اختصاصی سرانه؛
جنگ جدید در ایران / تلگرام در برابر پلتفرم های دولتی!
این کارشناس فناوری گفت: جنگ امروز صرفا در میدان نظامی نیست. سایه تهدیدات سایبری بر زندگی روزمره کاربران گسترده‌تر شده و باید آن را به رسمیت شناخت. نگاه امنیتی باید همراه با دانش، احترام به حقوق کاربران و ایجاد زیرساخت‌های امن باشد، نه صرفا با سیاست انسداد.
کیوان نقره‌کار، کارشناس فناوری اطلاعات در گفت‌وگو با سرانه با اشاره به محدودیت‌های اخیر و ملی شدن اینترنت در برخی روزها اظهار داشت: در این مدت برخی رسانه‌ها و کاربران ناچار به استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی شدند. اما هنوز هم نوعی اجبار در این استفاده وجود دارد و همین مسئله، اعتماد کاربران را کاهش می‌دهد.
نقره‌کار با بیان اینکه نگرانی‌ها در خصوص جاسوسی و نقض حریم خصوصی در اپلیکیشن‌های خارجی بی‌اساس نیست، افزود: اپلیکیشن‌ها برای ارائه خدمات خود نیازمند برخی دسترسی‌ها هستند. این دسترسی‌ها بسته به نوع خدمات متفاوت است و طبیعی است که صاحبان پلتفرم‌ها از این اطلاعات استفاده کنند؛ خواه برای تبلیغات، خواه برای بهبود خدمات.
وی خاطرنشان کرد: اما نگرانی‌ها زمانی جدی‌تر می‌شود که کاربران به مسائل امنیتی بی‌توجه باشند. بخش مهمی از تهدیدات سایبری از همین ناآگاهی کاربران نسبت به نکات امنیتی نشأت می‌گیرد.
واگذاری اطلاعات به نهادهای خاص
این کارشناس فناوری در ادامه با اشاره به عملکرد متفاوت اپلیکیشن‌ها در حوزه امنیت اطلاعات گفت: نکته مهم این است که آیا خود پلتفرم‌ها، اطلاعات کاربران را در اختیار نهادهای خاص قرار می‌دهند یا خیر. تفاوت اپلیکیشن‌ها در اینجاست که برخی به قوانین بین‌المللی پایبند هستند و برخی دیگر نه.
وی در این‌باره افزود: برای مثال، اگر تلگرام و واتساپ را مقایسه کنیم، تلگرام به مراتب امنیت بیشتری دارد. واتساپ بر پایه شماره تلفن کار می‌کند که خود می‌تواند بخشی از اطلاعات شخصی کاربر را در معرض دید قرار دهد، در حالی‌که در تلگرام این محدودیت‌ها کمتر دیده می‌شود.
نقره‌کار با اشاره به نقش پررنگ تلگرام و اینستاگرام در زندگی دیجیتال شهروندان، اظهار داشت: امروزه بخش بزرگی از مردم از اینستاگرام و تلگرام به عنوان ابزار ارتباطی و اطلاع‌رسانی استفاده می‌کنند. در این میان، واتساپ جایگاه ویژه‌ای ندارد و تنها برخی از مشاغل سنتی برای تبادل پیام‌های کاری خود از این اپلیکیشن بهره می‌برند.
وی در ادامه با انتقاد از رویکرد حاکم بر توسعه اپلیکیشن‌های داخلی گفت: یکی از بزرگترین خطاها در سطح کلان، این است که پیام‌رسان‌های داخلی را به‌عنوان یک اپلیکیشن دولتی معرفی می‌کنیم. همین برچسب دولتی موجب ایجاد حس بی‌اعتمادی در کاربران می‌شود.
وی با اشاره به اهمیت جنگ سایبری در دوران معاصر گفت: جنگ امروز صرفا در میدان نظامی نیست. سایه تهدیدات سایبری بر زندگی روزمره کاربران گسترده‌تر شده و باید آن را به رسمیت شناخت. نگاه امنیتی باید همراه با دانش، احترام به حقوق کاربران و ایجاد زیرساخت‌های امن باشد، نه صرفا با سیاست انسداد.
این تحلیلگر فضای دیجیتال با تأکید بر اهمیت استقلال اپلیکیشن‌های بومی گفت: اعتماد زمانی شکل می‌گیرد که این پلتفرم‌ها بتوانند مستقل، خلاق، و بر پایه نوآوری توسعه پیدا کنند. در غیر این صورت، هرگونه حمایت مستقیم یا غیرمستقیم دولتی نه‌تنها سودمند نیست، بلکه به حس ناامنی و نگرانی دامن می‌زند. اگر کاربران احساس کنند اپلیکیشن‌های داخلی محل رصد و پایش اطلاعات شخصی و بانکی آن‌ها هستند، طبیعتاً تمایلی به استفاده از آن‌ها نخواهند داشت. این در حالی است که برخی اپلیکیشن‌های بین‌المللی با وجود داشتن همان سطح دسترسی، به دلیل برند و سابقه عملکرد قابل قبول، مورد اعتماد عمومی قرار گرفته‌اند.
رفع فیلتر اپلیکیشن‌های پرمخاطب
نقره‌کار در پایان با اشاره به ضرورت بازنگری در سیاست‌های انسدادی، اظهار داشت: امیدوارم شرایطی فراهم شود که شاهد رفع فیلتر تلگرام و اینستاگرام باشیم. این پلتفرم‌ها سال‌ها در فضای کاربری مردم جایگاه داشتند و انسداد آن‌ها، نه‌تنها تجربه کاربری را مختل کرد، بلکه موجب سرخوردگی و بی‌اعتمادی شد.
