گوشت ۱۰۰۰۰۰۰ تومانی در بازار تهران!
گزارش تازه مرکز آمار از بازار گوشت قرمز نشان می‌دهد که تنها در شهریورماه امسال، قیمت انواع گوشت ۷.۴ درصد افزایش یافته؛ رقمی که در دو سال اخیر بی‌سابقه بوده است. نرخ امروز گوشت گوسفندی و گوساله در تهران به سطحی رسیده که کارشناسان آن را «کالای لوکس» می‌خوانند.
بر اساس مشاهدات میدانی از قصابی‌های تهران:
- گوشت آبگوشتی گوسفندی: ۷۷۰ هزار تومان
- گوشت خورشتی گوسفندی: ۸۰۰ هزار تومان
- راسته گوسفند بی‌استخوان: ۱,۱۰۰,۰۰۰ تومان
- ماهیچه گوساله: ۱,۱۴۰,۰۰۰ تومان
- راسته گوساله: ۹۴۰,۰۰۰ تومان
کارشناسان می‌گویند این قیمت‌ها نسبت به کیفیت و نوع برش متغیر است و روند صعودی همچنان ادامه دارد.
علت‌های اصلی گرانی
۱. اتکا به واردات به جای حمایت از تولید
افشین صدر دادرس، مدیرعامل اتحادیه دام سبک، می‌گوید دولت‌ها به جای اصلاح بنیانی ساختار تولید و حمایت از دامدار، بحران را با واردات حل می‌کنند. این راهکار کوتاه‌مدت، مشکلات بازار را دائمی می‌سازد.
۲. ضعف نظام توزیع و سیطره دلالان
نبود شبکه عرضه مستقیم باعث اختلاف شدید قیمت بین دامدار و مصرف‌کننده شده است. واسطه‌ها عملاً کنترل بازار گوشت را در دست دارند.
۳. خشکسالی و کمبود نهاده
سال ۱۴۰۴ با خشکسالی گسترده همراه بود؛ بیش از ۷۰ میلیون رأس دام سبک مجبور به تغذیه با نهاده گران شدند، چون مراتع خشک شده بود. نبود برنامه‌ریزی، تولید نهاده داخلی را نیز مختل کرد.
شاخص‌های بازار دام
- قیمت دام زنده سبک (گوسفند): ۲۹۰ هزار تومان
- قیمت دام زنده سنگین (گوساله): بالای ۲۰۰ هزار تومان
- هزینه واقعی تولید هر کیلو دام: ۲۰۰ هزار تومان، اما دامدار گوساله را با ۱۵۰ هزار تومان می‌فروشد.
مشکل ارز ترجیحی
صدر دادرس تأکید دارد که اختصاص ارز ترجیحی به واردات گوشت، رقابت را به ضرر تولیدکننده داخلی تمام کرده است. تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد خوراک دام سبک با ارز ترجیحی تأمین می‌شود، اما واردات گوشت ۱۰۰ درصد مشمول آن است.
سال گذشته:
- واردات گوشت: ۱.۳ میلیارد دلار
- واردات نهاده: ۶ تا ۷ میلیارد دلار
تحلیل نهایی
بازار گوشت ایران با سه بحران هم‌زمان روبه‌رو است: گرانی بی‌سابقه، وابستگی به واردات و توقف انگیزه تولید داخلی. اگر خشکسالی ادامه یابد و نظام توزیع اصلاح نشود، کالای حیاتی گوشت برای بخش بزرگی از جامعه غیرقابل خرید خواهد شد.
