مونولوگ: پشت پرده انتخاب نخستوزیر عراق | آیا غریبهها تصمیم میگیرند؟
ائتلافسازی در عراق برای تشکیل دولت جدید پس از انتخابات پارلمانی.
تحلیلگر مسائل غرب آسیا: تعیین نخستوزیر عراق در گرو ائتلافسازی پارلمانی است
اهمیت ائتلافسازی در فرآیند تشکیل دولت عراق
«علیرضا مجیدی»، کارشناس مسائل غرب آسیا، در تحلیل ششمین انتخابات پارلمانی عراق که امروز برگزار شد، تأکید کرد که برای شناخت برنده واقعی انتخابات، نباید صرفاً به میزان آرای مردمی یا کرسیهای کسب شده اکتفا کرد.
پیچیدگی فرآیند تشکیل دولت در عراق
وی با اشاره به فرآیند پیچیده تشکیل دولت در عراق، تصریح کرد که سازوکار حقوقی این کشور، تعیین نخستوزیر را از مسیر ائتلافسازی میان احزاب حاضر در پارلمان تعریف کرده است. بر اساس قانون اساسی عراق، پس از اعلام نتایج، رهبران فهرستهای انتخاباتی وارد مرحله رایزنی برای تشکیل «بزرگترین فراکسیون پارلمانی» میشوند و این فراکسیون است که نامزد نخستوزیری را معرفی میکند، نه لزوماً فهرستی که بیشترین کرسیها را کسب کرده است.
پراکندگی سیاسی و ضرورت ائتلاف
مجیدی با اشاره به ترکیب 329 نفره پارلمان عراق که 9 کرسی آن به اقلیتها اختصاص دارد، خاطرنشان کرد که 320 کرسی باقیمانده میان دستکم 20 فهرست مؤثر (شامل 12 فهرست شیعی، 4 فهرست کردی و 4 فهرست سنی) تقسیم میشود. این پراکندگی سیاسی به گونهای است که هیچ فهرستی به تنهایی قادر به کسب اکثریت مطلق نیست. وی افزود، حتی اگر فهرستی نتواند بیش از 60 کرسی پارلمان آتی را به خود اختصاص دهد، در صورت پیشتازی در انتخابات نیز نمیتواند به تنهایی نخستوزیر را تعیین کند، زیرا سایر جریانها با ائتلاف بر سر گزینه نخستوزیری میتوانند از آن فهرست پیشی بگیرند.
«دور دوم معادلات سیاسی» و تعیین ترکیب کابینه
این کارشناس مسائل غرب آسیا، این مرحله را «دور دوم معادلات سیاسی» نامید و افزود که تعیین واقعی ترکیب کابینه آینده در این مرحله و از طریق مذاکرات، لابیها و ائتلافسازیهای میان احزاب و جریانات مختلف سیاسی محقق خواهد شد. به باور وی، انتخابات در عراق نه پایان رقابت سیاسی، بلکه آغاز مرحله مهمتری است که در آن، وزن واقعی هر جریان بر اساس ظرفیت و مهارت رهبران آن در ائتلافسازی سنجیده میشود.
تصمیم نهایی دولت در میز مذاکره
در نهایت، مجیدی تأکید کرد که درک مسیر قدرت در عراق بدون فهم این واقعیت که تصمیم نهایی درباره دولت، بر میز مذاکره و نه صرفاً در پای صندوق رأی گرفته میشود، ممکن نیست.