چرخش بزرگ در نساجی هند

صادرکنندگان صنعت قدرتمند نساجی هند، در واکنش به افزایش شدید تعرفه‌های وارداتی آمریکا، استراتژی خود را تغییر داده و بازار اروپا را به عنوان مقصد اصلی جدید هدف قرار داده‌اند. این اقدام در پی تصمیم دولت آمریکا به ریاست دونالد ترامپ در ماه اوت برای افزایش تعرفه‌ها تا سقف ۵۰ درصد بر طیف وسیعی از کالاهای هندی، از جمله منسوجات، جواهرات و میگو، صورت می‌گیرد.

استراتژی دوگانه هند

فعالان این صنعت برای مدیریت بحران، دو مسیر موازی را در پیش گرفته‌اند:

1. حفظ بازار آمریکا با تخفیف: برخی شرکت‌ها برای از دست ندادن مشتریان فعلی خود در آمریکا، به ارائه تخفیف‌های ویژه روی آورده‌اند تا بخشی از بار تعرفه را جبران کنند.
2. تنوع‌بخشی به مقصد صادرات: استراتژی اصلی، کاهش وابستگی به بازار آمریکا و تمرکز بر اتحادیه اروپا است. یک صادرکننده بزرگ پوشاک در بمبئی تأیید کرده که اولویت شرکتش، جذب مشتریان جدید در اروپاست.

اروپا، فرصتی طلایی برای هند

این چرخش به سمت اروپا همزمان با پیشرفت مذاکرات تجاری حساس بین هند و اتحادیه اروپا برای امضای یک توافق‌نامه تجارت آزاد (FTA) تا پایان سال جاری میلادی است.

• حجم تجارت: اتحادیه اروپا با حجم تجارت ۱۳۷.۵ میلیارد دلاری در سال مالی ۲۰۲۴، در حال حاضر بزرگ‌ترین شریک تجاری هند در حوزه کالا محسوب می‌شود.
• چالش‌ها: صادرکنندگان هندی در حال سرمایه‌گذاری برای ارتقای خطوط تولید خود هستند تا با استانداردهای سختگیرانه اروپا در زمینه‌هایی مانند مواد شیمیایی، برچسب‌گذاری و تأمین منابع اخلاقی مطابقت پیدا کنند.

زنگ خطر برای اشتغال در هند

با این حال، این انتقال بدون هزینه نخواهد بود. آمریکا با اختصاص حدود ۲۹ درصد از کل صادرات ۳۸ میلیارد دلاری نساجی هند، بزرگترین بازار این کشور بوده است. ویجای کومار آگاروال، رئیس یکی از شرکت‌های بزرگ نساجی، هشدار داده که ادامه این تعرفه‌ها می‌تواند به از دست رفتن ۶ تا ۷ هزار شغل در شرکت او و انتقال احتمالی خطوط تولید به کشورهایی مانند عمان یا بنگلادش منجر شود.

 تحلیل سرانه 

این خبر یک نمونه کلاسیک از تأثیر مستقیم سیاست بر اقتصاد (ژئواکونومیک) است و سه پیام کلیدی دارد:

1. شکنندگی زنجیره‌های تأمین جهانی: این رویداد نشان می‌دهد که چگونه یک تصمیم سیاسی از سوی یک کشور (آمریکا) می‌تواند فوراً معادلات سود و زیان را برای یک صنعت بزرگ در کشوری دیگر (هند) تغییر دهد و شرکت‌ها را مجبور به بازنگری کامل در استراتژی‌های بلندمدت خود کند. این به معنای پایان دوره ثبات در تجارت جهانی و افزایش ریسک برای تولیدکنندگان است.
2. جنگ قدرت بین آمریکا، اروپا و چین: اقدام آمریکا علیه هند (که بخشی از استراتژی مهار چین تلقی می‌شود) عملاً هند را به سمت رقیب اقتصادی آمریکا یعنی اتحادیه اروپا سوق می‌دهد. این تحولات، موازنه قدرت اقتصادی در جهان را تغییر می‌دهد و نشان می‌دهد که کشورها برای کاهش ریسک، به دنبال چندقطبی کردن شرکای تجاری خود هستند.
3. ایران و فرصت‌های از دست رفته: در حالی که هند به دلیل تعرفه، به دنبال انتقال خطوط تولید خود به کشورهایی مانند عمان و بنگلادش است، این یک فرصت بالقوه برای ایران (به‌ویژه در مناطقی مانند چابهار) بود. اما به دلیل تحریم‌ها و عدم وجود زیرساخت‌های لازم، ایران نمی‌تواند از این جابجایی‌های استراتژیک در همسایگی خود بهره‌برداری کند. این خبر به خوبی نشان می‌دهد که چگونه انزوای اقتصادی باعث از دست رفتن فرصت‌های طلایی می‌شود.