پیمان‌های پولی دوجانبه: کلید رهایی از بند تراستی‌ها و درهم!
ایران به دنبال پیمان پولی و استفاده از یوآن دیجیتال در تجارت خارجی با چین برای مقابله با تحریم بانکی و تقویت امنیت اقتصادی است.
همایون علی‌اکبری، کارشناس اقتصادی، با تاکید بر ضرورت کاهش وابستگی تجارت خارجی ایران به درهم امارات، این موضوع را یکی از چالش‌های اساسی امنیت اقتصادی کشور در شرایط ملتهب ژئوپلیتیک منطقه عنوان کرد. وی اظهار داشت که تسویه بخش قابل توجهی از تجارت ایران، حتی با کشورهایی که روابط نزدیکی با تهران دارند، از طریق کانال درهم، علاوه بر افزایش هزینه‌های تجارت، کشور را در معرض فشارهای احتمالی امارات و ذینفعان خارجی قرار می‌دهد. این وابستگی ارزی به معنای تداوم نفوذ و کنترل طرف‌های ثالث بر زنجیره تامین کالاهای استراتژیک است که نیازمند اصلاح فوری است.
راهکارهای کاهش وابستگی ارزی
علی‌اکبری، تقویت پیمان‌های پولی دو یا چندجانبه را یکی از راهبردهای اساسی برای کاهش ریسک‌های ناشی از ساختار معیوب وابستگی به درهم امارات در تجارت خارجی دانست. این پیمان‌ها با امکان مبادله تجاری با ارزهای ملی یا مکانیسم‌های تهاتری، نیاز به ارزهای واسطه‌ای مانند دلار یا درهم را از بین برده و در کاهش هزینه تجارت و خنثی‌سازی تحریم‌های بانکی غرب نقش کلیدی ایفا می‌کنند. وی افزود که پیمان‌های پولی با سلب قدرت کنترل از بازیگران ثالث، مانع اثرگذاری فشارهای سیاسی بر جریان تجارت خارجی می‌شوند و تجربه موفق کشورهایی چون چین، روسیه و هند، این رویکرد را به عنوان ابزاری مهم در برابر تحریم‌ها و تهدیدهای ارزی معرفی می‌کند.
فرصت‌های پیش رو با سامانه تسویه بین‌المللی چین
این کارشناس اقتصادی با اشاره به افتتاح سامانه جدید تسویه بین‌المللی چین، این رویداد را فرصتی بی‌نظیر برای ایران در جهت عبور از وابستگی به درهم، سوئیفت و دلار در تجارت با چین و سایر کشورها در دل پیمان‌های پولی عنوان کرد. این سامانه با قابلیت انتقال آنی وجوه و کارمزد بسیار پایین‌تر از سوئیفت، بستر فنی لازم را برای این تحول فراهم می‌آورد. علی‌اکبری تاکید کرد که بهره‌گیری از این سامانه و توسعه استفاده از یوآن دیجیتال چین، می‌تواند مبادلات ایران با پکن و سایر شرکای همسو را متحول سازد.
ضرورت قاطع پایان دادن به انحصار درهم
در پایان، همایون علی‌اکبری، پایان دادن به انحصار درهم را نه یک انتخاب اختیاری، بلکه ضرورتی قطعی برای تقویت امنیت ملی، تامین امنیت غذایی و ثبات تجارت خارجی کشور برشمرد. وی تصریح کرد که در شرایط گذار جهان از نظم تک‌هژمون دلاری، ایران نیز باید با توجه به نظام تحریمی غرب، خود را با این روند هماهنگ سازد. به گفته وی، تقویت پیمان‌های پولی، توسعه خطوط تسویه مستقیم با شرکای راهبردی، کاهش نقش درهم امارات در زنجیره واردات و بهره‌گیری از سامانه‌های جدید تسویه بین‌المللی مبتنی بر یوآن دیجیتال، مسیر دستیابی به این هدف و تقویت چشمگیر عضله بازدارندگی اقتصادی ایران در برابر فشارهای خارجی است.
