خودرو سازان در خواب؛ نیم میلیون ماشین در ۸ ماه!
افزایش تولید خودرو در ایران: خودروسازان به دنبال رفع شکاف تولید تا سال ۱۴۰۴
آمار تولید خودرو در هشتماهه امسال، حکایت از فاصلهای جدی با اهداف افق ۱۴۰۴ دارد. طبق این آمار، تولید خودرو با کاهش ۶.۴ درصدی نسبت به سال گذشته مواجه بوده است.
صنعت خودرو از هدفگذاری عقب است
بررسی آمارهای منتشرشده در سامانه کدال نشان میدهد که مجموع تولید خودروهای سواری در هشتماه نخست سال جاری به ۵۲۸ هزار و ۵۳ دستگاه رسیده است. این رقم ضمن ثبت کاهش ۶.۴ درصدی نسبت به سال گذشته، فاصله چشمگیری با اهداف از پیش تعیینشده برای صنعت خودرو دارد. بر اساس سند اهداف و سیاستهای توسعه صنعت خودرو در افق ۱۴۰۴، برنامهریزی شده بود که تولید سالانه خودروی سبک به ۳ میلیون دستگاه برسد. با توجه به عملکرد هشتماهه نخست و روند نزولی تولید در دو خودروساز بزرگ، میتوان گفت صنعت خودرو همچنان از تحقق این هدف فاصله زیادی دارد.
ایرانخودرو تنها رشدکننده در میان خودروسازان
ایرانخودرو در هشتماهه نخست سال جاری ۳۷۷ هزار و ۷۸۱ دستگاه خودروی سواری تولید کرده است. این شرکت در مدت مشابه سال گذشته ۳۲۷ هزار و ۴۵ دستگاه به تولید رسانده بود. بر همین اساس، تیراژ ایرانخودرو با رشد ۱۵.۵ درصدی، افزایش ۵۰ هزار و ۷۳۶ دستگاهی را ثبت کرده است. در این میان، گروه محصولات ایرانخودرو عملکرد متفاوتی داشتهاند؛ به طوری که تولید پژو ۲۰۷ با کاهش ۰.۴ درصدی مواجه بوده، اما سورن با رشد ۳۸.۷ درصدی، دنا با رشد ۶.۸ درصدی، رانا با رشد ۵ درصدی، هایما با افزایش ۵۵.۲ درصدی و تارا با رشد ۳۳.۵ درصدی همراه بودهاند. همچنین ۳ هزار و ۷۶ دستگاه خودروی ناقص و ۱۷ هزار و ۷۳۱ دستگاه دیگر محصولات در این دوره تولید شده است.
سایپا و پارسخودرو در مسیر نزولی تولید
در مقابل، سایپا طی هشتماهه نخست امسال ۱۱۰ هزار و ۵۰۲ دستگاه خودرو تولید کرده است که نسبت به ۱۶۸ هزار و ۹۵۱ دستگاه سال گذشته، ۳۴.۶ درصد کاهش را نشان میدهد. جزئیات تولید سایپا حاکی از کاهش ۳۴.۱ درصدی در خانواده X۲۰۰ و کاهش ۳۶.۵ درصدی در شاهین است. تنها ۵ دستگاه خودروی آریا اتومات در این دوره تولید شده است.
پارسخودرو نیز در هشتماهه ابتدایی سال ۳۹ هزار و ۷۷۵ دستگاه خودرو تولید کرده که در مقایسه با ۶۸ هزار و ۴۳ دستگاه سال گذشته، ۴۱.۵ درصد کاهش یافته است. گروه Q۲۰۰ با افت ۳۱.۳ درصدی و سهند با افت ۶.۹ درصدی مواجه بودهاند. ۵۶ دستگاه پارس نوآ تولید شده و تولید کوئیک معمولی و ساینا S نیز متوقف شده است.
کاهش تولید ماهانه صنعت خودرو
بر اساس دادههای سامانه کدال، تولید خودروهای سواری در آبانماه به ۷۲ هزار و ۵۲۲ دستگاه رسیده که نسبت به ۷۵ هزار و ۷۳۵ دستگاه مهرماه، ۴.۲ درصد کاهش را نشان میدهد. در ایرانخودرو، تولید آبانماه ۵۸ هزار و ۳۳۷ دستگاه بوده و نسبت به مهرماه ۴.۶ درصد افزایش یافته است. در سوی دیگر، تولید سایپا در آبانماه ۱۱ هزار و ۳۲۰ دستگاه ثبت شده که نسبت به مهرماه ۲۲.۴ درصد کاهش دارد. پارسخودرو نیز در آبانماه ۲ هزار و ۸۶۵ دستگاه خودرو تولید کرده و نسبت به مهر ۴۶.۷ درصد کاهش را تجربه کرده است.
شکاف معنادار میان عملکرد و اهداف
در مجموع، بررسی عملکرد سه خودروساز اصلی کشور نشان میدهد که صنعت خودرو در پایان آبانماه نهتنها کاهش تولید داشته، بلکه نتوانسته روند رشد پایدار را حفظ کند. افت تولید سایپا و پارسخودرو در برابر رشد محدود ایرانخودرو، تصویری ناهمگون و نامتعادل از وضعیت تولید ارائه میکند. مقایسه عملکرد فعلی با هدفگذاری تولید سهمیلیون دستگاه خودروی سبک در افق ۱۴۰۴ نشان میدهد که صنعت خودرو فاصله قابل توجهی با برنامههای تدوینشده دارد. مشکلات تأمین قطعات، نوسانات نقدینگی، توقف یا کاهش تولید در خطوط مونتاژ، محدودیتهای مالی و مدیریتی، قیمتگذاری دستوری، عدم بهرهوری در شرکتها و ناهماهنگی میان سیاستهای حمایتی دولت و نیاز واقعی بازار از جمله دلایل اصلی این عقبماندگی محسوب میشوند. ادامه این روند، ضرورت بازنگری در سیاستها، اصلاح ساختار تولید و مدیریت بهتر منابع را بیش از پیش برجسته میکند.
