عراقچی: دیپلماسی فرهنگی، رویکرد نو در دستگاه دیپلماسی ایران

شرکت وزیر امور خارجه ایران در مراسم بزرگداشت محمدعلی جمال‌زاده در ژنو

سید عباس عراقچی: میراث فرهنگی و ادبی، نقشی تعیین‌کننده در تفاهم میان ملت‌ها ایفا می‌کند

تهران- سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان، به‌صورت برخط در مراسم بزرگداشت محمدعلی جمال‌زاده، پدر داستان کوتاه فارسی که در شهر ژنو برگزار شد، شرکت کرد.

جمال‌زاده؛ نماد نثر نوین و اندیشه اجتماعی

عراقچی در سخنرانی خود با اشاره به جایگاه ویژه محمدعلی جمال‌زاده در ادبیات معاصر ایران، او را نویسنده‌ای دانست که نه‌تنها نثر فارسی را دگرگون ساخت، بلکه با وجود زیستن در خارج از میهن، همواره با درد و شادی مردمان ایران همنوا ماند و اندیشه و قلمش به زبان فارسی وفادار بود. وی جمال‌زاده را از پیشگامان نثر نوین فارسی برشمرد که با خلق آثاری چون «یکی بود یکی نبود»، زبان ادبی را به مردم کوچه و بازار نزدیک کرد و سخنگوی آنان شد. معاون سیاسی وزیر امور خارجه، تلفیق طنز و اندیشه در آثار جمال‌زاده را ابزاری برای نمایاندن واقعیت‌های تلخ و شیرین جامعه ایرانی توصیف کرد.

وفاداری به وطن در دل غربت

عراقچی تأکید کرد که جمال‌زاده در جای‌جای آثارش، میان خود و مردمش مرزی نمی‌دید و گویی هر داستان، آینه‌ای از زندگی خودش بود. وی با اشاره به شخصیت‌های خلق‌شده توسط جمال‌زاده، بیان داشت که این نویسنده در دل شخصیت‌های داستانی خود، گاه با غربت و دلتنگی درگیر بود و گاه با طنزی نیش‌دار، به جنون‌آگاهان زمان خود لبخند می‌زد و از درد ساده‌دلی مردمش سخن می‌گفت. معاون سیاسی وزیر امور خارجه، نویسندگی را برای جمال‌زاده نه یک حرفه، بلکه نوعی زیستن دانست که در آن، بخشی از خویشتن را به تصویر می‌کشید.

زبان فارسی؛ پناهگاه و تجلی وطن

وی یادآور شد که بخش بزرگی از زندگی جمال‌زاده در دوری از میهن گذشت، اما او هرگز از وطن گسسته نشد. عراقچی، ایران را برای جمال‌زاده نه‌فقط یک سرزمین جغرافیایی، بلکه خانه‌ای در دل زبان و فرهنگ دانست و زبان فارسی را پناهگاهی معرفی کرد که وطن را زنده نگاه می‌داشت. او افزود که آثار جمال‌زاده هنوز حامل تصویری شریف، زنده و انسانی از ایران است.

دیپلماسی فرهنگی؛ سفیران ماندگار

معاون سیاسی وزیر امور خارجه با اشاره به نیاز جهانی به گفتگو و تفاهم به‌جای منازعه، بر نقش تعیین‌کننده میراث فرهنگی و ادبی ملت‌ها تأکید کرد. وی دیپلماسی فرهنگی را بخش جدایی‌ناپذیر از مأموریت وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران خواند و باور داشت که قدرت پایدار از ریشه‌های فرهنگی و زبان مشترک انسان‌ها سرچشمه می‌گیرد. عراقچی، چهره‌هایی چون محمدعلی جمال‌زاده را سفیران واقعی و ماندگار فرهنگ ایران معرفی کرد که بی هیاهو، اما مانا، چهره راستین ایران را به جهان شناساندند.

زبان؛ ابزار تفاهم، نه جدال

وی بیان داشت که جمال‌زاده، اگرچه در ژنو زیست، اما کلماتش از مرزها گذشت و به دل ایرانیان و فارسی‌زبانان رسید. نوشتار او را برگرفته از گفتار پدرش، حاج سید جمال‌الدین واعظ اصفهانی، دانست که بدون پیرایه با مردم از عدالت سخن می‌گفت. عراقچی، فرهنگ ایرانی را فرهنگی گفتگومحور بر پایه ارزش‌هایی چون کرامت و عدالت انسانی توصیف کرد و تأکید داشت که زبان فارسی، همچون خود ایران، سرشار از ظرفیت گفتگو و فهم متقابل است. این روحیه را سرمایه‌ای دانست که دیپلماسی ایران امروز نیز بر آن تکیه دارد.

پاسداشت زبان فارسی؛ گنجینه مشترک

در پایان، معاون سیاسی وزیر امور خارجه، ضمن سپاسگزاری از برگزارکنندگان مراسم در شهر ژنو، ابراز امیدواری کرد که این آیین فرصتی برای گسترش همکاری‌های فرهنگی، شناخت متقابل ملت‌ها و پاسداشت زبان فارسی به‌عنوان گنجینه‌ای مشترک از خرد و زیبایی باشد. وی برای روح محمدعلی جمال‌زاده، آن نویسنده صادق، روشن‌ضمیر و راوی جاودانه مردم ایران، طلب شادی و نام او را جاودان خواند.