افشاگری بزرگ: بورس زیر ذرهبین! معاملات مشکوک چه کسانی در آستانه برملا شدن است؟
سازمان بورس با شفافیت اطلاعاتی و نظارت بر معاملات اشخاص وابسته، به دنبال رفع تعارض منافع و تقویت حاکمیت شرکتی است.
مدیر نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، بر جدیت نظارت بر معاملات با اشخاص وابسته تأکید کرد.
تهدید شفافیت اطلاعاتی با پدیده تعارض منافع
ولیاله جعفری در پنل تخصصی «حاکمیت شرکتی و گزارشگری مالی اثربخش؛ چالشها و الزامات» گسترش پدیده تعارض منافع در شرکتهای پذیرفتهشده را یکی از جدیترین تهدیدها برای شفافیت اطلاعاتی و رعایت حقوق سهامداران برشمرد. وی افزود: نظارت بر معاملات با اشخاص وابسته و الزام به افشای دقیق و شفاف این معاملات، با جدیت در دستور کار سازمان بورس قرار دارد.
ریشههای تعارض منافع در شرکتهای بورسی
به گفته مدیر نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، تعارض منافع زمانی شکل میگیرد که مدیران و تصمیمگیرندگان تحت تأثیر منافع ثانویهای غیر از منافع تجاری شرکت قرار بگیرند. میانگین سهام شناور آزاد در شرکتهای پذیرفتهشده بورس ایران حدود 28 درصد است که بسته به شرایط بازار بین 26 تا 30 درصد در نوسان است. با توجه به اینکه مجامع عمومی شرکتها بهطور متوسط با مشارکت حدود 75 درصد سهامداران برگزار میشود، میتوان نتیجه گرفت که عملاً تمامی کرسیهای هیاتمدیره در اختیار سهامداران مدیریتی قرار دارد.
ترکیب سهامداری و احتمال بروز تعارض منافع
ترکیب سهامداری بخشهای مختلف دولتی و شبهدولتی نیز در این میان قابل توجه است. طبق آخرین اطلاعات، بخش خصوصی سهم قابلتوجهی را در اختیار دارد و پس از آن، مجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با 15 درصد، وزارت دفاع با 12 درصد، وزارت نفت و وزارت امور اقتصادی و دارایی هرکدام با حدود 9 درصد، وزارت صمت از طریق شرکتهای وابسته با 7 درصد و سایر وزارتخانهها در مجموع با حدود 2 درصد در ترکیب سهامداری شرکتهای بورسی حضور دارند. همچنین ستاد اجرایی فرمان امام (ره) نیز در برخی شرکتهای پذیرفتهشده سهامدار است. چنین ساختاری، احتمال بروز تعارض منافع را افزایش میدهد.