افشاگری تکان‌دهنده: مالیات خرید مؤدیان در دام صورت‌حساب‌های کاغذی!
سازمان امور مالیاتی با سامانه مؤدیان و تراکنش الکترونیکی، به دنبال نظام مالیاتی هوشمند، شفافیت اقتصادی و مبارزه با فرار مالیاتی در اقتصاد دولت الکترونیک است.
گزارش جدید سازمان امور مالیاتی؛ سهم فاکتورهای کاغذی به 9 درصد رسید
پیشرفت 91 درصدی ثبت تراکنش‌ها در سامانه مؤدیان
گزارش جدید سازمان امور مالیاتی کشور حاکی از آن است که در دوره مالیاتی بهار 1404، تنها 9 درصد از مالیات و عوارض خرید ابرازی مؤدیان بر مبنای صورت‌حساب‌های کاغذی یا اطلاعات خارج از سامانه مؤدیان ثبت شده است. این آمار نشان‌دهنده موفقیت قابل توجه در گذار نظام مالیاتی کشور از صورت‌حساب‌های سنتی به سازوکارهای الکترونیکی است.
تسریع در تحقق دولت الکترونیک مالیاتی
کارشناسان سازمان امور مالیاتی معتقدند کاهش سهم صورت‌حساب‌های کاغذی، بیانگر انطباق تدریجی مؤدیان با الزامات سامانه مؤدیان است. این سامانه که یکی از محورهای کلیدی طرح پایانه‌های فروشگاهی و صورت‌حساب الکترونیکی محسوب می‌شود، امکان رهگیری دقیق زنجیره معاملات و جلوگیری از صدور فاکتورهای غیرواقعی را فراهم می‌آورد. استفاده گسترده‌تر از سامانه‌های هوشمند، منجر به افزایش شفافیت در مبادلات اقتصادی، کاهش تخلفات مالیاتی و ارتقای دقت در برآورد درآمدهای دولت شده است. در برخی بخش‌های تولیدی و خدماتی، نسبت اطلاعات الکترونیکی مؤدیان به بیش از 95 درصد رسیده است.
گامی مؤثر در مهار فرار مالیاتی
سازمان امور مالیاتی اعلام کرده است که تداوم این روند می‌تواند به کاهش چشمگیر فرار مالیاتی و صدور فاکتورهای صوری منجر شود. ثبت کامل تراکنش‌های مالی در بستر سامانه مؤدیان، امکان راستی‌آزمایی متقابل بین خرید و فروش را فراهم کرده و عملاً فضا را برای پنهان‌سازی درآمدها محدود می‌سازد. رسیدن به سهم 9 درصدی برای فاکتورهای غیرسامانه‌ای در بهار 1404، نتیجه مستقیم الزام واحدهای اقتصادی بزرگ و متوسط به ثبت تراکنش‌های خود در بستر الکترونیکی است؛ اقدامی که در ادامه برای اصناف کوچک و واحدهای خرد نیز اجرا خواهد شد.
حرکت به‌سوی نظام مالیاتی هوشمند
تحول دیجیتال در ساختار مالیاتی کشور طی دو سال اخیر با محوریت سامانه مؤدیان و پایانه‌های فروشگاهی، یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دولت برای ایجاد نظام مالیاتی هوشمند و داده‌محور بوده است. در این چارچوب، فرایندهای سنتی مانند صدور فاکتور، بررسی اظهارنامه و تطبیق اطلاعات مالی مؤدیان جای خود را به ابزارهای سیستمی داده‌اند که با اتصال برخط به شبکه بانکی، گمرک، بورس و سایر نهادهای اقتصادی، تصویر دقیق و لحظه‌ای از جریان درآمد و هزینه فعالان اقتصادی ارائه می‌دهند. انتظار می‌رود با توجه به هدف‌گذاری دولت برای حذف کامل فاکتورهای کاغذی تا پایان سال 1405، سهم اطلاعات غیرسامانه‌ای در دوره‌های آتی به کمتر از 5 درصد کاهش یابد.
کاهش خطا و افزایش عدالت مالیاتی
استفاده از زیرساخت‌های هوشمند در تشخیص و وصول مالیات، ضمن کاهش خطای انسانی در حسابرسی، به افزایش عدالت مالیاتی و شفافیت اقتصادی منجر می‌شود. داده‌های تجمیع‌شده از سامانه مؤدیان، امکان تحلیل دقیق رفتار مالیاتی، کشف مودیان پرریسک و پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی را فراهم کرده است. این روند نه تنها موجب تسهیل تعامل دولت و مؤدیان شده، بلکه پایه‌گذار نظامی کارآمد برای کنترل فرار مالیاتی و سامان‌دهی اطلاعات اقتصادی کشور خواهد بود.
