شاخص کل: جشن پایان یا خداحافظی با سقف؟ بازار در مرز جنون!
بورس تهران پس از اصلاح، با افزایش ارزش معاملات و نقدینگی، روند صعودی خود را در فرابورس آغاز کرد.
تهران - در معاملات امروز (چهارشنبه ۵ آذر ۱۴۰۴)، شاخص کل بورس تهران با افت ۵۰۶۱.۴۵ واحدی، معادل ۰.۱۵ درصد، در رقم ۳۲۹۸۷۵۸.۶۵ واحد ایستاد. این افت پس از ثبت سقف جدید در روز گذشته، نشان‌دهنده ورود بازار به فاز اصلاحی محدود است.
اصلاح محدود شاخص کل پس از جهش تاریخی
معاملات روز چهارشنبه بورس تهران در حالی آغاز شد که شاخص کل پس از عبور قدرتمند از سقف تاریخی ۳۲۶۷۰۰۰ واحدی در روز گذشته، وارد فاز اصلاحی ملایمی شد. بخشی از رشد پرشتاب روزهای اخیر در جریان نوسانات ابتدایی بازار پس داده شد. این رفت‌وبرگشت در ارتفاع‌های بالای تاریخی برای معامله‌گران اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا به معنای نخستین «بازگشت به سقف شکسته‌شده» پس از جهش اخیر است. این وضعیت که در ادبیات تکنیکال با عنوان «دیدار خداحافظی» شناخته می‌شود، معمولاً سرنوشت موج‌های صعودی را مشخص می‌کند.
شاخص کل بورس تهران در ساعت ۱۰ صبح امروز با کاهش ۵۰۶۱.۴۵ واحدی در سطح ۳۲۹۸۷۵۸.۶۵ واحد قرار گرفت که معادل افت ۰.۱۵ درصدی است. بازه نوسان شاخص در معاملات امروز بین اعداد ۳۳۱۳۹۰۰.۷۷ و ۳۲۹۹۱۵۳.۵۶ بود که نشان‌دهنده تلاش بازار برای یافتن نقطه تعادل تازه پس از رشد شدید روز گذشته است.
شاخص هم‌وزن نیز با کاهش ۱۲۰۴.۹۵ واحدی در عدد ۹۴۴۵۹۷.۸۵ متوقف شد که به معنای افت ۰.۱۳ درصدی است. عملکرد شاخص‌ها حاکی از آن است که فشار عرضه در هر دو دسته نمادهای بزرگ و کوچک قابل مشاهده بوده، اما شدت این فشار در گروه‌های شاخص‌ساز بیشتر خود را نشان داده است.
در میان نمادهای اثرگذار بر شاخص کل، «فولاد» با تأثیر منفی ۲۷۷۲.۷۴ واحد، «فملی» با تأثیر منفی ۲۴۷۰.۲۶ واحد، «شپنا» با منفی ۱۴۱۶.۴۷ واحد و «شبندر» با منفی ۱۰۸۷.۹۱ واحد نقش اصلی در افت شاخص داشتند. در مقابل، نمادهایی مانند «پارسان» با تأثیر مثبت ۲۶۸۱.۵ واحد و «شپدیس» با تأثیر مثبت ۱۸۷۷.۴ واحد توانستند بخشی از فشار نزولی بازار را خنثی کنند.
افت محسوس ارزش معاملات خرد و هشدار نسبت به الگوی ناپایدار نقدینگی
ارزش معاملات خرد در ساعات ابتدایی معاملات امروز به عدد ۵,۳۳۰ میلیارد تومان رسید؛ سطحی که نسبت به روز گذشته و میانگین هفته اخیر رشد قابل توجهی را نشان می‌دهد. اگرچه کارشناسان بر اهمیت حفظ ارزش معاملات در محدوده ۱۰ تا ۱۲ همت برای تداوم مسیر صعودی شاخص تاکید می‌کنند، اما جهش‌های ارزش معاملات در بازارهای منفی قدری نگران‌کننده است و ضرورت رعایت احتیاط را گوشزد می‌کند.
همچنین، خالص تغییر مالکیت نشان‌دهنده خروج ۴۵۷ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از بازار و خرید توسط حقوقی‌ها است. علاوه بر این، ۵۴۱ میلیارد تومان خروج نقدینگی از صندوق‌های درآمد ثابت ثبت شد که نشان می‌دهد بخشی از سرمایه‌گذاران، علی‌رغم جو پرنوسان بازار، به جابه‌جایی سرمایه در سطح کلان ادامه می‌دهند.
تحلیل‌گران امروز بر مسئله «جهش ناگهانی ارزش معاملات» در روزهای منفی تأکید داشتند. رسیدن ارزش معاملات به ارقامی مانند ۱۵ یا ۲۰ همت، در حالی که هم‌زمان خروج نقدینگی حقیقی رخ می‌دهد، معمولاً یک هشدار جدی برای بازار محسوب می‌شود و می‌تواند نشانه‌ای از تخلیه هیجانی یا خروج سنگین سرمایه‌گذاران باشد. بنابراین، واکنش بازار در روزهای آینده نیازمند رصد دقیق است.
صف‌ها، تراز عرضه و تقاضا و وضعیت نمادها
در معاملات امروز، ۵۵ نماد در صف خرید به ارزش ۱,۲۵۹ میلیارد تومان قرار داشتند، در حالی که ۶۳ نماد با ارزشی معادل ۴۱۰ میلیارد تومان در صف فروش بودند. تراز صف‌ها و همچنین تعداد نمادهای مثبت و منفی بدون صف، غلبه عرضه را نشان می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که ۱۸۳ نماد مثبت و ۳۵۴ نماد منفی بدون صف معامله شدند.
سرانه خرید حقیقی‌ها ۵۸.۹ میلیون تومان و سرانه فروش حقیقی‌ها ۶۴.۲ میلیون تومان بود؛ اختلافی که برتری سمت عرضه و احتیاط معامله‌گران حقیقی را تأیید می‌کند.
بازیگران پرتراکنش؛ فولاد، ذوب و نفتی‌ها در کانون توجه
در فهرست نمادهای پرتراکنش بورس، «ذوب» با ۱۲۳۵۶ معامله و ارزش ۸۵۴.۰۹۴ میلیارد تومان در صدر قرار گرفت. پس از آن، «مهرگان» با ۸۷۵۵ معامله و ارزش ۹۸۶.۲۷۸ میلیارد تومان و «خودرو» با ۷۰۷۲ معامله در رتبه‌های بعدی ایستادند. نمادهای «فولاد»، «شبندر»، «وبملت» و «شپنا» نیز با چند هزار معامله جزو فعال‌ترین نمادهای امروز بودند. این الگو نشان می‌دهد که حتی در روزهای اصلاحی، توجه بازار همچنان بر گروه‌های بزرگ و پرگردش متمرکز است.
در فرابورس نیز وضعیت مشابهی مشاهده شد. شاخص کل فرابورس با رشد جزئی ۲۴.۲۶ واحدی به عدد ۲۸۷۶۹.۲۴ رسید؛ اما شاخص هم‌وزن فرابورس با کاهش ۱۳۴.۱۳ واحدی در سطح ۱۶۱۶۵۷.۳۲ قرار گرفت. میان نمادهای پرتراکنش فرابورس نیز «زفارس» با ۸۱۱۶ معامله و «فزر» با ۵۶۷۸ معامله پیشتاز بودند.
بازار در آزمون سقف شکسته‌شده
بازار امروز در نقطه حساسی قرار دارد؛ جایی که شاخص کل پس از شکستن سقف تاریخی، اکنون به سمت همان تراز در حال بازگشت است تا واکنش واقعی خریداران و فروشندگان مشخص شود. این مرحله، آزمونی تعیین‌کننده برای تأیید یا رد ادامه روند صعودی است. اگر ارزش معاملات در روزهای آینده دوباره به محدوده ۱۰ تا ۱۲ همت بازگردد و خروج نقدینگی حقیقی کاهش یابد، شانس ادامه رشد بازار همچنان بالاست.
اما اگر پس از یک جهش ارزش معاملات، شاهد کاهش این پارامتر و در ادامه کاهش ارزش معاملات و تداوم خروج پول حقیقی باشیم، احتمال دارد سناریوی «دیدار خداحافظی» به یک اصلاح عمیق‌تر تبدیل شود. معامله‌گران اکنون بیش از هر زمان دیگر باید رفتار شاخص را در حوالی سقف شکسته‌شده با دقت زیر نظر بگیرند.
