فروپاشی آمریکا در گوادر؛ تکرار سناریوی چابهار و پایان رؤیای سلطه جهانی!
ولایتی: قدرت طلبی آمریکا و بحران مشروعیت آن، ریشه در نظم نوین جهانی دارد و ایران، جبهه مقاومت، چین و روسیه در برابر آن ایستادهاند.
دکتر ولایتی: ریشههای تاریخی قدرتطلبی آمریکا، کلید درک تحولات امروز جهان است
علی اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بینالملل، با تأکید بر ضرورت شناخت ریشههای تاریخی قدرتطلبی و توسعهطلبی آمریکا برای درک وضعیت کنونی جهان، به تشریح سیر شکلگیری و تحولات تاریخی ایالات متحده آمریکا پرداخت.
ریشههای استعماری و شکلگیری ایالات متحده
ولایتی با اشاره به کشف قاره آمریکا در سال ۱۴۹۲ میلادی توسط کریستف کلمب، توضیح داد که این رویداد منجر به تقسیم سرزمینهای جدید توسط قدرتهای اروپایی همچون اسپانیا، پرتغال، انگلیس و فرانسه شد. وی این رقابتهای استعماری را سرآغاز سیاستهای سلطهگرانهای دانست که بعدها در قالب قدرت آمریکا تبلور یافت. مشاور رهبری همچنین به سابقه بردگی و رفتار غیرانسانی استعمارگران اروپایی با مردم آفریقا اشاره کرد که زمینه نظام اقتصادی و اجتماعی اولیه در قاره آمریکا را شکل داد.
تأسیس آمریکا و ماهیت اولیه آن
وی در ادامه با بیان اینکه ایالات متحده آمریکا در سال ۱۷۷۶ میلادی، پس از جنگ میان استعمارگران تأسیس شد، خاطرنشان کرد که این کشور از ابتدا بر مبنای تبعیض نژادی، استعمار و انباشت سرمایه شکل گرفته است. ولایتی جنگ داخلی آمریکا (۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵) را نیز نزاعی میان دو تفکر اقتصادی و سیاسی متفاوت، یعنی شمال صنعتی و لیبرال با جنوب زمیندار و سلطهطلب، توصیف کرد.
ادامه تفکر سلطهگرانه در سیاست آمریکا
مشاور مقام معظم رهبری با اشاره به تداوم تفکر جنوبی آمریکا در قالب حزب جمهوریخواه، تأکید کرد که این تفکر همچنان بر سیاستهای توسعهطلبانه، برتریجویانه و سلطهگرانه تأکید دارد و از ریگان تا ترامپ، رگههای این دیدگاه دیده میشود که منافع آمریکا را مقدم بر ارزشهای انسانی میداند.
تحولات قرن بیستم و ظهور قدرتهای نوظهور
ولایتی در تحلیل تحولات قرن بیستم، به تلاش آمریکا پس از جنگ جهانی دوم برای معرفی خود بهعنوان تنها قدرت تعیینکننده جهان اشاره کرد. وی با بیان اینکه پس از فروپاشی شوروی، این خوشخیالی دیری نپایید، افزود که ملتها و قدرتهای نوظهور، سلطه یکجانبه آمریکا را نپذیرفتند.
احیای اقتدار ملی در روسیه و رشد چین
وی در ادامه به بازگشت مجدد روسیه به قدرت در دوران ولادیمیر پوتین اشاره کرد و احیای اقتدار ملی و ایستادگی در برابر سیاستهای تجاوزکارانه غرب را از دستاوردهای پوتین برشمرد. مشاور رهبری همچنین رشد اقتصادی بیسابقه و سیاست خارجی متوازن چین را عاملی در یافتن جایگاه مستقل این کشور در نظام بینالملل دانست و اتحاد راهبردی چین و روسیه را نشانه شکلگیری قطب جدیدی در شرق در برابر سیاستهای یکجانبه آمریکا توصیف کرد.
بحران مشروعیت آمریکا در سطح جهانی
دکتر ولایتی با اشاره به سیاستهای اخیر ایالات متحده، اعلام کرد که این کشور امروز با بحران مشروعیت در خاورمیانه، آمریکای لاتین و شرق آسیا مواجه است. وی سیاست موسوم به «حیاط خلوت» را که هنوز در تفکر سیاستمداران آمریکایی وجود دارد، نشانه تلاش واشنگتن برای گسترش نفوذ خود و مقابله با قدرتگیری شرق دانست.
موضع ایران در جبهه مقاومت
مشاور مقام معظم رهبری تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران همچنان بهعنوان محور اصلی جبهه مقاومت، از کشورهایی که در برابر صهیونیسم و آمریکا ایستادگی میکنند، حمایت کرده و به تلاشهای خود در این مسیر ادامه میدهد.
حقطلبی مردم فلسطین، غیرقابل معامله
وی رفتار ترامپ را نمونهای از سیاست تحقیر متحدان دانست و تصریح کرد که تلاش ترامپ برای توقف جنگ در غزه، نه از سر دلسوزی، بلکه با هدف جلوگیری از گسترش نارضایتی در میان کشورهای عربی و تضمین منافع اقتصادی و سیاسی آمریکا صورت میگیرد. ولایتی با بیان اینکه ملتهای منطقه بیدار شدهاند، حقطلبی مردم فلسطین را غیرقابل معامله خواند.
شکلگیری نظم نوین جهانی بر پایه همکاری
دکتر ولایتی در ادامه افزود که کشورهای شرق و اعضای بریکس با تکیه بر همکاریهای اقتصادی و استقلال سیاسی، در حال شکلدهی به نظمی جدید هستند که بر پایه همکاری، عدالت و احترام متقابل استوار است. وی کاهش نیافتن ارزش پول روسیه در طول جنگ اوکراین را نشاندهنده حمایتهای مؤثر چین دانست.
تلاش آمریکا برای تسلط بر مسیر انرژی و تجارت منطقه
وی درباره تحرکات آمریکا در جنوب آسیا نیز گفت که واشنگتن با افزایش فشار بر پاکستان و هند، تلاش دارد حضور خود را در منطقه حفظ کرده و با ایجاد پایگاههای جدید، علاوه بر کنترل چین، بر مسیر انرژی و تجارت منطقه نیز تسلط یابد.
پایان دوران سلطه یکجانبه آمریکا
علی اکبر ولایتی در جمعبندی این تحلیل اظهار داشت که ایالات متحده همچنان با همان سیاست دیرینه خود، مبتنی بر طمع اقتصادی، مداخلهجویی و سلطهطلبی عمل میکند، اما شرایط امروز جهان متفاوت است و ملتها بیدار شدهاند و قدرتهای نوظهور مانع تکرار سلطه یکجانبه خواهند شد.
جایگاه ایران در نظم نوین جهانی
وی تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران بهعنوان کشوری مستقل، الهامبخش و تأثیرگذار، با تکیه بر منطق عدالتخواهی، ایستادگی در برابر سلطهطلبی و تقویت همکاری با کشورهای مستقل آسیایی و اسلامی، جایگاهی مهم در نظم نوین جهانی دارد. مشاور رهبری آینده را از آنِ ملتهایی دانست که با استقلال و عزت، مسیر عدالت و مقاومت را برگزیدهاند.
حمایت از مقاومت و رد اتهامات غربی
دکتر ولایتی بار دیگر بر حمایت جمهوری اسلامی ایران از کشورهایی که در برابر صهیونیسم و آمریکا ایستادگی میکنند، تأکید کرد و اتهامات غربیها مبنی بر دخالت ایران در امور داخلی کشورهای منطقه را نادرست و برعکس واقعیت خواند. وی دخالت آمریکا و فرانسه در لبنان را در جهت تضعیف هویت ملی این کشور دانست و مقاومت اسلامی حزبالله را تنها نیروی ایستاده در برابر تجاوزات صهیونیستی معرفی کرد.