؛ به طوری که قیمت روغن خام کلزا از ۶۰ هزار تومان به ۱۰۰ هزار تومان و حتی شنیدهها حاکی از افزایش آن تا ۱۲۰ هزار تومان است. همچنین، عرضه روغن از سوی فروشگاهها به صورت قطرهچکانی صورت گرفته و بیشتر از یک کارتن ۱۲ عددی پذیرفته نمیشود.
بازار گوشت مرغ؛ نوسان قیمتی
قیمت گوشت مرغ، علیرغم داشتن نرخ مصوب ۱۳۷۵۰۰ تومان، در هفته نوسان قابل توجهی داشته و گاهی با نرخ ۱۴۸ هزار تومان و گاهی ۱۵۵ هزار تومان عرضه شده است. عرضه این محصول با نرخ مصوب در برخی روزها منجر به افزایش تقاضا و خرید بیش از نیاز مصرفی مردم شده است.
در این بازار، هر کیلوگرم گوشت بوقلمون با قیمت ۲۶۹ هزار تومان عرضه میشود، در حالی که هفته گذشته حدود ۲۰۰ هزار تومان بوده است. مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران، کمبود نهاده دامی را دلیل این نوسانات قیمتی دانسته است. وی اشاره کرده که مرغداریها در تأمین نهادههای دامی با سختی مواجه بوده و سویا دو برابر قیمت مصوب بازارگاه تهیه میشود. با وجود زیان، مرغداران محصولات خود را با قیمت مصوب عرضه میکنند و افزایش قیمتها در بازار مربوط به شبکه توزیع است.
شارژ کالابرگ الکترونیک؛ اعلام زمان
مرحله پنجم کالابرگ الکترونیک برای ۷ دهک درآمدی هنوز شارژ نشده است. طبق اعلام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، منابع مالی این مرحله توسط سازمان برنامه و بودجه تأمین شده و مبلغ شارژ به زودی اعلام خواهد شد. تمامی اقدامات لازم از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام شده و مصوبه آن روز یکشنبه، ۱۶ آذر ۱۴۰۴، از سوی دولت ابلاغ میشود.
جدول قیمت برخی از کالاهای اساسی
در ادامه، قیمت برخی از کالاهای اساسی در هفته جاری و هفته گذشته ارائه شده است. (قیمتهای زیر یک میلیون تومان به هزار تومان و برای وزنهای نوشته نشده، به ازای یک کیلوگرم است.)
| کالا | قیمت هفته جاری | قیمت هفته گذشته |
|---|---|---|
| شقه و راسته گوسفند | ۸۶۰-۸۷۰ | ۸۶۰ |
| گوشت سردست و ران گوسفندی | ۱.۰۴۰.۰۰۰-۱.۰۵۰.۰۰۰ | ۱.۰۵۰.۰۰۰-۱.۰۷۰.۰۰۰ |
| گوشت سردست گوساله | ۹۹۰-۱.۰۵۰.۰۰۰ | ۱.۰۲۰.۰۰۰-۱.۰۵۰.۰۰۰ |
| گوشت ران گوساله | ۱.۰۵۰.۰۰۰-۱.۱۰۰.۰۰۰ | ۱.۰۵۰.۰۰۰-۱.۱۰۰.۰۰۰ |
| گوشت منجمد گوساله | ۶۹۰-۷۵۰ | ۶۹۰-۷۵۰ |
| گوشت چرخ کرده مخلوط | ۶۹۹-۹۵۰ | ۷۹۰-۸۵۰ |
| کله و پاچه | ۱.۱۹۰.۰۰۰ | ۱.۱۹۰.۰۰۰ |
| گوشت مرغ | ۱۴۸ | ۱۳۵.۷۰۰ |
| ران مرغ بدون کمر | ۱۳۹ | ۱۲۸ |
| ران مرغ با کمر | ۹۹ | ۹۹ |
| گوشت چرخ کرده مرغ | ۲۵۰ | ۲۵۰ |
| تخم مرغ (شانه ۳۰ عددی) | ۱۷۹-۲۵۰ | ۲۱۹-۲۵۰ |
| قزل آلا | ۳۴۹ | ۳۵۸ |
| میگو تازه | ۶۹۰ | ۶۹۰ |
| ماست پرچرب دبهای ۲.۵ کیلو گرمی | ۱۴۵ | ۱۴۵ |
| کره حیوانی ۵۰ گرمی | ۳۵-۳۹ | ۳۵-۳۹ |
| کره حیوانی ۱۰۰ گرمی | ۶۶-۷۳ | ۶۶-۷۳ |
| خامه استریل ۲۰۰ گرمی | ۵۵.۵۰۰-۶۸ | ۵۵.۵۰۰-۶۸ |
| شیر بطری کم چرب ۹۴۶ میلی لیتر | ۴۹.۵۰۰ | ۴۷.۵۰۰ |
| شیر بطری پر چرب ۹۴۶ میلی لیتر | ۵۷.۵۰۰ | ۵۷.۵۰۰ |
| ماکارونی ۵۰۰ گرمی قطر ۱.۵ | ۳۴.۲۰۰ | ۳۴.۲۰۰ |
| ماکارونی ۷۰۰ گرمی قطر ۱.۲ | ۴۷ | ۴۷ |
| قند | ۸۹ | ۸۹ |
| شکر | ۵۹-۶۹ | ۵۹-۶۹ |
| روغن آفتابگردان ۱۳۵۰ لیتری (سرخ کردنی) | ۱۳۲.۲۰۰ | ۱۳۲.۲۰۰ |
| روغن آفتابگردان ۱۳۵۰ لیتری (پخت و پز) | - | ۱۱۷.۷۰۰ |
| کنسرو ماهی ۱۸۰ گرمی | ۱۱۹.۹۰۰ | ۱۱۹.۹۰۰ |
| رب گوجه فرنگی (قوطی ۸۰۰ گرمی) | ۹۹.۹۰۰ | ۹۹.۹۰۰ |
| برنج طارم هاشمی | ۳۷۰ | ۳۷۰ |
| برنج طارم دم سیاه | ۴۰۰ | ۴۰۰ |
| برنج شیرودی (شمشیری) | ۲۱۰-۲۳۵ | ۲۱۰-۲۳۵ |
| لوبیا چیتی بسته بندی فروشگاهی (۹۰۰ گرم) | ۵۹۹.۹۷۰ | ۵۹۹.۹۷۰ |
| لوبیا قرمز بسته بندی فروشگاهی (۹۰۰ گرم) | ۴۴۹.۹۱۰ | ۴۴۹.۹۱۰ |
| لوبیا سفید بسته بندی فروشگاهی (۹۰۰ گرم) | ۴۹۹.۹۴۰ | ۴۴۹.۹۱۰ |
| عدس بسته بندی فروشگاهی (۹۰۰ گرم) | ۲۱۹.۹۲۰ | ۲۱۹.۹۲۰ |
| نخود بسته بندی فروشگاهی (۹۰۰ گرم) | ۲۵۹.۸۳۰ | ۲۵۹.۸۳۰ |
| ماش بسته بندی فروشگاهی (۹۰۰ گرم) | ۲۴۰ | ۲۴۰ |
| لپه بسته بندی فروشگاهی (۹۰۰ گرم) | ۳۱۹.۹۰۰ | ۳۱۹.۹۰۰ |
| چای ایرانی ۴۵۰ گرمی | ۱۸۹.۹۰۰ | ۱۸۹.۹۰۰ |
| چای خارجی ۵۰۰ گرمی | ۶۲۹.۹۰۰ | ۶۲۹.۹۰۰ |
خرید از میادین میوه و تره بار، راهکاری برای کاهش هزینهها
بر اساس گزارش بانک مرکزی، شهروندان میتوانند با خرید برخی اقلام از میادین میوه و تره بار، این کالاها را با قیمت پایینتری تهیه کنند. به عنوان مثال، در هفته منتهی به ۷ آذر ۱۴۰۴، گوشت گوسفندی ۲۴ درصد، گوشت گوساله ۲۲ درصد، گوشت مرغ ۸ درصد، تخم مرغ (شانه حدود ۲ کیلوگرم) ۱۰ درصد، حبوبات ۳۲ درصد، برنج داخلی درجه یک ۱۰ درصد، قند ۱۱ درصد و شکر ۷ درصد ارزانتر از فروشگاههای سطح شهر در این میادین عرضه و به فروش رسیده است.