بمب خبری: «سین» از راه رسید؛ بانک‌ها زیر ذره‌بین، پول شما امن است!
بانک مرکزی با سامانه سین بر اصلاح ساختار بانکی، تخصصی‌سازی بانک‌ها و خروج از بنگاه‌داری تاکید کرد.
آغاز اصلاح ساختار بانکی با سامانه «سین»؛ تخصصی‌سازی، خروج از بنگاه‌داری و تعیین تکلیف سهام‌داری
سامانه «سین»؛ فصل نوین نظارت هوشمند بر شبکه بانکی
محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی، در مراسم رونمایی از سامانه یکپارچه نظارت (سین)، از آغاز تحولی چشمگیر در نظارت هوشمند و شفافیت شبکه بانکی خبر داد. وی تأکید کرد که نظام بانکی نقشی حیاتی در تأمین مالی کشور ایفا می‌کند و بقای آن برای اداره صحیح کشور ضروری است.
گذار از نظارت پسینی به نظارت پیشگیرانه و هوشمند
سامانه «سین» با تکیه بر داده‌های لحظه‌ای، فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی طراحی شده است. این سامانه قادر به شناسایی و مهار تخلفات در لحظه وقوع است. دامنه نظارت بانک مرکزی در قانون جدید از بانک‌ها فراتر رفته و تمامی اشخاص مرتبط با عملیات پولی تحت نظارت مستمر قرار گرفته‌اند تا ثبات پولی و مالی کشور تضمین شود.
اصلاح نظام بانکی بر مبنای سه محور کلیدی
رئیس‌کل بانک مرکزی اهداف اصلاح نظام بانکی را بر مبنای سه محور اساسی اعلام کرد:
- تخصصی‌سازی بانک‌ها: دسته‌بندی بانک‌ها در شش گروه شامل بانک جامع، توسعه‌ای، تخصصی، قرض‌الحسنه، تجاری و سرمایه‌گذاری.
- شفاف‌سازی ساختار سهام‌داری: شناسایی دقیق سهامداران واقعی بانک‌ها از طریق سامانه‌ای ویژه، به منظور پاسخگویی در قبال عملکرد بانک.
- پایان بنگاه‌داری پنهان: الزام بانک‌هایی که فعالیت‌های بنگاه‌داری غیرضروری دارند به واگذاری فوری دارایی‌های مازاد، در غیر این صورت بانک مرکزی دارایی‌های آن‌ها را تملک خواهد کرد.
تعیین تکلیف سهام‌داری دولت و اصلاح بانک‌های ناتراز
فرزین به ناترازی برخی بانک‌های دولتی اشاره کرد و خواستار تعیین تکلیف این بانک‌ها در قانون بودجه سال آینده از سوی دولت و مجلس شد. وی تأکید کرد که قانون بانک مرکزی تفاوتی میان بانک‌های دولتی و خصوصی قائل نیست و همه موظف به رعایت مقررات هستند.
شمولیت مالی و تمرکززدایی منابع بانکی
رئیس‌کل بانک مرکزی بر ضرورت دسترسی عادلانه تمامی مردم به خدمات بانکی در سراسر کشور تأکید کرد. وی با انتقاد از تمرکز ۶۰ درصد منابع بانکی در تهران، از افزایش اختیارات شعب استانی و الزام شرکت‌های مستقر در شهرستان‌ها به نگهداری منابع در همان استان خبر داد.
فرآیند «گزیر» برای بانک آینده
با گذشت سال‌ها از تعلل در اصلاح، بانک آینده رسماً وارد فرآیند «گزیر» شده است. هیأت سه‌نفره‌ای متشکل از رئیس بانک مرکزی، وزیر اقتصاد و دادستان کل کشور مسئول ارزش‌گذاری و واگذاری بیش از ۳۵۰ دارایی شناسایی شده این بانک شده‌اند. هفت کمیته تخصصی برای تعیین تکلیف کارکنان، سپرده‌گذاران، سهامداران و دارایی‌ها تشکیل شده و هیأت گزیر موظف است ماهانه گزارش شفافی به مردم ارائه دهد.
اجرای ماده ۳۰ قانون بانک مرکزی در مؤسسه ملل
اختیارات هیأت‌مدیره و مجمع مؤسسه مالی و اعتباری ملل به هیأت‌عالی بانک مرکزی منتقل شده و هیأت سرپرستی با اختیارات کامل در حال اصلاح ساختار این مؤسسه است. مؤسسه ملل یک سال فرصت برای اصلاح دارد، در غیر این صورت وارد فرآیند گزیر خواهد شد.
ناترازی، پدیده‌ای طبیعی اما نیازمند اصلاح
فرزین خاطرنشان کرد که ناترازی در کوتاه‌مدت امری طبیعی است و بحران زمانی شکل می‌گیرد که این ناترازی مزمن و استمرار یابد. وی دو نوع ناترازی نقدینگی و درآمد-هزینه را قابل اصلاح دانست و بر ضرورت اصلاح همزمان هر دو تأکید کرد.
رئیس‌کل بانک مرکزی در پایان، سامانه یکپارچه نظارت «سین» را گامی بنیادین در گذار نظام بانکی به شفافیت و پاسخگویی عنوان کرد.
