پایان دوره دلار در تجارت با مسکو/ ریال و روبل جای ارزهای غربی را گرفتند
در نشست مشترک فعالان اقتصادی دو کشور، لئونید لوژنکو رئیس شورای تجاری روسیه–ایران، از تبدیل ریال و روبل به ارز غالب در تجارت دوجانبه خبر داد. او گفت بیش از ۸۰ درصد تبادلات مالی ایران و روسیه بدون استفاده از دلار انجام می‌شود و مسیر تسهیل قوانین بانکی و گمرکی در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حال نهایی شدن است.
- لوژنکو با اشاره به تلاش‌های نمایندگان دو کشور، از برنامه استراتژیک گسترش همکاری در فناوری‌های نوین، امنیت سایبری، مخابرات و پزشکی خبر داد.
- عمده صادرات روسیه به ایران شامل غلات، چوب، زغال‌سنگ، آلومینیوم و مواد شیمیایی است؛ در مقابل، ایران قطعات صنعتی، سیمان، سرامیک، محصولات کشاورزی و انرژی صادر می‌کند.
- نزدیک به ۶۰ درصد کل تبادلات به بخش کشاورزی اختصاص دارد.
- با حضور بانک‌های عامل هر دو کشور، روند تسویه تجارت با ریال و روبل تقویت شده و مسکو و تهران قوانین دست‌وپاگیر گمرکی و بانکی را در حال اصلاح دارند.
- نمایندگان وزارتخانه‌های روسیه (صنعت، معدن، اقتصاد، کشاورزی) نیز در نشست حضور داشته‌اند تا مسیر همکاری فناورانه و بانکی را تسهیل کنند.
- تحول مالی: عبور از دلار در معاملات دوجانبه یعنی ورود به مرحله جدید هم‌ارزی با روبل؛ اقدامی که نوسان تحریم‌های بانکی SWIFT را به حداقل می‌رساند.
- ساختار کالاها: تمرکز ۶۰ درصدی بر محصولات کشاورزی نشانگر وابستگی فصلی مبادلات است و نیاز به تنوع صنعتی دارد.
- اثر بر تراز ارزی: استفاده از ریال–روبل فشار تقاضا برای ارزهای بین‌المللی در بازار تهران را تا حدود ۲ میلیارد دلار سالانه کاهش می‌دهد.
- ابرچالش آینده: نبود سامانه تسویه مستقیم و تفاوت نرخ تورم دو ارز، ممکن است مانع تداوم این مدل شود مگر با راه‌اندازی نظام تسویه اوراسیایی (Clearing System).
- چشم‌انداز ۱۴۰۵: در صورت حفظ روند فعلی، امکان انجام صددرصدی مبادلات بدون دلار تا پایان ۱۴۰۵ وجود دارد؛ پیش‌شرط آن اصلاح مقررات بانکی مشترک و زیرساخت‌های فناوری مالی است.
