اردوغان دوباره اروپا را مسحور کرد؟ افشای ۷ باج‌خواهی پنهان در نزدیکی مجدد!
اتحادیه اروپا و ترکیه در مورد مذاکرات عضویت، دموکراسی، حقوق بشر و همکاری دفاعی همکاری می کنند.
اختلاف نظر اتحادیه اروپا و ترکیه بر سر عضویت؛ آنکارا شریکی راهبردی در حوزه دفاعی؟
نقشه جدید اتحادیه اروپا؛ ترکیه در کانون توجه رسانه‌ها
طی روزهای اخیر، انتشار نقشه‌ای جدید از کشورهای عضو اتحادیه اروپا و رویکرد این اتحادیه به ترکیه، توجه رسانه‌های ترکیه‌ای را به خود جلب کرده است. روزنامه‌هایی چون سوزجو، قرار، جمهوریت و دنیا گازته در گزارش‌هایی به وب‌سایت رسمی اتحادیه اروپا و سند "وضعیت کشورهای اتحادیه در سال 2025" اشاره کرده‌اند که در آن، جایگاهی مشخص برای ترکیه در نظر گرفته نشده است. این کشور تنها کشوری است که در نقشه گسترش اتحادیه اروپا با رنگ "قرمز" مشخص شده و در راهنمای نقشه نیز عبارت "مذاکرات عضویت، متوقف شده است" قید گردیده است.
اتحادیه اروپا: عقب‌نشینی در دموکراسی؛ مانع اصلی
اتحادیه اروپا "عقب‌نشینی در دموکراسی و حاکمیت قانون" را دلیل اصلی توقف مذاکرات عضویت با ترکیه عنوان کرده و اعلام داشته که این مذاکرات از سر گرفته نخواهد شد. کمیسیون اتحادیه اروپا با ابراز نارضایتی از اصلاحات صورت گرفته پس از مذاکرات، بر اهمیت آزادی بیان تأکید کرده و خواستار حذف یا اصلاح مواد بحث‌برانگیز قانون جزا شده است. همچنین، این اتحادیه سیاست‌های دولت ترکیه را مورد انتقاد قرار داده و آزار و اذیت سیاسی منتقدان و دانشگاهیان را در یک دموکراسی اروپایی غیرقابل قبول دانسته است.
جزئیات گزارش اتحادیه اروپا: نیاز به اصلاحات قضایی و حقوق بشری
در بخش تفصیلی گزارش اتحادیه اروپا در خصوص ترکیه، بر ضرورت بهبود اصلاحات قضایی، مبارزه با فساد و تقویت حقوق زنان، کودکان و نهادهای مدنی تأکید شده است. در این گزارش آمده است که با توجه به فاصله گرفتن ترکیه از اتحادیه اروپا و عقب‌ماندگی‌های جدی در زمینه‌های دموکراسی، حاکمیت قانون، حقوق اساسی و استقلال قضایی، افتتاح فصل‌های جدیدی برای مذاکره بر سر تکمیل روند عضویت غیرممکن است. با این حال، حفظ ترکیه به عنوان یک شریکِ خارج از اتحادیه، مفید ارزیابی شده است.
اولویت‌های جدید اتحادیه اروپا: بالکان و شرق اروپا
در شرایطی که اتحادیه اروپا از عضویت ترکیه فاصله گرفته است، روند گسترش این اتحادیه در بالکان و توجه به کشورهایی مانند آلبانی، بوسنی و هرزگوین، گرجستان، مولداوی، مونته‌نگرو، مقدونیه شمالی، صربستان و اوکراین همچنان در اولویت قرار دارد. صربستان و مونته‌نگرو در پیشرفته‌ترین مرحله الحاق هستند و مقدونیه شمالی و آلبانی در انتظار سیگنال شروع مجدد از سوی کشورهای عضو باقی مانده‌اند. بوسنی و هرزگوین و کوزوو به عنوان نامزدهای احتمالی و اوکراین و گرجستان نیز در دست بررسی قرار دارند.
تغییر رویکرد اتحادیه اروپا: از جذب عضو به همکاری دفاعی-امنیتی
در سال‌های اخیر، رویکرد اتحادیه اروپا نسبت به ترکیه از "جذب عضو جدید" به سمت "همکاری دفاعی-امنیتی" تغییر یافته است. سران اتحادیه اروپا معتقدند که حضور ترکیه در ناتو و موقعیت ژئوپولیتیک این کشور برای حفظ امنیت اروپا ضروری است، اما همکاری با آنکارا در سطح یک "شریک" و نه "همراه همیشگی" تعریف می‌شود.
تحلیلگران ترک: اهمیت تغییر رویکرد غرب به ترکیه
مراد یتکین، تحلیلگر مشهور ترک، به تغییر رویکرد کشورهای غربی نسبت به ترکیه اشاره کرده و می‌گوید: "تا چند سال پیش، کاریکاتورهای متعددی با کنایات به اردوغان در رسانه‌های اروپایی منتشر می‌شد. آنها اردوغان را مروج سیاست‌های نئوعثمانی و اسلام سیاسی و در مقابل غرب تلقی می‌کردند." وی افزود که حتی در جریان کودتای 2016 نیز حمایت واقعی از سوی غرب مشاهده نشد. یتکین تأکید کرد که اکنون، هم کشورهای عضو اتحادیه اروپا و هم انگلیس تمایل به همکاری در حوزه دفاعی با اردوغان دارند.
تقویت همکاری‌های دفاعی؛ سفر کی‌یر استارمر و موافقت با فروش یوروفایتر
سفر کی‌یر استارمر، نخست وزیر انگلیس، به آنکارا در 27 اکتبر، به عنوان رویدادی مهم در راستای تسهیل فروش هواپیماهای جنگنده یوروفایتر به ترکیه تلقی شد. علاوه بر این، قطر و عمان نیز یوروفایترهای دست دوم خود را به ترکیه فروخته‌اند. دیدار برنامه‌ریزی شده اردوغان با صدراعظم آلمان نیز در همین راستا ارزیابی می‌شود. مجوز یوروفایتر که در دولت قبلی آلمان به دلیل نگرانی‌های حقوق بشری رد شده بود، با هدف تقویت جبهه جنوبی ناتو علیه روسیه، در زمان صدراعظم فعلی به ترکیه اعطا گردید.
موانع حقوق بشری و دموکراسی؛ چالش‌های پیش روی تسهیل ویزا
علی‌رغم تمایل ترکیه به تسهیل ویزا از سوی اتحادیه اروپا، همچنان موانعی در زمینه دموکراسی و حقوق بشر وجود دارد. افرادی چون صلاح‌الدین دمیرتاش و عثمان کاوالا، با وجود حکم آزادی از سوی دادگاه حقوق بشر اروپا، همچنان در زندان به سر می‌برند. همچنین، وضعیت آزادی بیان و رسانه‌ها با محدودیت‌ها و مجازات‌های جدیدی روبرو است و ترکیه در شاخص حاکمیت قانون 38 رتبه سقوط کرده و به رتبه 118 رسیده است.
هفت دلیل کلیدی برای نزدیکی اروپا به ترکیه
از دید تحلیلگران ترک، هفت دلیل اصلی برای تمایل کشورهای اروپایی به برقراری روابط نزدیک با ترکیه و اردوغان وجود دارد:
- شکست مخالفان در انتخابات 2023 و تداوم قدرت اردوغان.
- نقش مؤثر ترکیه در مدیریت جنگ روسیه و اوکراین و حفظ کانال‌های ارتباطی با مسکو و کی‌یف.
- تغییر موازنه دفاعی و جلب توجه اتحادیه اروپا به پهپادها و صنایع دفاعی ترکیه.
- افزایش بودجه تسلیحاتی کشورهای ناتو در پی فشارهای ترامپ و برجسته شدن نقش ترکیه.
- نقش کلیدی ترکیه در تغییرات احتمالی در سوریه برای اروپاییان.
- ظهور راست ملی‌گرا در اروپا و خاموش شدن صدای منتقدان حقوق بشری.
- تغییر تمرکز درگیری‌های جهانی از شعارهای دموکراسی و حقوق بشر به جنگ‌های تجاری.
