هزینه برپایی هیات در ۱۴۰۴ / ۲۵۰ میلیون تومان برای یک ماه

روایت عاشورا و عزاداری مردم ایران، روایت عشق و ارادتی است که طی سالیان طولانی در این مرز و بوم بوده و تا ابد خواهد بود. محرم که از راه می‌رسد، شهر رنگی دیگر می‌گیرد. این آیین علاوه بر بعد دینی و فرهنگی دارای بعد اقتصادی نیز هست. بررسی هزینه‌ها نشان می‌دهد برپایی یک هیات متوسط شهری در طول دهه اول محرم، به‌طورمیانگین و بسته به نوع پذیرایی بین ۸۰ تا ۲۵۰ میلیون تومان هزینه دارد. این رقم بسته به سطح خدمات، نوع نذری، تجهیزات و امکانات افزایش می‌یابد.

قبل از هر چیز برپا کرده تکیه نیازمند الزاماتی است. اجاره داربست برای فضای حدود ۹ مترمربع، بسته به محل، بین ۱.۵ تا ۳میلیون تومان تمام می‌شود. اگر هیات بخواهد داربست را تهیه کند، برای هر متر لوله فلزی، حدود ۲۵۰ هزار تومان باید پرداخت کند.

برزنت ساده هر مترمربع ۱۹۰هزار تومان و نوع سه‌لا، ضدآب و مقاوم آن تا ۷۹۰هزار تومان نرخ دارد. برای یک سقف کامل حدود ۱۰متری، برزنت حدود ۲ تا ۶ میلیون تومان هزینه دارد. هزینه برپایی چادر و تکیه را هم باید به سایر هزینه‌ها اضافه کرد.

پرچم‌های عزاداری، از پرچم‌های رومیزی تا پرچم‌های بلندخیابانی، از عناصر جدایی‌ناپذیر مراسم هستند. پرچم‌های ساده رومیزی از ۶۵ هزار تومان شروع می‌شوند و پرچم‌های بزرگ (۱۰×۲ متر) تا ۷ میلیون تومان نرخ دارند.

کتیبه‌ها و پارچه‌نوشته‌ها بسته به اندازه، نوع چاپ و جنس پارچه، قیمت‌هایی بین ۲۵۰ هزار تا ۲ میلیون تومان دارند. این اقلام معمولا طول عمر چندساله دارند و هیات‌ها آنها را به‌صورت دائمی نگهداری می‌کنند. هزینه تهیه پرچم و کتیبه برای یک هیات متوسط، حدود ۵ تا ۱۵میلیون تومان است.

گوشت و حبوبات و برنج

در میان تمامی ملزومات هیات، غذا و نذری جایگاه ویژه‌ای دارد. بیشتر هیات‌ها در روزهای خاص مانند تاسوعا، عاشورا یا شام غریبان، اقدام به پخت غذای گرم می‌کنند که معمولا شامل قیمه و قرمه‌سبزی است.

بررسی قیمت‌ها در میانه خرداد ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که گوشت گوسفندی ممتاز بدون استخوان حدود ۹۹۵ هزار تا ۲ میلیون و ۱۹۰ هزار تومان در هر کیلو قیمت‌گذاری شده است. نرخ گوشت گوساله نیز بین ۶۵۰ تا ۷۲۰ هزار تومان در نوسان است. این یعنی پخت یک دیگ غذای نذری برای حدود ۳۰۰ نفر به حدود ۲۰ کیلو گوشت نیاز دارد که تنها همین مورد، بین ۲۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان هزینه خواهد داشت. بیشتر هیات‌ها برای تهیه گوشت، گوسفند زنده خریداری می‌کنند که هر کیلو گوسفند زنده ۳۴۰ هزار تومان است.

حبوبات مانند لوبیا، نخود و عدس نیز با قیمت‌هایی بین ۳۰ تا ۱۰۰ هزار تومان در هر کیلو به‌فروش می‌رسند. بسته به نوع غذا، مصرف آنها بین ۱۰ تا ۲۰ کیلو خواهد بود که خود رقمی ۵۰۰ هزار تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی به‌همراه دارد. برنج خارجی مناسب نذری، حدود ۶۵ تا ۸۵ هزار تومان و برنج ایرانی مرغوب از ۱۱۰ تا ۱۸۰ هزار تومان در هر کیلو فروخته می‌شود. برای هر دیگ ۴۰ کیلویی حدود ۴۰ کیلو برنج لازم است که هزینه‌ای حدود ۴ تا ۱۰ میلیون تومان به‌همراه دارد.

هزینه ظروف یکبار مصرف

سال‌هاست که در این ایام، استفاده از ظروف یک‌بارمصرف جای ظروف عادی را گرفته‌اند. لیوان چای، قاشق، بشقاب غذا و کاسه‌اش جمعا برای یک پذیرایی حدود ۸ تا ۱۵ هزار تومان هزینه دارد. برای پذیرایی از ۳۰۰ نفر، این هزینه به حدود ۳ تا ۵ میلیون تومان خواهد رسید.

کرایه تجهیزات پخت‌وپز هم به جمع این هزینه‌ها اضافه می‌شود که مثلا در تهران، برای هر دیگ بین ۳۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان باید هزینه کرد و خرید دیگ‌های صنعتی هم بین ۳ تا ۱۲ میلیون تومان هزینه دارد.

پژواک سوگ در خیابان

نغمه محرم بدون طبل، سنج و نوای نوحه‌خوان ناقص می‌ماند. نرخ طبل‌های ساده از ۲۰۰ هزار تومان آغاز می‌شود، اما طبل‌های باکیفیت، چه نو چه دست‌دوم، بین یک تا ۴ میلیون تومان ارزش دارند. طبل یاماها اصل، در بازار دیوار و شیپور تهران، حدود ۲.۵ تا ۵ میلیون تومان معامله می‌شود. البته خرید طبل ۲۸ اینچ یاماها هزینه‌ای بالای ۱۰۰میلیون تومان دارد.

سنج‌ها نیز از برندهایی چون BestFun تا برندهای ایرانی، بین ۲.۵ تا ۵ میلیون تومان نرخ دارند. این سازها مانند پرچم، خریدی بلندمدت محسوب می‌شوند و معمولا سال‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. سیستم صوتی هم از ضروریات است. اجاره میکروفن باسیم، بی‌سیم، میکسر و بلندگو برای هر شب از ۵۰ هزار تا ۲۵۰ هزار تومان در نوسان است. میکروفن BeyerDynamic حدود ۷۰ هزار تومان و میکسر بهرینگر حدود ۸۰ هزار تومان کرایه روزانه دارد. خرید، یک سیستم صوتی معمولی حدود ۱۵ تا ۴۰ میلیون تومان خرج خواهد داشت.

پذیرایی گرم؛ چای، قند، نبات و خرما

هیات‌هایی که ایستگاه صلواتی دارند، روزانه صدها لیوان چای توزیع می‌کنند. چای کیلویی بین ۴۵۰ تا ۶۵۰ هزار تومان، قند حدود ۳۵ هزار تومان و نبات مرغوب تا ۱۲۰هزار تومان نرخ دارد. خرما که در محرم بسیار مصرف می‌شود، از ۸۰ هزار تا ۱۵۰هزار تومان بسته به نوع و کیفیت عرضه می‌شود. پذیرایی ساده چای و خرما برای ۵۰۰ نفر در روز، حدود ۱.۵ تا ۳ میلیون تومان خرج خواهد داشت.

البته باتوجه به گرمای شدید هوا، بسیاری از ایستگاه‌های صلواتی شربت را جایگزین چای کرده‌اند که نرخ شربت پرتقال ۱۳ لیتری نیز حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است.