تصمیم تازه چین دنیای فناوری را شوکه کرد!
چین دوباره زمین بازی را تغییر داد! اینبار با وضع محدودیتهای تازه برای صادرات عناصر نادر خاکی و فناوریهای مربوط به استخراج و تولید آنها، پکن عملاً دسترسی جهانی به مواد حیاتی در تولید خودروهای برقی، لپتاپها، تلفنهای همراه و حتی تجهیزات نظامی را سختتر میکند.

بر اساس مقررات جدید وزارت بازرگانی چین، هر شرکت خارجی که از عناصر نادر استخراجشده از چین در تولید کالاهایش استفاده کند، باید مجوز ویژه صادراتی دریافت کند. علاوه بر آن، تمام فناوریهای مرتبط با استخراج، ذوب، بازیافت و ساخت آهنربا از این عناصر نیز تحت نظارت مستقیم دولت چین قرار گرفته است.
بیش از ۷۰٪ از استخراج جهانی عناصر نادر خاکی و نزدیک به ۹۰٪ فرآوری این مواد در کنترل چین است؛ و همین قدرت بیرقیب، پکن را به نقطهی مرکزی درنبرد اقتصادی میان دو غول جهان یعنی آمریکا و چین بدل کرده است. محدودیت تازه درست پیش از دیدار روسایجمهور دو کشور اعلام شده و بسیاری آن را پاسخی مستقیم به سیاستهای تعرفهای واشنگتن میدانند.
مواد نادر خاکی از نئودیمیوم تا دیسپروزیم برای تولید موتورهای جت، سیستمهای راداری، خودروهای الکتریکی و دهها فناوری پیشرفته حیاتیاند. با این تصمیم، احتمال بالا رفتن قیمت جهانی تراشهها، تجهیزات الکترونیک و حتی صنایع دفاعی افزایش یافته است.
وزارت بازرگانی چین گفته هدف اصلی این اقدام «حفاظت از امنیت ملی» و جلوگیری از کاربرد در حوزههای نظامی است، اما تحلیلگران معتقدند این تصمیم بیش از هر چیز پیامی سیاسی است: پکن میخواهد نشان دهد بدون عناصر نادر چینی، هیچ صنعتی در جهان ایمن نیست.
بازی خطرناک اما محاسبهشده
این تصمیم، شوکی تازه در زنجیره تأمین جهانی ایجاد کرده است. تولیدکنندگان آمریکایی و ژاپنی نگراناند دسترسی محدود به این عناصر باعث توقف خطوط تولید و جهش قیمتی شود. همزمان اتحادیه اروپا طرح ایجاد زنجیره مستقل عناصر نادر را تسریع کرده، ولی وابستگی بالا به مواد اولیه چینی همچنان مانع استقلال صنعتی غرب است.
چین با این کنترل هوشمند، عملاً نفت قرن ۲۱ را در اختیار دارد؛ منابع معدنی کمیاب که قدرت واقعی جهان آینده را تعیین میکند.