فاجعه در فوتبال ایران؛ ستاره‌های اروپا در حسرت درخشش، ژاپن و کره در اوج!
افت بازیکنان لژیونر ایرانی در لیگ‌های اروپایی، جام جهانی ۲۰۲۶ را برای فوتبال ایران و آسیا (ژاپن و کره جنوبی) تحت تاثیر قرار می‌دهد.
تیم ملی فوتبال ایران؛ صعود بی‌دغدغه، آینده‌ای مبهم
تیم ملی فوتبال ایران با ثبت یکی از سریع‌ترین صعودهای تاریخ خود به جام جهانی ۲۰۲۶، کار دشواری در مرحله انتخابی نداشت. اما نگاهی به وضعیت فعلی فوتبال ایران و جایگاه بازیکنان ملی‌پوش در لیگ‌های معتبر جهان، تصویری متفاوت از چالش‌های پیش روی تیم ملی در مهمترین رویداد فوتبالی را ترسیم می‌کند.
فاصله گرفتن ستاره‌ها از اوج
در حالی که تیم ملی ایران به راحتی به جام جهانی صعود کرده است، ستاره‌های این تیم از دوران اوج خود فاصله گرفته‌اند. طبق آمار فدراسیون تاریخ و آمار فوتبال (IFFHS)، از میان ۱۰ لیگ ممتاز فوتبال دنیا، تنها یک نماینده ایرانی در لیگ حرفه‌ای بلژیک حضور دارد. اللهیار صیادمنش در تیم وسترلو، با دقایق بازی کم و بدون گل زده، شاهدی بر این مدعاست.
افول جایگاه بازیکنان ایرانی در اروپا
حدود دو دهه پیش، فوتبال ایران همزمان در لیگ‌های مطرحی چون سری A ایتالیا، لالیگا، لیگ جزیره و بوندسلیگا نماینده داشت. اکنون اما هیچ بازیکن ایرانی در سطح اول فوتبال اروپا به میدان نمی‌رود. علیرضا جهانبخش، که روزی آقای گل لیگ اردویژه هلند بود، اکنون ماه‌هاست که بدون باشگاه است و خود را برای اردوی تیم ملی آماده می‌کند.
پراکندگی بازیکنان در لیگ‌های غیرمعتبر
با احتساب جدایی اخیر علی کریمی از تیم کایسری اسپور ترکیه، تنها شش بازیکن از فوتبال ایران در ۵۰ لیگ برتر فوتبال دنیا از نگاه IFFHS حضور دارند. این بازیکنان شامل صیادمنش در بلژیک، مجید حسینی در ترکیه، مهدی طارمی در یونان، شهاب زاهدی در ژاپن و علی قلی‌زاده در لهستان می‌شوند. این در حالی است که تعداد بازیکنان ایرانی در فوتبال امارات بیش از یک تیم یازده نفره است.
مقایسه با شرق آسیا؛ ژاپن و کره جنوبی
تیم‌های ملی ژاپن و کره جنوبی شرایطی کاملاً متفاوت را تجربه می‌کنند. تیم ملی ژاپن در دیدار دوستانه با برزیل، با ۱۱ لژیونر از تیم‌های مطرح اروپایی به میدان آمد. بازیکنانی چون مینامینو از موناکو، کوبو از رئال سوسیداد و کامادا از فرانکفورت در ترکیب سامورایی آبی حضور داشتند. پایین‌ترین سطح تیم‌های بازیکنان ژاپن، مربوط به تیم رمس فرانسه بود که کیتو ناکامورا در لیگ ۲ این کشور بازی می‌کند.
کره جنوبی نیز بازیکنانی چون هیونگ‌مین سون از لس‌آنجلس اف‌سی، «کانگ‌این لی» از پاری‌سن‌ژرمن، «مین‌جائه کیم» از بایرن مونیخ، «جائه‌سونگ لی» از ماینتس و «این‌بئوم هوانگ» از فاینورد را در ترکیب خود داشت.
مهاجرت به لیگ‌های کم‌کیفیت‌تر
از سوی دیگر، بازیکنان شاخصی چون سردار آزمون، سعید عزت‌اللهی، سامان قدوس و شهریار مغانلو، که پیش از این در اروپا بازی می‌کردند، اکنون به لیگ امارات پیوسته‌اند تا در سطحی پایین‌تر و با قراردادهای مالی بهتر به میدان بروند. این کاهش کیفیت لژیونرها در سال‌های اخیر، یکی از نگرانی‌های اساسی فوتبال ایران محسوب می‌شود.
چشم‌انداز مبهم در جام جهانی
وضعیت مطلوب بازیکنان و حضورشان در رقابت‌های سطح بالا، یکی از مؤلفه‌های کلیدی موفقیت تیم‌ها در جام جهانی است. در عصر افول ملی‌پوشان و خروج آنها از لیگ‌های باکیفیت فوتبال دنیا، انتظار می‌رود که نتیجه این روند در عملکرد تیم ملی ایران در جام جهانی ۲۰۲۶ مشاهده شود. امید است تا خرداد ۱۴۰۵، شرایط فوتبال ایران متحول شود.
