خالی شدن سفره مردم؛ ناترازی نفتی یا فساد؟
بحران ارزی و رسوب کالا در گمرکات باعث افزایش قیمت نهادههای دامی و برنج و در نهایت افزایش قیمت گوشت و مرغ شده است.
واردات نهادههای دامی با چالش جدی ارزی مواجه شده است؛ بیش از چهار میلیون تن نهاده دامی به دلیل عدم تخصیص ارز، در گمرکات بندری کشور رسوب کردهاند. این حجم عظیم کالا در انتظار تعیین تکلیف، هزینههای لجستیکی و نگهداری بالایی را متحمل شده و زنجیره تأمین خوراک دام را مختل کرده است.
فاجعه رسوب نهادههای دامی در گمرکات
مطالبات پرداختنشده ارزی به ارزش شش میلیارد دلار، واردکنندگان را عملاً از چرخه تأمین خارج کرده است. انتظار نهماهه برای دریافت ارز به امری عادی تبدیل شده که منجر به فلج شدن زنجیره تأمین خوراک دام، افزایش جهشی قیمت نهادهها و در نتیجه، بالا رفتن قیمت گوشت، مرغ و لبنیات شده است. شهروندان امروز اثر مستقیم این ناتوانی در تأمین ارز را در سفرههای خود احساس میکنند.
برنج؛ قربانی دیگر بینظمی ارزی
برنج نیز یکی دیگر از کالاهای اساسی است که تحت تأثیر این بینظمی ارزی قرار گرفته است. واردکنندگان برنج اعلام کردهاند که در ده ماه گذشته هیچ ارزی دریافت نکردهاند و تعهدات ارزی سال گذشته نیز همچنان بلاتکلیف مانده است. تجمع اعتراضی واردکنندگان در وزارت جهاد کشاورزی، نشانهای از ورشکستگی ساختاری در این حوزه است.
پیامدهای ریزش اعتباری و کسری بازار
این بلاتکلیفی منجر به سقوط رتبه اعتباری شرکتها، محدود شدن همکاری تأمینکنندگان خارجی و ایجاد کسری حدود صد هزار تن در بازار شده است. برای خانوارهای کمدرآمد، این بحران دیگر یک خبر اقتصادی نیست، بلکه واقعیتی تلخ و روزمره است.
نقش درآمدهای نفتی در بحران
بحران کنونی نشان میدهد که درآمدهای نفتی کشور نتوانستهاند به ارز قابل استفاده برای تأمین کالاهای حیاتی تبدیل شوند. این موضوع، بحث ارز را از یک مسئله تخصصی به یک دغدغه ملی تبدیل کرده است.
مردم خواستار شفافیت و پاسخگویی
شهروندان هر روز اثر این بحران را در قالب قیمتهای بالا، صفهای طولانی، کمبود کالا و ناامنی بازار مشاهده میکنند. مردم حق دارند بدانند ارز کشور در کجا هزینه میشود، چرا بازنگشته است و چه کسانی مسئول این خسارتها هستند.