خیز آمریکا در نزدیکی گوادر و چابهار؛ پایان سلطه جهانی و ایستادگی ایران در برابر صهیونیسم و آمریکا
ولایتی آمریکا را قدرت‌طلب، استعمارگر و عامل نظم نوین جهانی دانست و مقاومت ایران در برابر آن را تحلیل کرد.
مشاور عالی رهبر معظم انقلاب: شناخت ریشه‌های تاریخی قدرت‌طلبی آمریکا برای درک وضعیت کنونی جهان ضروری است
علی اکبر ولایتی، مشاور عالی رهبر معظم انقلاب در امور بین‌الملل، با تأکید بر اهمیت درک ریشه‌های تاریخی قدرت‌طلبی و توسعه‌طلبی ایالات متحده آمریکا برای تحلیل وضعیت کنونی جهان، به پیشینه شکل‌گیری این کشور پرداخت.
شکل‌گیری آمریکا: از اکتشاف تا استعمار
ولایتی با اشاره به کشف قاره آمریکا در سال ۱۴۹۲ میلادی توسط کریستف کلمب، بیان داشت که این رویداد، آغازگر تقسیم سرزمین‌های جدید توسط قدرت‌های اروپایی مانند اسپانیا، پرتغال، انگلیس و فرانسه بود. وی این رقابت‌های استعماری را سرآغاز سیاست‌های سلطه‌گرانه‌ای دانست که بعدها در قالب قدرت آمریکا تبلور یافت.
وی همچنین به رفتارهای غیرانسانی استعمارگران اروپایی، به‌ویژه پرتغالی‌ها، اشاره کرد که منجر به بردگی مردم آفریقا و انتقال آنان به اروپا شد. این شیوه ظالمانه، اساس نظام اقتصادی و اجتماعی اولیه در قاره آمریکا را شکل داد.
تأسیس ایالات متحده: بر مبنای تبعیض و استعمار
مشاور عالی رهبر معظم انقلاب در ادامه، تأسیس ایالات متحده آمریکا در سال ۱۷۷۶ میلادی را نتیجه جنگ میان استعمارگران دانست و تأکید کرد که این کشور از ابتدا بر مبنای تبعیض نژادی، استعمار و انباشت سرمایه شکل گرفت. وی جنگ داخلی آمریکا (۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵) را نزاعی میان دو تفکر اقتصادی و سیاسی متفاوت، شمال صنعتی و لیبرال با جنوب زمیندار و سلطه‌طلب، توصیف کرد.
تداوم تفکر توسعه‌طلبانه
ولایتی تصریح کرد که تفکر جنوبی آمریکا، که بعدها در قالب حزب جمهوری‌خواه تداوم یافت، همچنان بر سیاست‌های توسعه‌طلبانه، برتری‌جویانه و سلطه‌گرانه تأکید دارد. وی از ریگان تا ترامپ، رگه‌هایی از این تفکر را مشاهده کرد که منافع آمریکا را مقدم بر همه ارزش‌های انسانی می‌داند.
بحران مشروعیت آمریکا در قرن بیست و یکم
در تحلیل تحولات قرن بیستم، ولایتی به تلاش آمریکا پس از جنگ جهانی دوم برای معرفی خود به‌عنوان تنها قدرت تعیین‌کننده جهان اشاره کرد و فروپاشی شوروی را آغازی برای ادعای «پایان تاریخ» دانست. وی افزود که این خوش‌خیالی دیری نپایید، زیرا ملت‌ها و قدرت‌های نوظهور، سلطه یک‌جانبه آمریکا را نپذیرفتند.
وی همچنین به بازگشت قدرت روسیه در دوران ولادیمیر پوتین و احیای اقتدار ملی اشاره کرد و ایستادگی پوتین در برابر سیاست‌های تجاوزکارانه غرب را یادآور شد. ولایتی، اتحاد راهبردی چین و روسیه در قالب سازمان شانگهای و گروه بریکس را نشانه‌ای از شکل‌گیری قطب جدیدی در شرق دانست که در برابر سیاست‌های یک‌جانبه آمریکا ایستاده است.
مشاور عالی رهبر معظم انقلاب با تأکید بر اینکه امروز آمریکا با بحران مشروعیت مواجه است، بیان داشت که این بحران نه‌تنها در خاورمیانه، بلکه در آمریکای لاتین و شرق آسیا نیز مشهود است. وی سیاست موسوم به «حیاط خلوت» و جاه‌طلبی‌های جدید واشنگتن برای گسترش نفوذ خود را در راستای مقابله با قدرت‌گیری شرق و حفظ ابرقدرتی از دست رفته خود دانست.
حق‌طلبی مردم فلسطین قابل معامله نیست
ولایتی در ادامه، رفتار ترامپ را نمونه‌ای از سیاست تحقیر متحدان خواند و رفتار او با رهبران اروپا و کشورهای عربی را صرفاً از زاویه منافع شخصی و انتخاباتی خود توصیف کرد. وی تلاش ترامپ برای توقف جنگ در غزه را نه از سر دلسوزی برای فلسطینیان، بلکه با هدف جلوگیری از گسترش نارضایتی در میان کشورهای عربی دانست و تأکید کرد که حق‌طلبی مردم فلسطین قابل معامله نیست.
وی با اشاره به روند شکل‌گیری نظمی نوین در جهان بر پایه همکاری، عدالت و احترام متقابل، به همکاری‌های اقتصادی و استقلال سیاسی کشورهای شرق و اعضای بریکس اشاره کرد.
آمریکا به دنبال تسلط بر مسیر انرژی و تجارت منطقه
مشاور عالی رهبر معظم انقلاب در خصوص تحرکات آمریکا در جنوب آسیا، از تلاش واشنگتن برای حفظ حضور خود در منطقه از طریق فشار بر پاکستان و هند سخن گفت و ایجاد پایگاه‌های جدید در نزدیکی بندر گوادر را در راستای کنترل چین و تسلط بر مسیر انرژی و تجارت منطقه دانست.
جمهوری اسلامی ایران: محور مقاومت در نظم نوین جهانی
ولایتی در جمع‌بندی تحلیل خود، سیاست دیرینه آمریکا را بر مبنای طمع اقتصادی، مداخله‌جویی و سلطه‌طلبی توصیف کرد، اما تأکید داشت که شرایط امروز جهان تغییر کرده و قدرت‌های نوظهور مانع تکرار سلطه یک‌جانبه خواهند شد. وی جمهوری اسلامی ایران را کشوری مستقل، الهام‌بخش و تأثیرگذار در نظم نوین جهانی خواند که با تکیه بر عدالت‌خواهی و مقاومت، جایگاهی مهم دارد.
وی در پایان تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران همچنان به‌عنوان محور اصلی جبهه مقاومت، از کشورهایی که در برابر صهیونیسم و آمریکا ایستادگی می‌کنند، حمایت کرده و به تلاش‌های خود در این مسیر ادامه می‌دهد. ولایتی اتهامات غربی‌ها مبنی بر دخالت ایران در امور داخلی کشورهای منطقه را نادرست دانست و حمایت جمهوری اسلامی ایران از حزب‌الله را صیانت از لبنان خواند.
