اختصاصی سرانه؛
مغز گردو ۳۱۰ هزار تومان گران شد
بازار آجیل و خشکبار ایران در آستانه فصل پاییز و زمستان، شاهد یکی از بزرگترین جهشهای قیمتی سالهای اخیر است. مغز گردو که همواره به عنوان یکی از پرطرفدارترین و پرمصرفترین آجیلها در سفره ایرانیان جایگاه ویژهای داشته، طی یک سال گذشته افزایش قیمت چشمگیری را تجربه کرده است.
آمارهای جدید منتشر شده نشان میدهد قیمت هر کیلوگرم مغز گردو در آبان ماه ۱۴۰۳ حدود ۶۴۵ هزار و ۱۰۰ تومان بود که این رقم در آبان ۱۴۰۴ به ۹۵۵ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده است. این یعنی مصرفکنندگان امروز باید بیش از ۳۱۰ هزار تومان بیشتر برای خرید هر کیلو مغز گردو نسبت به سال گذشته پرداخت کنند.
رشد ۴۸ درصدی؛ ضربه سنگین به سفره خانوارها
محاسبات دقیق نشان میدهد نرخ رشد قیمت مغز گردو در یک سال گذشته به ۴۸ درصد رسیده است. این میزان افزایش قیمت که بسیار بالاتر از نرخ تورم اعلامی است، بار سنگینی بر دوش خانوارهای ایرانی گذاشته و بسیاری از آنها را مجبور به حذف این محصول پرارزش از سبد خرید خود کرده است.
چرا مغز گردو اینقدر گران شد؟
کارشناسان بازار چندین عامل را در افزایش قیمت مغز گردو موثر میدانند. کاهش تولید داخلی به دلیل خشکسالی و مشکلات آبی، افزایش هزینههای تولید و برداشت، رشد قیمت نهادههای کشاورزی، افزایش نرخ ارز و تاثیر آن بر قیمت صادرات، و همچنین افزایش هزینههای حملونقل و انبارداری از جمله دلایل اصلی این گرانی به شمار میروند. برخی تحلیلگران نیز به نقش واسطهها و دلالان در افزایش قیمت نهایی این محصول اشاره میکنند.
آینده بازار؛ گرانی ادامه دارد؟
با نزدیک شدن به فصل زمستان و افزایش تقاضا برای آجیل و خشکبار، کارشناسان پیشبینی میکنند قیمت مغز گردو همچنان روند صعودی خود را حفظ کند. این در حالی است که تولیدکنندگان نیز از افزایش هزینههای تولید و کمبود منابع آبی برای باغات گردو شکایت دارند و معتقدند قیمتهای فعلی حتی پاسخگوی هزینههای آنها نیست.
سخن پایانی
گرانی مغز گردو نمونهای از بحران عمیقتری است که اقتصاد خانوار ایرانی را تهدید میکند. افزایش ۴۸ درصدی قیمت در یک سال، در حالی رخ داده که درآمد اکثر خانوارها با این نرخ افزایش نیافته است. مغز گردو که سالها به عنوان یک ماده غذایی مغذی و پرارزش در سفره ایرانیان جایگاه داشت، امروز به کالایی لوکس تبدیل شده است. این وضعیت نهتنها بر سلامت تغذیهای خانوارها تاثیر منفی میگذارد، بلکه تولیدکنندگان و کشاورزان را نیز با چالشهای جدی روبهرو کرده است. مدیریت بازار و حمایت از تولید داخلی میتواند گامی موثر در کنترل این روند صعودی باشد.