آسمان تهران نفرین شد!
پیشبینیها اما حتی زودتر از موعد، درست از آب درآمدند و چندروز مانده به شروع زمستان، ایران را برف و باران برداشت.
روزهای اول پاییز تا همین چندروز پیش، ایرانیها امیدشان را از آسمان پس گرفته بودند؛ پاییز گرم و آلودگی در سراسر ایران، آنقدر پررنگ بود که حتی وقتی میانه آبانماه، بعضی کارشناسان هواشناسی گفتند زمستان پربارشی در راه است و هنوز میشود امید داشت که کمی تعداد روزهای خشک ایران کم شود، باز هم کسی چندان باور نکرد.
پیشبینیها اما حتی زودتر از موعد، درست از آب درآمدند و چندروز مانده به شروع زمستان، ایران را برف و باران برداشت. حالا بیشتر استانها و شهرهای ایران درگیر سامانهای پربارش شدهاند که گفته میشود قرار است تا 10 روز آینده با ورود سامانههای دیگر تشدید شوند و اینطور که پیداست، فعلاً آسمان با سرزمین ایران آشتی کرده. شرکت مدیریت منابع آب ایران هشدار داده که یک موج بارشی قدرتمند در دو روز آینده، استانهای نیمه جنوبی و شرقی کشور را در برمیگیرد و پس از وقفهای حدوداً یکهفته تا ۱۰ روزه شاهد ورود یک موج شمالی و سرد به کشور خواهیم بود که اینبار نیمه غربی و شمالی کشور را تحتتاثیر خود قرار خواهد داد.
تا اینجا سیل، چهار کشته و یک مفقودی هم داشته است؛ دو کودک ۹ ساله در استانهای فارس و هرمزگان، یک مرد در مسجد سلیمان خوزستان و یک امدادگر هلالاحمر در جهرم فارس جان خود را از دست دادهاند. در تعداد زیادی از شهرها، ادارات، مدارس و دانشگاهها تعطیل یا غیرحضوری شدهاند و به مردم توصیه شده که در مصرف گاز صرفهجویی کنند.
در استان تهران هم غیر از شهر تهران، بقیه شهرهای شمالی روی باران و برف را دیدهاند و با ورود سامانه بارشی پرفشار و قدرتمند، ارتفاعات البرز سفیدپوش شده است. تصویری جدید از قله دماوند در فراز آسمان منتشر شده که پوشیده از برف و در میان ابرهاست. قله دماوند معمولاً بخش زیادی از سال پوشیده از برف است اما امسال بهدلیل کمبود بارش برف و باران در سراسر کشور، در مقاطعی بدون برف دیده شد که بازتاب گستردهای داشت.
سیل اما خسارتهایش را در دیگرشهرها بهبار آورده است؛ تا لحظه تنظیم این گزارش، دو روستای طولا و کامل آباد در قشم و شهر فاریاب در استان کرمان تخلیه شدهاند. در دو روز گذشته، در بیشتر روستاهای قشم باران شدید باریده و شکستن سد خاکی در روستای «طولا» این جزیره، موجب تخلیه آن شده است.
همه اینها در حالی در جزیره قشم اتفاق افتاده که فصل گردشگرپذیری در این جزیره و روستاهایش شروع شده و تعداد زیادی از مسافران، سفرشان را لغو کردهاند.
محمود که صاحب یک اقامتگاه در قشم است به «هممیهن» میگوید، مسافرانی که با پرداخت بیعانه، از اقامتگاه او اتاق رزرو کرده بودند، از سفر منصرف شدهاند و همه منتظر ماندهاند که ببینند در روزهای آینده چه میشود: «در این چندروز ساعات زیادی در بعضی روستاها برق نداشتیم و تهیه مایحتاج زندگی سخت شده. مردم اینجا به چنین بارشها و آبوهوایی عادت ندارند و کمبود امکانات زیرساختی برای رفتوآمد و ملزومات زندگی، کار را سخت کرده است. ازطرفدیگر شنیدهایم که توفان و بارشها ادامه خواهد داشت و همه برنامههایمان بهتعویق افتاده است. مسافران مدام از ما میپرسند که چه زمانی میتوانند به جزیره سفر کنند و اینها همه درحالی است که ارتباط گرفتنشان با ما بهدلیل قطعی برق و اختلال خط تلفن همراه خیلی سخت شده است.»
عالیه، یکی از ساکنان روستای کامل آباد قشم هم به «هممیهن» میگوید بیشتر خانههای این روستا بهدلیل ورود آب از سد خاکی، دچار خسارت زیاد شده و مردم مجبور شدهاند پس از دستور تخلیه روستا، به خانههای روستاهای اطراف بروند که آنها هم البته اوضاع خوبی ندارند.
تحلیل بارش کمسابقه
در روزهای گذشته، تحلیلهای مختلفی درباره بارشهای اخیر منتشرشده که مهمترین آنها تحلیل مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور درباره رخداد بارشی کمسابقه در غرب و جنوب ایران در بازه ۱۶ تا ۲۶ آذرماه است. این مرکز، رخدادهای بارشی قابلتوجه اخیر را از نظر شدت، گستره و تمرکز زمانی در غرب ایران و شرق کشور عراق و جنوب ایران واجد ویژگیهای سامانههای بارشی کمسابقه دانسته است: «در هفته گذشته در نوار غربی ایران شاهد شدت بارش کمسابقه بودیم و در شرق کشورعراق بارشها شدت بیسابقهای داشت، بهگونهایکه در تعداد قابلتوجهی از ایستگاههای کشور عراق، بارش بیش از ۲۰۰ میلیمتر و در برخی بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیمتر را رقم زد.»
دادههای استخراجشده از ایستگاههای سینوپتیک سازمان هواشناسی کشور و ایستگاههای بارانسنجی مبنا وابسته به وزارت نیرو، نشاندهنده ثبت بیشینه بارش رکوردی ۲۴ ساعته در روزهای ۲۴ و ۲۵ آذرماه در استانهای جنوبی ازجمله هرمزگان، فارس، کرمان و بوشهر هستند.
صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریتبحران مخاطرات وضع هوا میگوید که از روز جمعه بارشها در اغلب مناطق کشور به پایان رسید و فقط استانهای شرقی از روز شنبه شاهد بارندگی خواهند بود. به گفته او، بخش عمده این بارشها بهصورت برف و در مناطق جنوبی بهصورت باران است و سامانه بارشی فعلی نیز در حال خروج از کشور است: «از هفته آینده، بارشهای پراکندهای وجود دارد و موج دیگری نداریم. برای وضعیت ششهفته آینده نیز بهصورتکلی پیشبینیهایی وجود دارد. بعد از هفته پیشرو که در آن بارشها کاهش مییابد، پدیده عمده کاهش دماست که از روز جمعه تا روز دوشنبه آینده، بهویژه در استانهای شمالی رخ میدهد. بیشترین کاهش دما نیز در روز یکشنبه اتفاق میافتد.»
سامانه بارشی اخیر روز جمعه استانهای اصفهان، ارتفاعات و دامنههای زاگرس مرکزی و جنوبی، خراسانهای شمالی، رضوی، جنوبی، فارس و کرمان را تحتتاثیر قرار داد و حالا رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریتبحران مخاطرات هوا توضیح میدهد که بعد از کاهش دمایی که برای هفته آینده پیشبینی شده است، احتمال ورود یک سامانه بارشی وجود دارد: «بعد از هفتهای که شاهد کاهش دما خواهیم بود، عمدتاً باید منتظر یک سامانه بارشی باشیم، اما بهصورت قطعی درباره زمان ورود این سامانه فعلاً نمیتوان پیشبینی انجام داد.»
عقیمسازی ابرها در تهران؟
اما چرا در شهر تهران فقط ابرها میآیند و باران نمیبارد؟ احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور در پاسخ به این سوال گفته است که نبودِ «دینامیک صعود» و پارامترهایی مثل ضخامت و ساختار دمایی مناسب، باعثشده تا ابرهای یکهفته اخیرِ پایتخت، فقط آسمان را تیره کنند و آبی نداشته باشند.
