فاجعه الیت: نتایج هولناک آتشسوزیها بالاخره فاش شد
آتشسوزیهای پاییزه در جنگلهای الیت خسارات زیستمحیطی سنگینی بر خاک، حیات وحش و محیط زیست وارد کرده است.
معاون آموزش و مشارکت مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به آتشسوزی در جنگلهای الیت، میزان آسیبهای زیستمحیطی وارد شده به درختان، خاک و گونههای حیوانی را نیازمند مطالعه دقیق دانست.
آتشسوزی سطحی و فریبنده در جنگل الیت
هادی کیا دلیری، معاون آموزش و مشارکت مردمی سازمان ملی حفاظت محیط زیست کشور، در حاشیه سمپوزیوم بینالمللی «خاک سالم و مدیریت جامع حوزههای آبخیز شهری» که امروز دوشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۴ برگزار شد، در جمع خبرنگاران در خصوص ابعاد آتشسوزی جنگل الیت اظهار داشت: "آتشسوزی در جنگلهای الیت بیشتر ماهیت سطحی داشت تا عمقی. این نوع آتشسوزیها که مخفی و فریبنده هستند، پس از اطفا اولیه و با تصور خاموشی کامل، دوباره شعلهور میشوند. به همین دلیل، نیروهای امدادی مجدداً وارد عمل شده و تلاش برای مهار کامل آتش را آغاز کردند. در حال حاضر نیز نیروها در منطقه حضور دارند تا از شعلهور شدن مجدد آتش جلوگیری شود."
پاییز؛ فصل پرخطر آتشسوزی
کیا دلیری با تأکید بر اینکه پاییز فصل اوج آتشسوزی در جنگلها محسوب میشود، بیان کرد: "یک سهلانگاری جزئی در این فصل میتواند منجر به وقوع آتشسوزیهای گسترده شود." وی با اشاره به آمار سالانه، یادآور شد: "به طور متوسط سالانه ۱۸ هزار هکتار از اراضی جنگلی دچار آتشسوزی میشوند که این رقم در برخی سالها به ۵۰ هزار هکتار نیز میرسد."
تغییر الگوی آتشسوزیها با تغییر اقلیم
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: "الگوهای زمانی، مکانی، شدت و حدت آتشسوزیها با تغییر اقلیم به عنوان یک پدیده نوظهور، دچار تغییر شدهاند."
برآورد اولیه خسارات
کیا دلیری در خصوص میزان خسارات وارده به جنگل الیت گفت: "محدودهای بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ هکتار دچار آتشسوزی شده است. پیشبینی میشود بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از درختان جنگلهای الیت آسیب دیده باشند، اما میزان دقیق خسارات پس از مطالعات تکمیلی قابل برآورد خواهد بود." وی افزود: "شعلهور شدن آتش در شب و حرکت آن به سمت درهها در برخی قسمتها به تاج درختان آسیب رسانده است."
آسیب به خاک و حیات وحش
معاون سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: "آسیب وارده تنها محدود به درختان و خاک نیست و در مطالعات آینده باید به حیوانات آسیبدیده نیز توجه ویژه داشت." وی همچنین به نقش لاشبرگها در حفظ رطوبت خاک و جلوگیری از سیلاب اشاره کرد و گفت: "لاشبرگها با ذخیره و آزادسازی تدریجی آب، به دایر ماندن رودخانهها و پرآب بودن نهرها کمک میکنند."
نقش عامل انسانی و باورهای غلط
کیا دلیری تصریح کرد: "۹۰ درصد آتشسوزیها عامل انسانی دارند." وی با رد این باور که درختان شکسته و افتاده عامل آتشسوزی هستند، توضیح داد: "این تفکر غلط است و اغلب از سوی بهرهبرداران حوزه چوب مطرح میشود. در واقع، این لاشبرگها رطوبت را جذب کرده و حتی مانع از گسترش آتشسوزی میشوند."
تلاش جنگلبانان برای اطمینان از مهار کامل
در پایان، معاون آموزش و مشارکت مردمی سازمان ملی حفاظت محیط زیست از حضور مستمر جنگلبانان در منطقه خبر داد و گفت: "جنگلبانان تا زمان اطمینان از خنک شدن کامل خاک و جذب رطوبت کافی، در عرصه جنگلهای الیت حضور خواهند داشت تا احتمال شعلهور شدن مجدد آتش به طور کامل از بین برود."
