وام اشتغال مددجویان:84 ماه بازپرداخت، چطور ممکن است؟
مجلس و کمیسیون اصل ۹۰ در مورد اشتغالزایی و بازپرداخت وامهای اشتغال در قانون بودجه ۱۴۰۴ با بانک مرکزی در حال پیگیری هستند.
تسهیلات اشتغالزایی؛ چالشی میان افزایش مبلغ و فشار بازپرداخت
افزایش مبلغ وام اشتغال به تنهایی نمیتواند جایگزین زمان بازپرداخت بلندمدت شود. بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۴، مبلغ وام اشتغال ۵۰ میلیون تومان افزایش یافته است، اما کاهش مهلت بازپرداخت به ۲۴ ماه، فشار اقساط را به شکلی چشمگیر افزایش میدهد. این وضعیت منجر به ناتوانی بخش قابل توجهی از مددجویان در پرداخت اقساط در سالهای ابتدایی شده و پرونده آنها را وارد فرآیندهای حقوقی یا محرومیت از تسهیلات بعدی میکند. از منظر سیاست عمومی، چنین نتیجهای نهتنها با روح قانون بودجه در تضاد است، بلکه موجب افزایش دوباره بار مالی دولت از محل کمکهای معیشتی خواهد شد. بنابراین، مجلس شورای اسلامی باید دولت و بانک مرکزی را به بازگرداندن مدت بازپرداخت به ۸۴ ماه ترغیب کند تا هم از فشار مضاعف بر مددجویان جلوگیری شود و هم اثربخشی واقعی این سیاست حفظ گردد.
ضرورت نظارت بر تخصیص اعتبارات اشتغالزایی
افزون بر این، مجلس میتواند از ابزارهای نظارتی خود برای الزام بانک مرکزی به تخصیص کامل اعتبارات مصوب اشتغالزایی استفاده کند. طبق قانون بودجه، بانک مرکزی موظف است تا سقف ۱۰۰ هزار میلیارد تومان وام اشتغال را تا پایان سال ۱۴۰۴ پرداخت کند. اما با گذشت بیش از نیمی از سال، هیچ بخشی از این تعهد اجرایی نشده است. مجلس باید از طریق کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات، کمیسیون اجتماعی و کمیسیون اصل ۹۰، عملکرد بانک مرکزی را در زمینه تخصیص منابع، نحوه همکاری بانکها با نهادهای حمایتی و میزان تحقق هدف اشتغال بررسی کند. در صورت عدم پرداخت اعتبارات لازم در ماههای باقیمانده، هزاران طرح اشتغال نیمهتمام باقی مانده و تأثیر اجتماعی طرح به صفر خواهد رسید.
گفتوگو با سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس
با توجه به ضرورت بازگرداندن زمان بازپرداخت وام اشتغال به ۸۴ ماه، با محمد معتمدیزاده، سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی به گفتوگو نشستیم.
محمد معتمدیزاده، سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی، با اشاره به چالشهای موجود در زمینه تسهیلات اشتغالزایی، اظهار داشت: "بازپرداخت تسهیلات باید به گونهای باشد که بازگشت سرمایه برای افراد ایجاد کند و نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد. کاهش تعداد سالهای اقساط باعث میشود که انگیزه افراد کاهش یابد."
وی با اشاره به وضعیت تورم و افزایش هزینهها، افزود: "این شرایط باعث میشود که کار تولیدی این عزیزان نیز با مشکلاتی مواجه شود. در حال حاضر، هزینههای نهادهها و مواد اولیه بسیار افزایش یافته و زیرساختها نیز به دلیل گرانی به راحتی قابل تأمین نیستند."
معتمدیزاده ادامه داد: "تسهیلاتی که پرداخت میشود، ارزش ریالی آن پایین است. با ۲۰۰ میلیون تومان نمیتوان کار آنچنانی راه انداخت. تنها شاید بتوان در منزل یک کار کوچک راهاندازی کرد. اگر مدت اقساط را کاهش دهند، عملاً کمکی به قشر ضعیف و متوسط نمیشود و این اقدام به اشتغالهای خرد آسیب میزند. بنابراین با توجه به افزایش وام اشتغال مددجویان، باید مدت زمان بازپرداخت ثابت بماند و به همان ۸۴ ماه بازگردد."
وی همچنین تأکید کرد: "باید مدت اقساط به همان شکل قبلی باقی بماند تا تولید دچار مشکل نشود و امنیت غذایی مردم تحت تأثیر قرار نگیرد. این موضوع به ویژه در حوزه کشاورزی و تولیدات کشاورزی بسیار حائز اهمیت است."
نماینده مردم سیرجان در مجلس خواستار تجدید نظر بانک مرکزی در سیاستهای تسهیلات اشتغالزایی شد و بر لزوم حمایت از تولیدکنندگان تأکید کرد.
