کابوس سفره‌ها: گوشت نیم میلیون تومان گران شد! سکوت مسئولان را بشکنید!
گرانی گوشت قرمز سفره خانوارها را کوچک کرد؛ واردات و تامین نهاده دامی، راه حل مقابله با خشکسالی و تورم.
نوسانات مداوم قیمت گوشت قرمز، این کالای اساسی را به یکی از عوامل اصلی فشار بر معیشت خانوارها تبدیل کرده است. در حالی که واردکنندگان، که گوشت را با نرخ ارز ۷۰ هزار تومانی تامین می‌کنند، هرگونه نقش در افزایش قیمت‌ها را رد می‌کنند، دامداران نیز با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند.
دامداران: قربانیان بازار نهاده‌ها
دامداران که نهاده‌های مورد نیاز خود را با ارز دولتی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی دریافت می‌کنند، نه تنها نقش خود را در گرانی انکار می‌کنند، بلکه معتقدند به دلیل توزیع نامناسب نهاده و سهم بالای بازار سیاه در تامین خوراک دام، خود به یکی از قربانیان این بازار تبدیل شده‌اند.
ریشه‌یابی گرانی: از نهاده تا سامانه بازارگاه
محمدحسین کشاورزی، کارشناس اقتصادی، ریشه‌ی اصلی افزایش قیمت گوشت را در مشکلات ساختاری زنجیره‌ی تامین نهاده‌های دامی می‌داند. وی توضیح می‌دهد که خشکسالی، تولید داخلی نهاده‌ها را محدود کرده و کشور را ناگزیر به واردات می‌سازد. با این حال، تاخیر در تخصیص ارز توسط بانک مرکزی، ورود نهاده‌ها به کشور را با تاخیر مواجه کرده و هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد.
کشاورزی همچنین به چالش‌های سامانه بازارگاه اشاره می‌کند. این سامانه که با هدف حذف واسطه‌ها و نظم‌بخشی به توزیع نهاده‌ها راه‌اندازی شده، به گفته‌ی وی، به محل منافع برخی شرکت‌های توزیع‌کننده تبدیل شده است. این شرکت‌ها نهاده‌ها را به صورت عمده خریداری کرده و با قیمت‌های دلخواه و بالاتر از نرخ مصوب به دامداران عرضه می‌کنند.
شکاف قیمتی: واسطه‌ها و فقدان حمایت
فاصله‌ی قابل توجه میان قیمت هر کیلو دام زنده و گوشت عرضه شده به بازار، به گفته‌ی کشاورزی، ناشی از حضور پررنگ واسطه‌ها و نبود نظام حمایتی مؤثر است. وی پیشنهاد می‌کند که دولت می‌تواند با ارائه یارانه، بخشی از هزینه‌ی عرضه‌ی گوشت داخلی را پوشش داده و از تولیدکنندگان داخلی حمایت کند، مشابه اقداماتی که برای گوشت وارداتی با ارز ترجیحی صورت می‌گیرد.
این کارشناس اقتصادی همچنین به افزایش چشمگیر هزینه‌های خوراک دام اشاره کرده و می‌گوید که قیمت کاه از ۳ هزار تومان به ۱۵ هزار تومان و قیمت یونجه از ۱۰ هزار تومان به ۳۰ هزار تومان رسیده است. علاوه بر این، شیوع بیماری‌هایی مانند تب‌برفکی، دامداران را مجبور به کشتار اضطراری دام کرده که این امر نیز بر عرضه و قیمت تاثیر منفی می‌گذارد.
چشم‌انداز نگران‌کننده
کشاورزی هشدار می‌دهد که تداوم خشکسالی، تنگناهای ارزی دولت و تمرکز بر حذف ارز ترجیحی، زمینه را برای جهش بیشتر قیمت‌ها در ماه‌های آینده فراهم می‌کند. وی تاکید می‌کند که در صورت عدم اصلاح وضعیت تامین نهاده‌ها، کنترل سامانه بازارگاه و سیاست‌های حمایتی دولت، نه تنها بازار گوشت، بلکه کل بخش دامپروری با بحرانی عمیق‌تر از شرایط کنونی مواجه خواهد شد.
