شوک به صنعت ساختمان: ۴۰ میلیارد دلار سرمایه ایرانی به ترکیه فرار کرد! مقصر کیست؟
خروج سرمایه انبوهسازان از مسکن و ساختمان ایران به سوی ترکیه، اشتغال داخلی را تهدید میکند.
امین بیدی، عضو انجمن انبوهسازان، در یک نشست خبری با ابراز نگرانی از وضعیت صنعت ساختمان و اشتغال در کشور، اعلام کرد که طی پنج سال گذشته، حدود ۴۰ میلیارد دلار از سرمایه ایرانیها صرف صنعت ساختمان کشور ترکیه شده است.
هشدار نسبت به تعطیلی بنگاههای کوچک و متوسط
بیدی در این نشست، با تأکید بر نقش حیاتی بنگاههای کوچک و متوسط در اقتصاد ملی، هشدار داد که تعطیلی این واحدها میتواند پیامدهای جدی برای بازار کار کشور داشته باشد. وی این بنگاهها را آخرین سنگرهای حفظ امنیت اشتغال در کشور برشمرد و توقف فعالیت آنها را موجب تضعیف جدی بازار کار دانست. عضو انجمن انبوهسازان همچنین به رشد ارزش افزوده واحدهای تولیدی در سالهای اخیر اشاره کرد و افزود: توسعه نوآوری و فناوری، تقویت صادرات و تکمیل زنجیره ارزش از جمله عواملی هستند که موجب ارتقای بهرهوری و در نهایت افزایش قابل توجه اشتغالزایی شدهاند.
بهکارگیری فناوریهای نوین در پروژههای عمرانی
عضو هیئتمدیره انجمن انبوهسازان، از اجرای پروژههای مسکونی خاص با استفاده از سیستمهای نوین مقاوم در برابر زلزله خبر داد. وی تصریح کرد که این فناوریها کمتر از پنج سال سابقه دارند و نمونههایی از بهکارگیری آنها در پروژههای مهمی نظیر ساختمان جدید مجلس شورای اسلامی به چشم میخورد.
تجربه ساخت مسکن مهر و چالشهای کنونی
بیدی با یادآوری تجربه موفق در سال ۱۳۹۱، گفت که در آن مقطع، ۱۵۶ واحد مسکن مهر را با اسکلت پیچ و مهرهای و با هزینه ساخت هر مترمربع ۳۰۰ هزار تومان در مدت هشت ماه احداث کردهاند که این پروژه در نهایت سودآور بوده است. وی با بیان اینکه هزینه تمامشده ساخت هر مترمربع مسکن مهر در آن زمان حدود ۲۴۰ هزار تومان بود، هرگونه ادعا مبنی بر نبود سود در این پروژهها را رد کرد. او مسئله اصلی را ساخت و تکمیل پروژه در زمان مقرر دانست، هرچند این واحدها با تأخیر حدود هفت ساله به مردم تحویل داده شدند. بیدی همچنین به تأخیرهای متداول در برخی پروژهها اشاره کرد و افزود که در حالی که برخی پروژههای مسکن مهر هنوز با هزینه ساخت متری ۱۴ میلیون تومان به پایان نرسیدهاند.
خروج سرمایه و انبوهسازان از کشور
عضو انجمن انبوهسازان با تأکید بر اینکه تداوم فعالیت شرکتهای انبوهساز به صادرات وابسته است، خاطرنشان کرد که حدود ۵۰ سال قبل، بزرگترین شرکتهای انبوهساز ایرانی فعال بودند، اما بهتدریج میدان گسترده صنعت ساختمان به افراد فاقد توان تخصصی واگذار شد. وی تصریح کرد که در صورت نبود امکان سرمایهگذاری، پروژهای نیز تعریف نمیشود و در چنین شرایطی ابتدا نیروی انسانی و سپس سرمایه از این بخش خارج میشود. بیدی با اشاره به آمارهای موجود، مجدداً تأکید کرد که امروز شاهد خروج حجم قابل توجهی از انبوهسازان و پیمانکاران سازههای فولادی و همچنین حدود ۴۰ میلیارد دلار سرمایه ایرانیها به صنعت ساختمان ترکیه طی پنج سال گذشته هستیم.
شکاف عرضه و تقاضا و موانع صادراتی
بیدی در ادامه، به نیاز سالانه کشور به ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار واحد مسکونی اشاره کرد و گفت که میزان ساختوساز کمتر از ۲۵۰ هزار واحد بوده است. وی با اشاره به صدور حدود ۲۵۰ هزار فقره پروانه ساختمانی تا پایان سال جاری، اعلام کرد که کشور با انباشت نزدیک به ۳ میلیون واحد مسکونی مواجه است. در پایان، بیدی به چالشهای صادراتی در کشورهای غرب آسیا از جمله عراق، افغانستان و ترکمنستان پرداخت و اظهار کرد: مسیر صادراتی از نظر حملونقل نامناسب نیست و فرآیند آن در حدود ۴۸ ساعت انجام میشود، اما ضعف دیپلماسی اقتصادی دولت و فرهنگ استفاده از اسکلت فلزی در کشورهای همسایه، برای جلب رضایت آنها جهت صادرات، فرایندی دشوار پیشرو قرار داده است.