رونمایی از نقشه نهایی ابرپروژه انتقال آب خزر
پروژه انتقال آب دریای خزر به استان سمنان که از سال ۱۴۰۲ در هالهای از ابهام فرو رفته و به نظر میرسید به طور کامل متوقف شده است، اکنون با انتشار جزئیات فنی و نقشههای مسیر، بار دیگر در کانون توجه قرار گرفته و آماده خروج از فاز مطالعاتی به فاز اجرایی میشود. این طرح که با هدف تامین سالانه ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب برای مصارف شرب و صنعتی استان سمنان تعریف شده، یکی از بزرگترین و در عین حال پربحثترین پروژههای آبی تاریخ ایران به شمار میرود.

ایده انتقال آب از شمال به فلات مرکزی، مسیری طولانی و پر دستانداز را طی کرده است. این طرح پس از اخذ اولین موافقتها در اوایل دهه ۹۰ و دریافت مجوزهای مختلف از جمله مصوبه پدافند غیرعامل و تاییدیه زیستمحیطی، سرانجام در بودجه سال ۱۴۰۲ ردیف اعتباری دریافت کرد. با این حال، علیرغم برگزاری فراخوان جذب سرمایهگذار و تدوین مدل مالی، پروژه به دلایل نامعلومی مسکوت ماند و پیشرفت ملموسی در آن مشاهده نشد. اکنون، فعالسازی دوباره آن نشاندهنده عزم جدی برای به سرانجام رساندن این مگا پروژه است.
مسیر دقیق خط لوله از مازندران تا سمنان
بر اساس نقشههای نهایی شده، این پروژه یک مسیر پیچیده و دقیق مهندسی را طی خواهد کرد. نقطه آغاز، سواحل دریای خزر است. آب پس از تأسیسات نمکزدایی، از طریق خط لولهای غولپیکر، مسیر خود را به سمت جنوب آغاز کرده و پس از عبور از شهر ساری، به ارتفاعات البرز میرسد. نقطه کلیدی در این مسیر، تونل «چشمه روزیه» است.
پس از عبور از این تونل و ورود به استان سمنان در محدوده شهمیرزاد، خط لوله اصلی به دو انشعاب بزرگ شرقی و غربی تقسیم میشود:
- انشعاب شرقی (اصلی): این شاخه به سمت شرق ادامه مسیر داده و آب را به شهرها و صنایع منطقه شاهرود میرساند.
- انشعاب غربی: این شاخه به سمت غرب منحرف شده، از مرکز شهر سمنان عبور کرده و در نهایت به گرمسار ختم میشود.
یکی از نکات فنی مهم در طراحی مسیر، تقاطع این خط لوله با زیرساختهای حیاتی دیگر کشور، از جمله خط انتقال نفت استراتژیک ری-نکا است که نیازمند محاسبات مهندسی دقیقی خواهد بود. علاوه بر تامین آب، این پروژه پتانسیل تولید ۴۲ مگاوات ساعت انرژی برقآبی را نیز در خود دارد که میتواند بخشی از هزینههای عملیاتی آن را جبران کند.
با مشخص شدن نقشه راه، اکنون توپ در زمین مجریان و سرمایهگذاران است تا این طرح عظیم را کلید بزنند؛ طرحی که موافقان آن را کلید توسعه پایدار کویر و مخالفان، آن را تیری بر پیکره نیمهجان اکوسیستم دریای خزر میدانند.