صالحی هشدار داد: سیاست خارجی ایران را در آستانه انزوای استراتژیک قرار داده است
صالحی بر لزوم دیپلماسی تحلیل‌محور و هماهنگ برای تامین امنیت و توسعه ملی در نظم نوین جهانی و پرهیز از انفعال تاکید کرد.
علی اکبر صالحی، وزیر اسبق امور خارجه ایران، بر ضرورت راهبردی تقویت وزارت امور خارجه در دوران گذار به نظم نوین جهانی تأکید کرد و گفت: تنها یک دستگاه دیپلماسی توانمند، تحلیل‌محور و هماهنگ می‌تواند تغییرات پرشتاب کنونی را به فرصت‌های واقعی برای امنیت و توسعه ملی تبدیل کند.
انتقاد از دیپلماسی منفعل
صالحی با انتقاد از رویکرد دیپلماسی‌محور در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، اظهار داشت: در حال حاضر، فرآیند سیاست‌گذاری بیشتر بر مواضع ثابت سیاسی و راه‌حل‌های روتین متمرکز است تا تحلیل واقعیت‌ها و راهبردهای کلان. این رویکرد منجر به کنار گذاشته شدن مسائل عینی و مهم و در نهایت، انزوای استراتژیک می‌شود.
نقش محوری وزارت امور خارجه در سیاست‌سازی
وزیر اسبق امور خارجه ایران با استناد به سخنان رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه «وزارت خارجه نیمی از دولت است»، تأکید کرد که این نهاد باید بخش مهمی از فرآیند سیاست‌سازی را بر عهده داشته باشد و صرفاً به عنوان عضو مشورتی عمل نکند.
لزوم ایفای نقش هدایتگر و هماهنگ‌کننده
صالحی توصیه کرد که وزارت امور خارجه نباید تنها در حد ارائه مشورت در شوراهای عالی تصمیم‌گیر باقی بماند، بلکه باید نقش هدایتگر و هماهنگ‌کننده سیاست خارجی را ایفا نماید و به هسته اصلی سیاست‌گذاری تبدیل شود. وی این جایگاه را مستلزم وزن تخصصی و اثرگذاری راهبردی بیشتر نسبت به سایر دستگاه‌ها دانست.
تأکید بر مشارکت فعال در تدوین، تبیین و اجرای سیاست خارجی
این مقام پیشین سیاست خارجی ایران با بیان اینکه وزارت خارجه باید سهم فعالی در سه مرحله تدوین، تبیین و اجرای سیاست خارجی ایفا کند، افزود: در شرایط حساس کنونی، این نهاد باید با ارائه طرح‌های نوین، ایجاد اجماع داخلی و به‌کارگیری دیپلماسی فعال در سطح بین‌المللی، نقش تاریخی خود را بازیابد.
خطر انفعال دیپلماسی
صالحی هشدار داد که انفعال وزارت امور خارجه نه تنها به تضعیف کارکرد سیاست خارجی می‌انجامد، بلکه مانع تحقق منافع ملی در برابر تحولات جهانی می‌شود.
