صفر تا صد رفع فیلتر تلگرام، واتس اپ و اینستاگرام / امروز کدام پلتفرم آزاد می‌شود؟
شنیده‌ها حاکی از آن است که در جلسه امروز شورای عالی فضای مجازی موضوع رفع گام‌به‌گام فیلترینگ بررسی می‌شود و احتمال رفع فیلترینگ تلگرام و واتس‌اپ وجود دارد.
از حذف کلی فیلتر تا رفع محدودیت‌های مرحله‌ای
در بیش از یک ماه گذشته که جلسه آخر شورای عالی فضای مجازی برگزار شده است، دولت از وزارت ارتباطات گرفته تا نمایندگان دیگر از بدنه دولت با افراد مختلف در شورای عالی فضای مجازی و دیگر افراد مؤثر در تصمیم‌گیری‌ها جلسه و تعاملاتی داشته است. حالا به نظر می‌رسد نتیجه این گفت‌وگوها در جلسه آینده شورای‌عالی فضای مجازی که به احتمال زیاد امروز (۴ دی) برگزار می‌شود، به خروجی مشخصی برسد.
پیگیری از افراد مختلف نشان می‌دهد که درحال‌حاضر دولت از دو راه در تلاش برای رفع فیلترینگ است: در راه اول دولت از تمام توان و قدرت خود استفاده می‌کند تا فیلترینگ از همه پلتفرم‌ها مانند اینستاگرام، یوتیوب، واتس‌اپ، تلگرام، گوگل‌پلی و... برداشته شود و در واقع رفع فیلتر کلی پلتفرم‌های مهم و پرکاربرد خارجی اتفاق بیفتد. اما برخی شنیده‌ها هم حاکی از این است که دولت نتوانسته برخی از اعضای شورای عالی فضای مجازی را که نماینده تعدادی افراد سیاسی در کشور هستند، راضی به رفع فیلتر کلی کند و از آنجا که دولت شعار «وفاق» با تمام گروه‌ها را سرلوحه کار خود قرار داده، فیلترینگ به صورت گام‌به‌گام از روی پلتفرم‌ها برداشته می‌شود و در گام اول موافقت همه تصمیم‌گیران با رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل‌پلی نهایی شده است.
اقدام شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلترینگ
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره رفع فیلتر برخی سکوهای اینترنتی گفت: امیدواریم که در جلسه عصر امروز شورای عالی فضای مجاز تصمیمات خوبی اتخاذ شود.
سید ستار هاشمی روز سه شنبه در حاشیه بازدید از نمایشگاه تلکام با بیان این مطلب در پاسخ به اینکه آیا در جلسه عصر امروز شورای عالی فضای مجازی تصمیمی درباره رفع برخی سکوهای اینترنتی اتخاذ خواهد شد یا خیر، تصریح کرد: اجازه دهید تمرکز کافی برای جلسه عصر داشته باشیم اما امیدواریم که به تصمیمات خوبی برسیم.
وی ادامه داد: زیرساخت های مناسب برای رفع فیلتر برخی از سکوهای در کشور وجود دارد و در حال آماده سازی بیشتر در سایر زیر ساخت ها هستیم./مهر
مخالفانی که به موافق تبدیل شدند
آخرین جلسه شورای‌عالی فضای مجازی که بسیاری منتظر بودند از آن خبرهای امیدبخشی از رفع فیلترینگ منتشر شود، ۲۲ آبان‌ماه برگزار شد. در این جلسه که خروجی شفافی از آن در اختیار رسانه‌ها قرار نگرفت، باز هم رفع فیلترینگ به تعویق افتاد. در مورد نتیجه این جلسه فقط وزیر ارتباطات و دبیر شورای‌عالی فضای مجازی به صورت کلی اعلام کردند که رئیس‌جمهوری دستور تشکیل کمیته‌ای را داده تا در آن طرح‌های فیلترینگ بررسی شوند و در نهایت نتیجه بررسی‌های این کمیته در جلسه آینده شورای‌عالی فضای مجازی مطرح شود. با گذشت بیش از یک ماه از این خبر، تاکنون مشخص نشده که این کمیته چگونه و با حضور چه افرادی تشکیل شده و در این کمیته فقط طرح وزارت ارتباطات در مورد رفع فیلترینگ مورد بررسی قرار گرفته یا طرح‌های دیگری که در این زمینه هم مطرح شده مورد ارزیابی قرار گرفته است.
بااین‌حال «شرق» سه هفته پیش گزارشی منتشر کرد که در آن مشخص شد در جلسه آخر شورای‌عالی فضای مجازی (۲۲ آبان) بررسی با فوریت طرح رفع فیلترینگ وزارت ارتباطات در صحن شورا به رأی گذاشته شده و در نهایت علاوه‌بر اینکه گروهی از مخالفان رفع فیلترینگ طرحی جایگزین برای طرح وزارت ارتباطات ارائه داده‌اند، در رأی‌گیری هم به بررسی فوریت طرح وزارت ارتباطات در صحن علنی رأی منفی داده‌اند.
این مخالفان هم افرادی مانند رسول جلیلی، رضا تقی‌پور، محمدحسن انتظاری، سعیدرضا عاملی، وزیر دفاع و نماینده سازمان پدافند غیرعامل را تشکیل می‌دادند. همچنین در این بین افرادی مانند دبیر شورا یعنی محمدامین آقامیری، حمید شهریاری، مسعود ابوطالبی و کامیار تفتی هم حضور داشته‌اند که کاملا منفعل عمل کرده و سعی می‌کنند در تصمیم‌گیری‌ها شرکت نکنند.
دو هفته بعد از انتشار این گزارش، در حاشیه یکی از برنامه‌های استانی محمدامین آقامیری، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی، اطلاعات این گزارش را رد کرد. او در این مورد گفت: «برخلاف مطالبی که در رسانه‌ها منتشر می‌شود، تاکنون رأی‌گیری در جلسه شورای‌عالی فضای مجازی انجام نشده که موافقان و مخالفان مشخص شوند». او همچنین اعلام کرد: «جلسات کارگروه فیلترینگ در حال برگزاری است و معاون محترم اول رئیس‌جمهور که خوشبختانه جزء متخصصان حوزه فضای مجازی هستند، در جلسه اول حضور داشته و نکات با نظر ایشان جمع‌بندی شد». او تأکید کرده که به‌زودی در جلسه شورای عالی فضای مجازی نظر نهایی کمیته، بررسی خواهد شد.
بعد از این اظهارات نیز یک هفته بعد دیگر مخالف رفع فیلترینگ یعنی سعیدرضا صدرعاملی، در گفت‌وگو با انصاف‌نیوز و همچنین شرکت در یک برنامه تلویزیونی مخالفت خود با رفع فیلترینگ را رد کرد و گفت همیشه با فیلترینگ مخالف بوده است. او با تأکید بر وضع مقررات در حوزه فضای مجازی اعلام کرده بود این موضوع نباید بهانه‌ای برای فیلتر و بستن این فضا شود./خبر انلاین
رفع فیلترینگ گام به گام امروز به رأی گذاشته می شود
علی مطهری می گوید: مخالفان رفع فیلترینگ در شورای عالی فضای مجازی، بیشتر نگاه امنیتی به موضوع دارند و کمتر مسائل اخلاقی دغدغه اصلی‌شان است.
علی مطهری در روزنامه ایران نوشت: در بحث فیلترینگ که یک مطالبه اجتماعی و ملی است، نوعی انحراف از بحث یا موضوع در حوزه سیاسی مشاهده می‌شود. این انحراف، ایجاد تقاضا یا انتظار صرفاً نسبت به یک وزارتخانه یعنی وزارت ارتباطات و درعین حال، قراردادن این سازمان در مقام پاسخگویی صرف است.
حتی امروز هم، اگر زمانی لزوم اعمال فیلترینگ بر برخی شبکه‌های اجتماعی به وجود بیاید، این کار باید از سوی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه انجام شود. اما، همان‌طور که می‌دانیم فیلترینگ موجود بدون طی کردن چنین مسیر قانونی‌ای، از سوی بخشی از قوه قضائیه صورت گرفت. یعنی تلگرام پس از ناآرامی‌های سال ۹۶ با حکم یک بازپرس فیلتر شد. آنگونه که می‌توان گفت، روال قانونی خود را طی نکرد و پس از آن هم بود که دیگر شبکه‌های اجتماعی به تبع آن فیلتر شدند.
حالا اگر درخواست رفع فیلترینگ را داریم، باید انتظار آن را هم از سوی همان مرجعی که دستور آن را صادر کرده، داشته باشیم. نه اینکه وزیری را که هنوز چند ماهی از حضورش در وزارت ارتباطات نمی‌گذرد، ناکارآمد بنامیم. در واقع همان مرجعی که این ممنوعیت را تأیید کرده باید آن را لغو کند.
اینکه شخص وزیر را مقصر اصلی قضیه بدانیم درست نیست. او همان مقداری اختیار دارد که نمایندگان دولت در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، از خود اختیار دارند و تنها از این طریق می‌تواند تصمیمات خود را اجرایی کند. بنابراین نمی‌توان برای شخص وزیر به تنهایی اختیاری قائل شد؛ هرچند او یک مدیر اجرایی است و پیگیری‌هایش بسیار می‌تواند در این موضوع مؤثر باشد.
اما حالا بنا به دلایلی این کار در مسیر شورای عالی فضای مجازی قرار گرفته است. این شورا امروز جلسه‌ای برگزار می‌کند و قرار است که در این جلسه، موضوع رفع گام به گام فیلترینگ را به رأی اعضا بگذارد. هرچند گفته می‌شود مخالفان رفع فیلترینگ در شورای عالی فضای مجازی اجازه چنین کاری را نمی‌دهند، اما پیش‌بینی می‌شود این تصمیم به تصویب اکثریت اعضای این شورا برسد.
مخالفان رفع فیلترینگ در شورای عالی فضای مجازی، بیشتر نگاه امنیتی به موضوع دارند و کمتر مسائل اخلاقی دغدغه اصلی‌شان است. اینکه آنان مخالف رفع فیلترینگ هستند ناظر بر نگرانی‌شان در مورد مسائل امنیتی است. چرا که با بکارگیری فیلترشکن‌ها، افراد خیلی راحت‌تر می‌توانند وارد شبکه‌هایی شوند که مفاسد اخلاقی به صورت گسترده‌تری در آنجا ترویج می‌شود.
این افراد فکر می‌کنند که از طریق فیلترینگ خواهند توانست اعتراضات و تجمعات را کنترل کنند اما اشتباه می‌کنند. اگر اعتماد مردم به نظام به اندازه کافی باشد، هیچگونه خطری این نظام را تهدید نخواهد کرد./انتخاب
تلگرام و واتس‌اپ در آستانه رفع فیلتر
مطابق شنیده‌ها، از مهم‌ترین موضوعات جلسه امروز، تصمیم‌گیری در مورد رفع فیلترینگ دو سکوی ارتباطی محبوب، تلگرام و واتس‌اپ، است. این دو پلتفرم که در سال‌های اخیر با محدودیت دسترسی مواجه بوده‌اند، در صورت تصویب این طرح، از هفته آینده برای کاربران ایرانی بدون نیاز به فیلترشکن قابل دسترس خواهند بود.
تأثیر احتمالی رفع فیلترینگ
با توجه به اهمیت بالای تلگرام و واتس‌اپ در میان کاربران ایرانی به‌عنوان ابزارهای اصلی ارتباطی و کاری، رفع فیلتر این پلتفرم‌ها می‌تواند تحولی مثبت در دسترسی کاربران ایجاد کند و به بهبود تعاملات اجتماعی و تجاری کمک کند. این اقدام همچنین می‌تواند گامی مؤثر در راستای بازسازی اعتماد عمومی و کاهش وابستگی به ابزارهای غیررسمی مانند فیلترشکن باشد.
