زمستان امسال شوفاژها گرم می‌ماند؟ /خودتان را برای زمستان سخت آماده کنید
این زمستان شبیه هیچ‌کدام از سال‌های گذشته نیست. شرکت ملی گاز ایران با پیش‌بینی یک جهش بی‌سابقه در مصرف، زنگ خطر را به صدا درآورده است. افت فشار در پارس جنوبی (تأمین‌کننده ۷۰ درصد گاز کشور) از یک سو و اتلاف انرژی وحشتناک در بخش خانگی از سوی دیگر، کشور را در آستانه یک چالش بزرگ قرار داده است. سوال اصلی این است: آیا با این شرایط، شبکه گاز کشور توان گرم نگه‌داشتن خانه‌ها و روشن نگه‌داشتن چراغ صنایع را خواهد داشت؟
کارشناسان انرژی یک حقیقت تلخ را افشا می‌کنند: مشکل اصلی، کمبود تولید نیست، بلکه «اتلاف انرژی» و یک «خطای استراتژیک» ده‌ها ساله است. حسین میرافضلی، کارشناس انرژی، می‌گوید: «وابستگی ۹۵ درصدی گرمایش خانه‌ها به گاز، یک اشتباه بزرگ بوده است. حتی اگر تولید را دو برابر کنیم، تا زمانی که این الگوی مصرف اصلاح نشود، بحران ادامه خواهد داشت.» در روزهای اوج سرما، بیش از ۶۵ درصد کل گاز تولیدی کشور فقط در خانه‌ها سوزانده می‌شود!
برق به جای گاز، قیمت واقعی!
برای فرار از این بحران تکراری، دو راهکار اساسی اما جنجالی مطرح شده است:
۱. انقلاب در سیستم گرمایشی: پیشنهاد شده است که ایران نیز مانند کشورهای پیشرفته، به سمت گرمایش برقی حرکت کند. برخلاف تصور عمومی، زیرساخت برق کشور در زمستان به دلیل حذف مصارف سرمایشی، ظرفیت آزاد عظیمی دارد که می‌تواند جایگزین گاز شود.
۲. پایان گاز ارزان: به گفته کارشناسان، قیمت ناچیز گاز (که حدود دو دهه ثابت مانده) هیچ انگیزه‌ای برای صرفه‌جویی باقی نگذاشته است. پیشنهاد می‌شود یک نظام قیمت‌گذاری هوشمند و پلکانی اجرا شود؛ مصرف کمتر از الگو، پاداش مالی داشته باشد و مصرف بیشتر، با جرایم سنگین مواجه شود.
برنامه دولت برای زمستان ۱۴۰۴ چیست؟
شرکت ملی گاز برای مدیریت این شرایط، اقداماتی مانند ذخیره‌سازی سوخت دوم برای نیروگاه‌ها و صنایع و پایش هوشمند مصرف را آغاز کرده است. با این حال، حمیدرضا صالحی، رئیس فدراسیون صادرات انرژی، تاکید می‌کند که دولت باید با صداقت و شفافیت با مردم سخن بگوید. او معتقد است اگر قرار بر اصلاح قیمت‌هاست، باید به مردم تضمین داده شود که منافع حاصل از آن در قالب حمایت از دهک‌های پایین و بهبود معیشت، به خودشان باز خواهد گشت. به نظر می‌رسد زمستان امسال، آزمون بزرگی برای مدیریت انرژی کشور و مشارکت آگاهانه مردم خواهد بود.
