پاکستان و افغانستان در آستانه فروپاشی تجارت ترانزیتی؛ بحران یا زنگ خطری برای منطقه؟
تنش امنیتی در تورخم بر تجارت ترانزیتی پاکستان و افغانستان و روابط اقتصادی آنها تاثیر منفی گذاشته است.
پاکستان: تصمیم افغانستان برای کاهش تجارت ترانزیتی به نفع ماست
اسلامآباد - وزیر دفاع پاکستان معتقد است که تصمیم اخیر افغانستان برای کاهش تجارت ترانزیتی، نه تنها تأثیر منفی بر پاکستان نخواهد داشت، بلکه نوعی "تسکین" محسوب میشود.
ادعای وزیر دفاع پاکستان: کاهش تجارت ترانزیتی موجب کاهش واردات غیرقانونی میشود
«خواجه محمد آصف»، وزیر دفاع پاکستان، در مصاحبه با شبکه جیو نیوز اظهار داشت که بسیاری از کالاهایی که از افغانستان برای بندر کراچی رزرو میشوند، در نهایت به بازارهای داخلی پاکستان سرازیر شده و موجب برهمخوردن تعادل اقتصادی این کشور میشوند. وی افزود که با کاهش حجم این تجارت، میزان تروریسمی که به بهانه تجارت یا اشکال دیگر وارد پاکستان میشود نیز کمتر شده و مدیریت مرزها برای اسلامآباد آسانتر خواهد شد.
دیدگاه متفاوت تجار پاکستانی: صنایع کشور متضرر میشوند
در مقابل، دیدگاه تجار پاکستانی کاملاً متفاوت است. «منظور الهی»، معاون پیشین اتاق بازرگانی و صنایع سرحد، در مصاحبه با داون نیوز، هشدار داد که اگر افغانستان تجارت خود با پاکستان را متوقف کند، صنایع پاکستان بیشترین زیان را متحمل خواهند شد. وی تأکید کرد که افغانستان به پاکستان نیاز چندانی ندارد، زیرا ایران و هند داروهای ارزانقیمت و ازبکستان و روسیه شکر صادر میکنند، اما پاکستان به بازار افغانستان نیاز دارد.
توقف هزاران کامیون در مرزها؛ درخواست مجوز موقت
«ضیاءالحق سرحدی»، معاون اتاق مشترک بازرگانی پاکستان و افغانستان، نیز از توقف حدود ۸ هزار کامیون در دو سوی مرز به دلیل بسته شدن گذرگاههای تجاری خبر داد و از دولت پاکستان خواستار صدور مجوز موقت برای عبور این کامیونها شد.
نگرانی از دست دادن بازار آسیای مرکزی
«خانجان الکوزی»، رئیس بخش افغان اتاق مشترک بازرگانی، ضمن ابراز تمایل تجار افغان برای تجارت از طریق پاکستان، نگرانیهای مطرح شده از سوی مقامهای طالبان درباره بسته ماندن مرزها را واقعی دانست و هشدار داد که در صورت ادامه وضعیت کنونی، پاکستان نهتنها بازار افغانستان، بلکه بازار آسیای مرکزی را نیز از دست خواهد داد.
زیان اقتصادی ناشی از بسته ماندن گذرگاه تورخم
بر اساس گزارشها، بسته ماندن گذرگاه تورخم طی یک ماه گذشته بیش از ۴۵ میلیون دلار زیان تجمعی به همراه داشته است. همچنین، پاکستان تاکنون بیش از ۶۵ درصد از بازار افغانستان را به دلیل سیاستهای محدودکننده و تنشهای امنیتی به ایران، ترکیه و هند واگذار کرده است.
فراز و نشیب روابط تجاری کابل و اسلامآباد
روابط تجاری میان کابل و اسلامآباد پس از رویکارآمدن طالبان در سال ۲۰۲۱ با فراز و نشیبهای مکرری همراه بوده است. اختلافنظرها درباره حملات مرزی، افزایش تعرفهها و محدودیتهای ترانزیتی، موجب اختلالات مکرر در تجارت میان دو کشور شده است. در هفتههای اخیر، پس از اظهارات مقامهای طالبان درباره لزوم بازنگری در روابط اقتصادی با پاکستان، کابل اعلام کرده است که مسیرهای جایگزین برای ترانزیت کالا از طریق ایران و آسیای مرکزی را فعال خواهد کرد؛ اقدامی که میتواند معادلات اقتصادی منطقه را دگرگون سازد.