اختصاصی سرانه:
کمک بزرگی که چین به ایران کرد
بر اساس گزارش‌های مختلف، چین روزانه بین ۸۰۰ هزار تا ۱.۲ میلیون بشکه نفت خام ایران را خریداری می‌کند که بخش عمده‌ای از آن از طریق مسیرهای غیررسمی و با تخفیف‌های قابل‌توجه انجام می‌شود.
سرانه تی‌وی
ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت جهان است و همواره نقش مهمی در تأمین انرژی بازارهای بین‌المللی داشته است. بااین‌حال، تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های بین‌المللی تأثیر زیادی بر تجارت نفت ایران گذاشته و الگوی صادرات آن را تغییر داده است. در این میان، چین به‌عنوان بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران نقش کلیدی در ادامه جریان صادرات نفت ایران ایفا کرده است. بر اساس گزارش‌های مختلف، چین روزانه بین ۸۰۰ هزار تا ۱.۲ میلیون بشکه نفت خام ایران را خریداری می‌کند که بخش عمده‌ای از آن از طریق مسیرهای غیررسمی و با تخفیف‌های قابل‌توجه انجام می‌شود. این کشور، با تداوم خرید نفت ایران، به عاملی مهم در کاهش اثرات تحریم‌های آمریکا تبدیل شده و همچنان به‌عنوان اصلی‌ترین شریک تجاری انرژی ایران شناخته می‌شود.
بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران در طول تاریخ شامل کشورهای مختلفی بوده‌اند که بسته به دوره‌های زمانی، تحریم‌ها و شرایط اقتصادی-سیاسی، تغییر کرده‌اند. برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
۱. پیش از انقلاب (تا ۱۹۷۹)
- ایالات متحده: شرکت‌های نفتی آمریکایی از مهم‌ترین خریداران نفت ایران بودند، به‌ویژه بعد از کودتای ۱۳۳۲.
- بریتانیا: شرکت نفت ایران و انگلیس (BP) تا ملی شدن نفت ایران (۱۹۵۱) بر صادرات نفت مسلط بود.
- ژاپن: یکی از مشتریان عمده نفت ایران در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ بود.
- کشورهای اروپایی: از جمله فرانسه، آلمان و ایتالیا که در توسعه میدان‌های نفتی ایران نیز نقش داشتند.
۲. پس از انقلاب و جنگ ایران و عراق (۱۹۸۰-۱۹۸۸)
- کشورهای آسیایی: ژاپن و کره جنوبی از خریداران مهم نفت ایران باقی ماندند.
- چین و هند: در این دوران، به‌تدریج به مشتریان ثابت نفت ایران تبدیل شدند.
- ترکیه: یکی از واردکنندگان پایدار نفت ایران شد.
۳. دوره پس از تحریم‌های آمریکا و برجام (۲۰۱۰-۲۰۲0)
- چین: بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران، حتی در دوران تحریم‌های شدید آمریکا.
- هند: یکی از اصلی‌ترین واردکنندگان نفت ایران تا قبل از تحریم‌های آمریکا در ۲۰۱۸ بود.
- ترکیه: همچنان مقدار قابل‌توجهی نفت ایران را دریافت می‌کرد.
- کره جنوبی و ژاپن: تا قبل از تحریم‌های ثانویه آمریکا، از مشتریان مهم بودند.
۴. دوران تحریم‌های شدید و فروش غیررسمی (۲۰۲۰ تاکنون)
- چین: همچنان خریدار اصلی نفت ایران، اغلب به‌صورت غیررسمی و از طریق واسطه‌ها.
- کشورهای کوچک آسیایی: مانند سریلانکا، امارات و برخی دیگر که نفت ایران را از طریق معاملات غیررسمی دریافت می‌کنند.
به‌طور کلی، با توجه به تحریم‌های آمریکا، نقش خریداران سنتی مانند اروپا و هند کاهش‌یافته و کشورهای آسیایی، به‌ویژه چین، به اصلی‌ترین مشتری نفت ایران تبدیل شده‌اند.
