جنگ انرژی چین و آمریکا آغاز شد!
در پی تحولات پیچیده اقتصادی و سیاسی، چین بهعنوان بزرگترین واردکننده نفت در جهان، راهبردی تدافعی در پیش گرفته است. پکن در حالی که روابط تجاری با آمریکا و روسیا را مدیریت میکند، به دنبال تقویت قدرت چانهزنی خود در عرصه انرژی با انباشت ذخایر نفتی و خرید نفت از آمریکا است.

در حالی که بازار جهانی نفت همچنان با مازاد عرضه دست به گریبان است، چین بهعنوان بزرگترین واردکننده خالص انرژی در جهان، استراتژیهای پیچیدهای را در راستای دیپلماسی نفتی دنبال میکند. طبق گزارش تجارتنیوز، پکن در تلاش است تا با انباشت ذخایر نفتی و تکیه بر خرید نفت با قیمتهای پایین، ریسکهای اقتصادی و هزینههای زنجیره تأمین را مدیریت کرده و قدرت چانهزنی خود را در مواجهه با آمریکا و روسیا تقویت کند.
چین در سالهای اخیر از نفت روسیه بهعنوان منبع عمده تأمین انرژی استفاده کرده است، بهویژه پس از تحریمهای بینالمللی علیه مسکو. با این حال، از آنجایی که آمریکا نیز در تلاش است تا نفت خود را به چین بفروشد، روابط تجاری نفتی میان دو کشور در یک وضعیت ناپایدار و نوسانی قرار دارد.
در سال ۲۰۲۳، واردات نفت خام چین از آمریکا با رشد چشمگیر ۸۱ درصد به ۲۸۶ هزار بشکه در روز رسید، اما در سال ۲۰۲۴ با تشدید تنشها و افزایش واردات از روسیه و مالزی، واردات نفت آمریکا به چین با کاهش ۵۳ درصدی مواجه شد و به ۲۱۷ هزار بشکه در روز رسید. این کاهش، در واقع نشاندهنده تغییرات عمده در سیاست انرژی چین و احتمالاً واگذاری موقعیتهای نفتی به روسیه است.
چین و راهبرد نفتی تدافعی
چین در حال حاضر از روسیه بهعنوان تأمینکننده اصلی خود استفاده میکند، بهطوریکه در سال ۲۰۲۳، ۱۹ درصد واردات نفت خام چین از روسیه تأمین شده است. در حالی که واردات نفت از آمریکا در حال کاهش است، پکن بهشدت به نفت ارزان از روسیه وابسته است. این در حالی است که نفت روسیه اگرچه از نظر قیمت جذاب است، ممکن است در بلندمدت هزینههای ژئوپلیتیکی پنهانی داشته باشد.
در چنین شرایطی، چین راهبرد تدافعی را در پیش گرفته است. این راهبرد بر مبنای انباشت ذخایر نفتی با استفاده از قیمتهای پایین جهت کاهش هزینهها و پوشش ریسکها است. این اقدام بیش از آنکه تحت تأثیر مسائل ژئوپلیتیکی گسترده باشد، مبتنی بر منطق تجاری است. چین تلاش میکند تا از طریق خرید نفت با قیمت پایین، قدرت چانهزنی خود را در آینده در مذاکرات انرژی و اقتصادی افزایش دهد.
تأثیر سیاست انرژی آمریکا
در عین حال، فشارهای اقتصادی و سیاسی در آمریکا باعث کاهش سود غولهای نفتی این کشور شده است. در سال ۲۰۲۴، پنج شرکت بزرگ نفتی آمریکا بهطور معناداری کاهش سود داشتند و شرکتهایی مانند شورون (Chevron) تا ۲۰ درصد از نیروی کار خود را کاهش دادند. این وضعیت، فشار مضاعفی به صنعت انرژی آمریکا وارد کرده و موجب شده تا استراتژی سلطه انرژی ترامپ به چالش کشیده شود.
ترامپ که با انتخابات میاندورهای دشواری روبهروست، از چین خواسته است تا خریدهای نفتی خود از آمریکا را از سر بگیرد. این درخواست که در ۲۵ ژوئن مطرح شد، بخشی از رویکرد کوتاهمدت ترامپ برای تقویت صنعت نفت آمریکا است. این در حالی است که در بلندمدت، غولهای نفتی آمریکا به سمت انرژی سبز حرکت کردهاند و تلاش دارند تا بازارهای صادراتی پایدار خود را حفظ کنند.
چرا دیپلماسی نفتی با آمریکا برای چین اهمیت دارد؟
چین از طریق دیپلماسی نفتی و افزایش واردات نفت از آمریکا، میتواند نه تنها به تقویت روابط تجاری خود بپردازد، بلکه با گشودن کانالهای دیپلماتیک بیشتر و کاهش وابستگی به روسیه، در مسیر تقویت جایگاه ژئوپلیتیکی خود گام بردارد.
این دیپلماسی با هدف تعدیل وابستگی به منابع انرژی روسیه و کاهش ریسکهای استراتژیک عمل میکند. علاوه بر این، تعامل با آمریکا در زمینه نفت میتواند منافع سیاسی بیشتری را برای چین به همراه داشته باشد و این کشور را در مقابل ریسکهای ژئوپلیتیکی ناشی از وابستگی به روسیه قرار دهد.
در نهایت، دیپلماسی نفتی چین میتواند فرصتی باشد برای انعطاف بیشتر در سیاستهای انرژی و خارجی این کشور و ایجاد موقعیتهای جدید در مذاکرات جهانی انرژی.