فاجعه اقتصادی نزدیک است؟ پشت پرده تلاشها برای بازگشت همتی به بانک مرکزی!
بررسی عملکرد بانک مرکزی در بازار ارز؛ فرزین و همتی در کانون توجه اقتصاد ایران و گزینههای جانشینی.
تشدید نوسانات بازار طلا و ارز در روزهای اخیر، گمانهزنیها درباره احتمال تغییر در ریاست بانک مرکزی را قوت بخشیده است. همزمان، شایعاتی مبنی بر استعفای محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، که حدود یک هفته در فضای خبری و غیررسمی مطرح شده، برخلاف گذشته از سوی دولت و بانک مرکزی تکذیب نشده است.
سکوت دولتی و گمانهزنیها
عدم واکنش رسمی به خبر استعفای فرزین، به گمانهزنیها دامن زده و این تصور را تقویت کرده که دوره مدیریتی وی به پایان خود رسیده است. انتظار میرود رئیسجمهور بهزودی تصمیم نهایی خود را برای انتصاب رئیس کل جدید بانک مرکزی اعلام کند. مدیر جدید احتمالاً کار خود را در شرایطی آغاز خواهد کرد که نرخ دلار در کانال ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان قرار دارد و مسیر پیشرو با چالشهای قابل توجهی همراه خواهد بود.
گزینههای احتمالی جانشینی
در پی این تحولات، اسامی متعددی برای جانشینی رئیس کل فعلی در رسانهها و محافل کارشناسی مطرح شده است. برخی از این گزینهها، به واسطه سابقه و تجربه مدیریتی در حوزههای پولی و بانکی، شانس بیشتری برای تصدی این سمت حساس دارند.
عبدالناصر همتی؛ بازگشت یک رئیس اسبق
در صدر فهرست نامزدهای احتمالی، عبدالناصر همتی، وزیر پیشین اقتصاد و رئیس کل اسبق بانک مرکزی دیده میشود. همتی که از مرداد ۱۳۹۷ تا خرداد ۱۴۰۰ سکان بانک مرکزی را در دست داشت، در دورهای منصوب شد که بازار ارز شرایطی مشابه امروز را تجربه میکرد. خروج آمریکا از برجام، تشدید تحریمها و جهش انتظارات تورمی، فضایی ملتهب را رقم زده بود. با این حال، در ماههای ابتدایی حضور وی، مجموعهای از تغییرات سیاستی به کاهش شتاب صعودی نرخ ارز و بازگشت ثبات نسبی به بازار منجر شد. همین تجربه، بار دیگر نام او را به عنوان گزینهای محتمل مطرح کرده است.
علی دیواندری و محمدحسین رحمتی؛ دو گزینه مطرح دیگر
علی دیواندری، مدیرعامل اسبق بانکهای ملت و پارسیان و رئیس پیشین پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، گزینه دوم مطرح در این گمانهزنیهاست. دیواندری که در دولت یازدهم و دوازدهم نیز از گزینههای جدی ریاست بانک مرکزی بود، اگرچه در نهایت جای خود را به همتی داد، اما همچنان به عنوان چهرهای آشنا در سیاستگذاری پولی شناخته میشود.
محمدحسین رحمتی، معاون کنونی سازمان برنامه و بودجه و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف، سومین گزینه مطرحشده است. او دارای دکترای اقتصاد از دانشگاه تگزاس آمریکاست و نام او پیشتر با گزارشی درباره پیشبینی نرخ ارز در سالهای آینده بر سر زبانها افتاد که واکنشهای مختلفی را در فضای کارشناسی به همراه داشت.
سایر گمانهزنیها
در کنار این سه چهره، نامهای دیگری نیز در محافل غیررسمی شنیده میشود. سید حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه و معاون رئیسجمهور، از جمله این گزینههاست. پورمحمدی سابقه حضور در بانک مرکزی را در کارنامه دارد؛ از قائممقامی در دوره محمود بهمنی تا مشاور عالی در دوره طهماسب مظاهری. همچنین فرشاد حیدری، مدیرعامل پیشین بانک آینده و معاون سابق نظارتی بانک مرکزی، از دیگر نامهای مطرح است. در نهایت، نام سید کامل تقوینژاد، دبیر هیئت دولت و معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس کل سابق سازمان امور مالیاتی، در فهرست گمانهها قرار دارد.
