کمک بزرگ بنزینی ۶ کشور به ایران

 این تأثیرات گاهی به‌صورت کمک‌های اقتصادی، همکاری‌های تجاری و گاهی هم به شکل چالش و فشار اقتصادی بوده است. در ادامه، نقش برخی از همسایگان ایران در موضوع بنزین را بررسی می‌کنیم:

۱. عراق – خریدار بزرگ بنزین ایران

• واردات بنزین از ایران: عراق یکی از مشتریان اصلی بنزین ایران است و در سال‌های گذشته، مقدار زیادی بنزین از ایران وارد کرده است. این صادرات برای ایران منبع درآمد ارزی محسوب می‌شود.
• همکاری در انتقال سوخت: برخی از پالایشگاه‌های عراق با ایران همکاری کرده‌اند تا تبادل فرآورده‌های نفتی تسهیل شود.

۲. پاکستان – همکاری در صادرات سوخت

• مذاکرات برای خط لوله سوخت: ایران و پاکستان در برخی دوره‌ها مذاکراتی برای انتقال قانونی سوخت داشته‌اند، اما این پروژه‌ها به دلایل مالی و سیاسی کند پیش رفته‌اند.

۳. افغانستان – خریدار و مقصد قاچاق سوخت

• خرید رسمی بنزین ایران: افغانستان یکی از خریداران بنزین و گازوئیل ایران است و ایران نقش مهمی در تأمین سوخت این کشور دارد.

۴. ترکیه – همکاری در انتقال سوخت

• ترانزیت فرآورده‌های نفتی: ترکیه در برخی دوره‌ها مسیری برای صادرات بنزین و سایر فرآورده‌های نفتی ایران به اروپا بوده است.
• اختلافات بر سر قیمت سوخت: به دلیل تفاوت قیمت بنزین در ایران و ترکیه، در برخی مقاطع قاچاق سوخت از ایران به ترکیه اتفاق افتاده که باعث کنترل‌های شدیدتر در مرزها شده است.

۵. آذربایجان و ارمنستان – مقاصد صادراتی بنزین ایران

• خرید سوخت از ایران: برخی کشورهای قفقاز مانند آذربایجان و ارمنستان، در برخی دوره‌ها از ایران بنزین و گازوئیل وارد کرده‌اند، هرچند حجم این صادرات نسبت به عراق و افغانستان کمتر است.

۶. امارات و دیگر کشورهای خلیج فارس – نقش در تجارت سوخت

• سوآپ نفت و بنزین: در برخی مقاطع، ایران و امارات برای تبادل فرآورده‌های نفتی همکاری داشته‌اند.
• فروش غیرمستقیم از طریق واسطه‌ها: برخی شرکت‌های مستقر در امارات، به‌عنوان واسطه در صادرات بنزین ایران به دیگر کشورها نقش داشته‌اند.

جمع‌بندی

همسایگان ایران بیشتر به‌عنوان خریدار بنزین و گازوئیل ایران نقش داشته‌اند (مانند عراق، افغانستان و پاکستان).
برخی کشورها در قاچاق سوخت ایران تأثیرگذار بوده‌اند که به دلیل تفاوت قیمت‌ها، این روند همچنان ادامه دارد.
ترکیه و امارات به‌عنوان مسیر ترانزیت یا واسطه فروش سوخت ایران نقش داشته‌اند.
برخی پروژه‌های همکاری (مانند خط لوله با پاکستان) وجود داشته اما به کندی پیش رفته است.

به‌طور کلی، همکاری‌های همسایگان در زمینه بنزین به ایران کمک کرده است تا در شرایط تحریم، صادرات سوخت را حفظ کند، اما قاچاق گسترده سوخت نیز یکی از چالش‌های بزرگ در این حوزه بوده است.