موضع آلمان درباره جزایر ۳ گانه ایران

اواخر مهرماه امسال بود که سران اتحادیه اروپا و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در بیانیه‌ای مشترک از ایران خواستند تا به «اشغال جزایر سه‌گانه» پایان دهد.

به نظر می‌رسد که تحرکات دیپلماتیک تهران در دو ماه اخیر علیرغم سنگین بودن وزنه پرونده‌های منطقه‌ای بی‌سر و صدا و در سکوت خبری ادامه داشته و منجر به تغییراتی در موضع برخی کشورهای اروپایی و فاصله گرفتن از حمایت بی‌قید و شرط از ادعای بی‌پایه و اساس امارات متحده عربی در خصوص مالکیت بر جزایر سه گانه شده است.

اواخر مهرماه امسال بود که سران اتحادیه اروپا و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در بیانیه‌ای مشترک از ایران خواستند تا به «اشغال جزایر سه‌گانه» پایان دهد.

در این بیانیه تلاش ایران برای ادامه مالکیت بر این جزایر نقض تمامیت سرزمینی امارات و اصول منشور سازمان ملل نامیده شد.

هرچند که همراهی با ادعای امارات متحده عربی درباره جزایر سه گانه ایرانی امر تازه‌ای نبود و پیش از این نیز در بیانیه‌های مشترک با سایر کشورها از ایالات متحده تا چین و روسیه هم به این موضوع اشاراتی شده بود، اما قید این بند آنهم با اشغالگر خواندن ایران در بیانیه نخستین نشست سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا و عضو شورای همکاری خلیج‌فارس نشان از بازشدن جبهه دیگری از اعمال فشار بر تهران از سوی کشورهای اروپایی داشت.

بیانیه مشترک فوق بلافاصله با واکنش مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی ایران روبه رو شد. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، اتهام شورای همکاری خلیج‌فارس و اتحادیه اروپا مبنی بر "اشغال" جزایر سه‌گانه خلیج‌فارس را "اتهامی بی‌پایه" توصیف و تأکید کرد که این جزایر "همیشه متعلق به ایران بوده و برای همیشه نیز چنین خواهند ماند".

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، موضع اخیر اتحادیه اروپا را یک "رویکرد تقابلی" خوانده و هشدار داد که «دوره دخالت‌های مخرب اروپا با روش‌های تفرقه‌افکنانه به پایان رسیده است.»

علی‌اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل، نیز بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج‌فارس و اتحادیه اروپا را در خصوص اتهام "اشغال" جزایر سه‌گانه "بی‌اساس" خواند.

او افزود: «جمهوری اسلامی به‌عنوان مالک اصلی این جزایر، تحرکات بدخواهان منافع ملی و منطقه‌ای را به دقت رصد کرده و به هر گونه تجاوز به خاک ایران پاسخ مناسب خواهد داد.»

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز تغییر لحن کشورهای اروپایی نسبت به جزایر سه‌گانه ایرانی را ناشی از "سیاست انفعال و باج‌دهی آن‌ها" به اسرائیل دانست و گفت که انتظار می‌رفت شورای همکاری خلیج‌فارس از فرصت نشست مشترک با سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای پاسخگو کردن اسرائیل استفاده کند.

سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک بخش لاینفک ایران زمین بوده و خواهد بود و استفاده از مفاهیم و گزاره‌های انحرافی یا تکرار ادعاهای نادرست و گمراه‌کننده در مورد این بخش مهم از سرزمین ایران هیج تغییری در واقعیت امر ایجاد نمی‌کند.

جمهوری اسلامی ایران، جزایر یادشده را جزء جداناشدنی از سرزمین ایران دانسته و ضمن احترام به اصول منشور ملل متحد و رعایت اصل حسن همجواری، حاکمیت ملی و صلاحیت‌های حاکمیتی خود را در قبال جزایر ایرانی مورد نظر اعمال می‌کند.

هرچند که این اقدام کشورهای اروپایی در همصدایی و همراهی حتی افراط گونه با ادعای امارات متحده عربی را باید در ادامه پازل سیاست فشار حداکثری اروپا بر تهران در چندماه اخیر تفسیر کرد اما به نظر می‌رسد که تحرکات دیپلماتیک تهران در دو ماه اخیر علیرغم سنگین بودن وزنه پرونده‌های منطقه‌ای بی‌سر و صدا و در سکوت خبری ادامه داشته و منجر به تغییراتی در موضع برخی کشورهای اروپایی در این حوزه خاص شده است.

به عنوان نمونه در نشست اخیر خبرنگاران با اِشتِفان هِبِشتریات سخنگوی دولت آلمان یکی از خبرنگاران از او درباره موضع برلین درباره جزایر سه گانه سوال کرد: موضوع سوال مربوط به ایران و امارات متحده عربی است.

در خلیج‌فارس سه جزیره کوچک وجود دارد که با وجود کوچکی برای تجارت نفت اهمیت زیادی دارند و این جزایر دهه هاست که مورد مناقشه بین ایران و امارات متحده عربی هستند. اکنون که این اختلاف دوباره مطرح شده است آیا می‌توانید خیلی کوتاه موضع دولت المان در این مورد توضیح بدهید؟

سخنگوی دولت آلمان در پاسخ به این پرسش گفت: موضع دولت فدرال المان در مورد این سه جزیره واقعا کوچک در شرق خلیج‌فارس واضح و روشن است. دولت فدرال از یک توافق دوجانبه و راه‌حل مسالمت آمیز از طریق تعامل دوجانبه بر اساس قوانین بین‌المللی برای حل اختلافات بر سر این سه جزیره در خلیج‌فارس بین ایران و امارات متحده عربی حمایت می‌کند.

هرچند که این موضع گیری دولت آلمان موضع موردی و ملی یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا است اما به نظر می‌رسد که باید آن را نشانه‌ای از عقب نشینی آلمان از موضع تند و تیز و افراطی پیشین درباره زیر سوال بردن مالکیت ایران بر این جزایر و حتی اشغالگر خواندن آن دانست.