۶ کاندیدای جنجالی جانشینی فرزین: بازی قدرت آغاز شد؟
بحث استعفای رئیس کل بانک مرکزی در پی نوسانات ارزی؛ فرزین و همتی از گزینههای جانشینی مطرح شدند.
در شرایطی که بازار ارز کشور با نوسانات شدید و جهشهای بیسابقه نرخ دلار دستوپنجه نرم میکند و ارزش ریال همچنان روندی نزولی را طی میکند، گمانهزنیها پیرامون استعفای محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، به اوج خود رسیده است. این خبر که حدود یک هفته در فضای رسانهای و غیررسمی مطرح شده، تاکنون با هیچ تکذیب رسمی از سوی دولت یا بانک مرکزی مواجه نشده است.
سکوت رسمی و تقویت گمانهزنیها
عدم واکنش رسمی به خبر استعفای رئیس کل بانک مرکزی، بر دامنهی گمانهزنیها افزوده و این تصور را تقویت کرده که دوره مسئولیت فرزین در آستانه پایان قرار دارد. انتظار میرود رئیسجمهور تصمیم نهایی خود را در این خصوص اتخاذ و حکم رئیس کل جدید را صادر کند. مدیری که سکان بانک مرکزی را در شرایطی به دست خواهد گرفت که پیشبینی میشود نرخ دلار در کانال ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان قرار داشته باشد و مسیر پیشرو، مملو از چالشهای اقتصادی و پولی خواهد بود.
گزینههای احتمالی جانشینی رئیس کل بانک مرکزی
با داغ شدن بحث تغییر در رأس بانک مرکزی، این پرسش مطرح است که چه کسانی گزینههای محتمل برای جانشینی محمدرضا فرزین هستند؟ در روزهای اخیر، اسامی متعددی در رسانهها و محافل کارشناسی مطرح شده که برخی از آنها، به واسطه سابقه و تجربه قابل توجه در حوزه اقتصاد و بانکداری، از شانس بیشتری برای تصدی این سمت حساس برخوردارند.
عبدالناصر همتی؛ تجربهای در شرایط مشابه
در صدر این فهرست، نام عبدالناصر همتی به چشم میخورد. وی که پیش از این سابقه وزارت اقتصاد و ریاست کل بانک مرکزی (از مرداد ۱۳۹۷ تا خرداد ۱۴۰۰) را در کارنامه دارد، در مقطعی مشابه با وضعیت کنونی، مسئولیت بانک مرکزی را بر عهده گرفت. خروج آمریکا از برجام، تشدید تحریمها و جهش انتظارات تورمی، فضایی ملتهب را در آن دوره رقم زده بود. با این حال، اعمال مجموعهای از تغییرات سیاستی در ماههای ابتدایی حضور وی، به کاهش شتاب صعودی نرخ ارز و بازگشت ثبات نسبی به بازار کمک کرد. همین تجربه، بار دیگر او را به عنوان گزینهای محتمل مطرح کرده است.
دیگر نامزدهای مطرح در محافل اقتصادی
علی دیواندری، مدیرعامل اسبق بانکهای ملت و پارسیان و رئیس پیشین پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، یکی دیگر از گزینههایی است که نامش مطرح شده است. وی در دولتهای یازدهم و دوازدهم نیز از نامزدهای جدی برای ریاست بانک مرکزی بود، هرچند در نهایت این مسئولیت به همتی سپرده شد. دیواندری همچنان به عنوان چهرهای آشنا در سیاستگذاری پولی شناخته میشود.
محمدحسین رحمتی، معاون سازمان برنامه و بودجه و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف با دکترای اقتصاد از دانشگاه تگزاس آمریکا، سومین چهره مطرح در این گمانهزنیهاست. نام او پیشتر با ارائه گزارشی درباره پیشبینی نرخ ارز در سالهای آتی، که واکنشهای متفاوتی را در فضای کارشناسی به همراه داشت، بر سر زبانها افتاده بود.
نامهای دیگر در فهرست احتمالات
در کنار سه چهره اصلی، نامهای دیگری نیز در محافل غیررسمی به گوش میرسد. سید حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه و معاون رئیسجمهور، از جمله این گزینههاست. وی سابقه قائممقامی بانک مرکزی در دوره محمود بهمنی و مشاور عالی در دوره طهماسب مظاهری را دارد و در سال ۱۴۰۰ نیز به صورت غیررسمی به عنوان گزینه ریاست بانک مرکزی مطرح شد که البته بعداً تکذیب گردید.
فرشاد حیدری، مدیرعامل پیشین بانک منحل شده آینده و معاون سابق نظارتی بانک مرکزی، نیز به عنوان یکی دیگر از نامزدهای احتمالی مطرح است.
سید کامل تقوینژاد، دبیر هیئت دولت و معاون پیشین وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس کل سابق سازمان امور مالیاتی، نام دیگری است که در فهرست گمانهزنیها قرار دارد.
چالشهای پیش روی رئیس کل آینده
در مجموع، آنچه بیش از نام افراد در این دوره اهمیت دارد، شرایط حساس اقتصادی و ارزی کشور است که رئیس کل آینده بانک مرکزی مأموریت خود را در آن آغاز خواهد کرد. این شرایط، تصمیمگیریهای پولی و ارزی را بیش از هر زمان دیگری به آزمونی دشوار و حیاتی تبدیل کرده است.