ظریف: آمریکا تسلیم بی‌قیدوشرط را فراموش کند/ منافع حیاتی مشترک ایران و غرب در پرهیز از رویارویی/ امنیت در گرو امنیت دیگران است
ظریف در هیروشیما خواستار خلع سلاح هسته‌ای و امنیت جهانی شد.
شصت‌وسومین کنفرانس پاگواش با عنوان «هشتاد سال پس از بمباران اتمی؛ زمانی برای صلح، گفت‌وگو و خلع سلاح هسته‌ای» از اول تا پنجم نوامبر در هیروشیما ژاپن در حال برگزاری است.
گرامی‌داشت سالگردها و پیام صلح از هیروشیما
این رویداد مهم که در هیروشیما، شهری که هشتاد سال پیش شاهد فاجعه بمباران اتمی بوده، برگزار می‌شود، به گرامی‌داشت سالگرد بمباران اتمی، هفتادمین سالگرد «بیانیه راسل–اینشتین» و سی‌امین سالگرد اعطای جایزه صلح نوبل به سِر جوزف راتبلات اختصاص دارد. کنفرانس پاگواش درباره علم و امور جهانی، با پیامی قاطع از دل مناطق زخم‌خورده، خواهان توقف خشونت و جلوگیری از تکرار فجایع مشابه در هیروشیما و ناگازاکی است.
سازمان پاگواش؛ تلاش برای جهانی عاری از سلاح‌های کشتار جمعی
سازمان پاگواش یک نهاد بین‌المللی است که با هدف کاهش خطرات ناشی از تسلیحات هسته‌ای و سایر سلاح‌های کشتار جمعی فعالیت می‌کند. این سازمان از طریق گفت‌وگوهای غیررسمی میان دانشمندان، سیاستمداران و کارشناسان، به دنبال ارائه راه‌حل‌های علمی و مبتنی بر شواهد برای مسائل امنیت جهانی است.
سخنرانی محمدجواد ظریف؛ نگاهی به گذشته و آینده
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین و رئیس مؤسسه «پایاب» (PAIAB Institute)، به عنوان سخنران اصلی روز سوم این کنفرانس، دیدگاه‌های خود را پیرامون موضوعات هسته‌ای و امنیت جهانی مطرح کرد. او در این سخنرانی، که در آن بر مسئولیت سنگین و اندوه بار ناشی از استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تأکید کرد، هیروشیما را نمادی از تاب‌آوری و توانایی انسان برای دفاع از جهانی عاری از کابوس نابودی هسته‌ای خواند.
تجربه تلخ ایران از سلاح‌های کشتار جمعی
ظریف با اشاره به تجربه تلخ ایران از سلاح‌های کشتار جمعی، به ویژه استفاده رژیم صدام حسین از عوامل شیمیایی علیه رزمندگان، غیرنظامیان و حتی شهروندان عراقی در دوران جنگ ایران و عراق پرداخت. او تأکید کرد که ملت ایران قربانی مستقیم این بربریت بوده و این یادگار گذشته، هنوز هم زندگی و کرامت قربانیان را می‌فرساید.
سکوت جهان در برابر جنایات جنگی
وزیر امور خارجه پیشین ایران، با اشاره به حمایت برخی کشورها از رژیم صدام حسین با وجود شواهد غیرقابل انکار استفاده از سلاح‌های شیمیایی، از ترجیح مصلحت ژئوپولیتیکی بر مسئولیت اخلاقی در آن دوران انتقاد کرد. وی خاطره‌ای شخصی از مواجهه خود با رئیس شورای امنیت سازمان ملل در دهه ۱۹۸۰ را بازگو کرد که نشان‌دهنده سکوت جامعه بین‌المللی در برابر جنایات جنگی بود.
مخالفت استراتژیک ایران با سلاح هسته‌ای
ظریف موضع ایران در مخالفت با سلاح‌های کشتار جمعی را نه نمادین، بلکه استراتژیک دانست و گفت که این مخالفت برخلاف تفاسیر رایج، صرفاً گفتاری نیست. او با اشاره به فتواهای دینی رهبر ایران مبنی بر حرمت سلاح هسته‌ای، تأکید کرد که برنامه هسته‌ای ایران همواره با هدف کرامت و مقاومت در برابر تسلیم دنبال شده است، نه سلطه‌جویی.
درس‌های تاریخی از تجاوز به ایران
ظریف در ادامه سخنان خود، به دو درس مهمی که ایالات متحده و اسرائیل باید از تجاوزهای اخیر خود به ایران بیاموزند، اشاره کرد. نخست، ناکامی این تجاوزها در دستیابی به اهدافشان و توانایی ایران در وارد آوردن آسیب جدی به قدرت‌های هسته‌ای. دوم، غیرقابل «نابودی» بودن توانمندی‌های هسته‌ای ایران که ریشه در دانش علمی و تخصص فنی دانشمندان ایرانی دارد.
فراخوان به پایان تهدید انگاری ایران
وی خواستار آن شد که جهان از «تهدید انگاری» ایران دست بردارد و با این کشور نه به عنوان تهدیدی دائمی، بلکه به عنوان شریکی برابر در امور جهانی رفتار کند. ظریف تأکید کرد که زمان آن رسیده است که ایران نیز خود را از «پارادایم تهدید» رها کرده و با تکیه بر اعتماد به نفس حاصل شده، با جهان وارد تعامل شود.
پیشنهادهایی برای ساختن آینده‌ای امن‌تر
ظریف در پایان، گام‌های مشخصی را که ایران می‌تواند با اتکا بر اعتماد به نفس تازه خود بردارد، برشمرد: توانمندسازی مردم ایران، تقویت دفاع، ساختن منطقه‌ای نیرومند با طرح ابتکاراتی چون «امید» یا «انجمن گفت‌وگوی مسلمانان آسیای غربی» (MWADA) و احیای دیپلماسی جهانی.
احیای دیپلماسی و پیمان عدم تجاوز
او با اشاره به منافع حیاتی مشترک ایران و غرب در پرهیز از رویارویی دائمی، پیشنهادهایی چون پیمان عدم تجاوز ایران و آمریکا و «شبکه خاورمیانه برای پژوهش و پیشرفت هسته‌ای» (MENARA) را مطرح کرد. این شبکه با هدف همکاری در حوزه عدم اشاعه و بهره‌گیری صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، می‌تواند به بستری برای همکاری تبدیل شود.
امنیت در گرو اعتماد متقابل
در پایان، ظریف تأکید کرد که امنیت به طور ذاتی به هم پیوسته است و هیچ ملتی نمی‌تواند امنیت خود را بر ناامنی دیگران بنا کند. او با الهام از پیام هیروشیما، خواستار جایگزینی دیوانگی و تصور «بازدارندگی متقابل تضمین‌شده» با خرد روشنگرانه برای دستیابی به خلع سلاح هسته‌ای و رشد و توسعه شد.
